امروز سعودیها هفتمین سالگرد به قدرت رسیدن خادم حرمین شریفین ملک سلمان بن عبدالعزیز را در ۲۳ ژانویه مصادف با ۳ ربیع الثانی ۱۴۳۶ هجری قمری و بیعت با او به عنوان پادشاه کشور جشن گرفتند. وی به عنوان هفتمین پادشاه پادشاهی عربی سعودی از زمان اعلام اتحاد کشور در سال ۱۹۳۲، پیشگام مرحله جدیدی شده که در ۷ سال گذشته ثمرات آن محسوس بودهاست.
ملک سلمان بن عبدالعزیز مراحل مهم حیات سعودی و دورههای تاریخی کشور از نظر توسعه، شکوفایی و تحول را لمس و درک کردهاست. او بیش از پنج دهه امیر منطقه ریاض بود و در سال ۱۹۵۵، زمانی که دهه دوم زندگی خود را سپری میکرد، به عنوان امیر منطقه معرفی شد و کشور در حال رشد را رصد کرد.
تا اینکه به رهبری کشور رسید و نهضت جدید کشور در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، عمرانی، تشکیلاتی، اقدامات، پروژهها و ابتکارات سریع و پی در پی در سطوح توسعه ای و اجتماعی را زیر نظر گرفت. به همین دلیل، سعودی بهطور خودکار به رقیبی برای کسب رتبههای اول بینالمللی در بخشهای مختلف تبدیل شدهاست.
هفتمین سالگرد بیعت در حالی فرا میرسد که سعودی با روحیه جدیدی که از طریق «چشمانداز ۲۰۳۰» دمیده شدهاست، همچنان به پیشرفت و شکوفایی در زمینههای مختلف ادامه میدهد و الگویی از حکمرانی و رهبری که متکی بر تأثیرات شفافیت و حکمرانی کاری و استقامت در موفقیت و غلبه بر مشکلاتی بود که به مثابه اصرار و مقاومت سرسختانه در برابر واقعیت رو به رشد و آینده ای امیدوارکننده تبدیل شد.
یک سال جدید دیگر، در مسیر حرکت سعودی به سوی آینده طی شده و ملک سلمان اکنون ویژگیهای لحظه ای تعیینکننده را ترسیم کرده و رد خود را در اداره کشور و اداره امور آن گذاشتهاست.
- نشاط سیاسی
موقعیت استراتژیک و وزن سیاسی و نمادین کشور ایجاب میکند که نشاط سیاسی و تأثیرگذاری آن در معادلات منطقه ای و بینالمللی ادامه یابد. بیانیه العلا در آستانه چهل و یکمین نشست سران شورای همکاری خلیج که فاز جدیدی از سیاست خلیجی به رهبری ریاض برای غلبه بر موانع گذشته و چشم انتظاری به چالشهای جدید، را باز کرد. این اعلامیه پاسخی آگاهانه به عصر تغییرات در محاسبات منطقه ای بود که ابزارهای عمل و رویکردهای شجاعانه را میطلبید. بیانیه اجلاس العلا بر وحدت صفوف و همبستگی کشورهای خلیج در برابر تهدیدها و مداخلات تأکید کرد.
در این بیانیه بر عبور از گذشته به شیوه ای که امنیت و ثبات خلیج حفظ شود، تأکید شدهاست. توافق شد که به حاکمیت و امنیت هیچ کشوری لطمه ای وارد نشود و مواضع سیاسی برای ارتقای نقش شورای همکاری هماهنگ شود. همچنین بر مبارزه با عوامل تهدید امنیت کشورهای خلیج و تقویت همکاری در مبارزه با سازمانهای تروریستی تأکید شد.
طی چند ماه گذشته، میزان بالای تحرک دیپلماتیک و سیاسی ادامه یافت و بین ریاض و نیوم توزیع شد. سعودی علاوه بر فعالیت دیپلماتیک بی وقفه در سازمانهای بینالمللی، بهطور مداوم تعدادی از رهبران کشورها از سراسر جهان را برای گفت و گو در مورد امور دوجانبه و بینالمللی پذیرفتهاست. اخیراً، نوره بنت مزید العمرو نامزد سعودی، عضویت در کمیته مشورتی شورای حقوق بشر را به دست آوردهاست.
- پنج سال پس از چشمانداز
آوریل امسال پنجمین سالگرد راه اندازی «چشمانداز ۲۰۳۰ «بود که شامل نقشه راه آینده کشور است و پنجمین سال آن شاهد راه اندازی تعدادی پروژه امیدوارکننده از جمله، شهر زیستمحیطی ذا لاین در نیوم، برنامه توسعه ظرفیت انسانی، سازمانهای توسعه گردشگری و دیگر اعلامیهها و راهبردها دال بر تعهد عملی قاطع به بنود چشمانداز بود.
همچنین بزرگترین طرح فنی در سعودی شامل بستهای از ابتکارات و برنامهها به ارزش ۴ میلیارد ریال سعودی برای ارتقای قابلیتهای دیجیتالی به منظور دستیابی به اهداف چشمانداز پادشاهی جهت استفاده از فرصتهای اقتصاد دیجیتال راه اندازی شد.
سعودی به جنگ علنی خود علیه فساد ادامه داد، به طوری که کمیسیون مبارزه با فساد اداری بیانیههای ماهانه شامل آمار و دلایل کاهش و پیگرد فساد در موسسات و پروژههای عمومی و برکناری افراد از سمتهای مختلف به دلایل فساد و سوق دادن آنها به مراحل رسیدگی و پاسخگویی صادر کردهاست.
- چالش کرونا
سعودی به مقابله با همهگیری «کرونا» ادامه داد و تلاشهای اولیه برای کاهش اثرات این همهگیری منجر به کاهش شیوع موارد ابتلا و کاهش تعداد موارد بحرانی شد. استراتژی پیشگیرانه سعودی پس از برداشتن محدودیتهای چندماهه برای مهار (کووید-۱۹)، منجر به بازگشت کامل به زندگی عادی شد. کمپین سازماندهی شده و سیستماتیک توزیع و تزریق واکسنهای تأیید شده و رایگان به تمامی افراد مقیم کشور همزمان با اقدامات انجام شده از اولین لحظه ورود بیماری همه گیر، در دستیابی به ایمنسازی ۷۰ درصد جامعه کمک کردهاست.
این اقدامات به بازیابی و اجرای برنامههای مرتبط با سبک زندگی جدید در سعودی کمک کرد. از جمله آنها میتوان به برپایی نمایشگاه بینالمللی کتاب ریاض پس از به تعویق افتادن آن در سال گذشته در نتیجه بیماری همه گیر در مساحتی بزرگتر و مشارکت بیش از هزار ناشر عربی و خارجی و در حدود یک میلیون بازدید کننده اشاره کرد.
- تحریک اقتصاد ملی
در سالگرد بیعت، تلاشهای سعودی از زمان ظهور اولین موارد همهگیری «کرونا» در این کشور شاهد یک پویایی تشویقی گسترده در اقتصاد ملی بود. به طوری که سیاستهای مالی و پولی جدیدی را به صحنه ظهور و بروز آورد که باعث محدود کردن گسترش ویروس و اتخاذ اقدامات پیشگیرانه شد. در همین رابطه، همزمان با صدور فرمان پادشاه سعودی ملک سلمان بن عبدالعزیز، کارگران سعودی شاغل در بازار محلی که تحت تأثیر پیامدهای انتشار ویروس قرار دارند، از این قوانین مستثنی شدند. به طوری که کارفرما این حق را دارد که به جای فسخ قرارداد کارگر سعودی، درخواست پرداخت غرامت ماهانه به کارگران خود به میزان ۶۰ درصد دستمزد ثبت شده را داشته باشد.
همچنین راه اندازی ابتکاری جدید برای حمایت از کارگران مشغول در خدمات تحویلی از طریق اپلیکیشن با حمایت ماهیانه تا سقف ۳۰۰۰ اعلام شد. همزمان، اداره کل زکات و مالیات بر درآمد فاش کرد که چندین طرح را با هدف تشویق اقتصاد از طریق کاهش بار مالی بر شرکتها و مؤسسات فعال در بازار محلی راه اندازی کردهاست.
از سوی دیگر بانک مرکزی سعودی نیز برنامه ای به مبلغ حدود ۵۰ میلیارد ریال سعودی تهیه کرد که هدف آن حمایت از بخش خصوصی و توانمندسازی آن برای ایفای نقش خود در ارتقای رشد اقتصادی از طریق بسته اقداماتی است که شامل حمایت از تأمین مالی شرکتهای کوچک و متوسط، هزینههای عملیات نقطه فروش و تجارت الکترونیکی است.
علیرغم تداوم پیامدهای جهانی «کرونا»، سعودی آغاز پروژههای غولپیکر که شامل ابتکارات و استراتژیهای تحولآفرین بزرگی بود، را به عنوان تأکیدی بر آغاز سفر بهبودی از این بیماری همهگیر اعلام کرد. ژانویه گذشته، پروژه «ذا لاین» را اعلام کرد که نمادی از یک شهر جهانی سازگار با محیط زیست و کربن خنثی است. همچنین در همان ماه، استراتژی صندوق سرمایهگذاری عمومی برای پنج سال آینده با نیت هدف قرار دادن داراییهایی به ارزش ۴ تریلیون ریال (۱٫۰۶ تریلیون دلار) و ایجاد ۱٫۸ میلیون شغل در سال ۲۰۲۵ اعلام شد.
از سوی دیگر، سعودی تصمیم خود را مبنی بر توقف قراردادهای دولتی با شرکتهای خارجی فاقد مقر اصلی منطقه ای در منطقه به مرکزیت این کشور اعلام کرد. این در حالی است که شرکتهای بینالمللی در تلاش بودند تا ریاض را به عنوان مقر تجارت منطقهای خود اعلام کنند، و تعداد آنها تا اکتبر گذشته ۴۴ شرکت رسیده بود.
- توانمندیهای ملی
در پرونده توسعه زیرساختها و بهرهبرداری از توانمندیهای ملی، ولیعهد سعودی نیز راهبرد توسعه منطقه عسیر را با هدف تبدیل آن به یک مقصد گردشگری جهانی در طول سال آغاز کرد. این استراتژی با هدف دستیابی به یک نهضت توسعه همهجانبه و بیسابقه برای منطقه با پمپاژ ۵۰ میلیارد ریال سعودی از طریق سرمایهگذاریهای مختلف انجام میشود.
ماه گذشته، شاهزاده محمد بن سلمان که ریاست شورای امور اقتصادی و توسعه را بر عهده دارد، از راه اندازی دفاتر راهبردی برای توسعه مناطق الباحه، الجوف و جازان به عنوان هسته ای برای ایجاد نهادهای توسعه آینده با هدف به حداکثر رساندن بهرهمندی از مزیتهای نسبی و رقابتی هر منطقه، علاوه بر توسعه فضای سرمایهگذاری به عنوان مناطق جذاب سرمایهگذاری با مشارکت بخش خصوصی خبر داد.
در همان ماه، راهبرد ملی سرمایهگذاری ابلاغ شد که یکی از عوامل اصلی برای تنوع بخشیدن به منابع درآمد و افزایش سهم بخش خصوصی در تولید ناخالص داخلی به ۶۵ درصد و افزایش سرمایهگذاری مستقیم خارجی و افزایش نسبت صادرات غیرنفتی به ۵۰ درصد تولید ناخالص داخلی است.
