عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
آخرین خبرها
فرهنگ و هنر

نمایشگاه بین المللی کتاب ریاض از 29 سپتامبر آغاز به کار می‌کند

نمایشگاه ریاض یکی از مهم ترین نمایشگاه های کتاب در کشورهای عربی است (الشرق الاوسط)
نمایشگاه ریاض یکی از مهم ترین نمایشگاه های کتاب در کشورهای عربی است (الشرق الاوسط)
    ریاض: «الشرق الاوسط»
TT
TT

نمایشگاه بین المللی کتاب ریاض از 29 سپتامبر آغاز به کار می‌کند

نمایشگاه ریاض یکی از مهم ترین نمایشگاه های کتاب در کشورهای عربی است (الشرق الاوسط)
نمایشگاه ریاض یکی از مهم ترین نمایشگاه های کتاب در کشورهای عربی است (الشرق الاوسط)

نمایشگاه بین المللی کتاب ریاض به همت سازمان ادبیات، انتشارات و ترجمه وابسته به وزارت فرهنگ سعودی از 29 سپتامبر آغاز می شود و تا 8 اکتبر ادامه خواهد داشت.
این نمایشگاه دریچه ای فرهنگی است که پیشگامان ادبیات، نشر و ترجمه از موسسات و شرکت های داخلی و بین المللی را در کنار خوانندگان و علاقه مندان گرد هم می آورد.
 علاوه بر این، این نمایشگاه شامل تعدادی رویداد فرهنگی کیفی، سکوهای گفت و گو، سخنرانی‌های تعاملی و کارگاه‌های آموزشی است که حوزه‌های هنری، خواندن، نوشتن و انتشار، تدوین کتاب‌ و ترجمه را پوشش می‌دهد.
 محمد علوان مدیر عامل سازمان ادبیات، انتشارات و ترجمه سعودی تاکید کرد که این نمایشگاه سهم عمیقی در صحنه ادبی سعودی دارد و نقش برجسته ای در رنسانس ادبیات، فرهنگ، علم و هنر در پادشاهی عربی ایفا می کند.
 وی آن را پلی فرهنگی برای درک همدیگر و کمک بزرگی به جنبش فرهنگی ملی توصیف کرد.
علوان اظهار کرد: این نمایشگاه دومین نمایشگاه پس از نمایشگاه مدینه منوره است که در قالب طرح «نمایشگاه‌های کتاب» امسال برگزار می‌شود که با برگزاری سومین نمایشگاه در جده در پایان سال 2022 به کار خود پایان می‌دهد.
وی اضافه کرد: این سازمان به دنبال گسترش راه اندازی این نمایشگاه ها در تعدادی از شهرها است تا سعودی را به دروازه ای جهانی برای بخش نشر تبدیل کند، تبادل فرهنگی را تشویق کند و فرهنگ را به عنوان یک سبک زندگی ارتقا دهد.
 علوان توضیح داد که نمایشگاه ریاض که توسط این سازمان در سال گذشته برگزار شد، بزرگترین نمایشگاه در تاریخ سعودی و یکی از مهم ترین نمایشگاه های کتاب عربی از نظر تعداد بازدیدکنندگان، حجم فروش، تنوع برنامه های فرهنگی و تعداد مؤسسات انتشاراتی شرکت کننده بود.
وی ادامه داد، دوره امسال شاهد یک برنامه فرهنگی جامع و کیفی با حضور نهادهای فرهنگی به نمایندگی از 16 بخش فرهنگی و گزیده ای از مهم ترین سخنرانان سعودی و بین المللی خواهد بود. علاوه بر آن، شب های شعر، جلسات گفت و گو با نویسندگان و اندیشمندان، سمپوزیوم، سخنرانی، کارگاه های آموزشی، نمایش، اجراهای هنری و موسیقایی و غرفه کودکان خواهد بود که یک تور علمی و فرهنگی را برای تمام خانواده ارائه می دهد.
مدیر عامل این سازمان خاطرنشان کرد که بخش ادبیات، نشر و ترجمه یکی از تغذیه‌کنندگان اقتصاد سعودی است، در پادشاهی که روشنفکران، نویسندگان و پدیدآورندگان را بر اساس میراثی متمدن، فرهنگی و دانش پرورش می‌دهد، جایی که نمایشگاه یک سفر دانش یکپارچه را برای بازدیدکنندگان خود فراهم می کند و امکاناتی را برای خوانندگان، نویسندگان و مؤسسات انتشاراتی فراهم می کند. همچنین سازماندهی کنفرانسی را برای ناشران در ارتباط با آن برای بحث در مورد مسائل مربوط به صنعت کتاب و نشر و ایجاد و تقویت روابط و تجربیات بین ناشر داخلی و بین المللی را مهیا می کند که جزئیات آن در روزهای آینده اعلام خواهد شد.
شایان ذکر است که سازمان ادبیات، نشر و ترجمه سال گذشته اولین دوره نمایشگاه بین المللی کتاب ریاض را زیر نظر وزارت فرهنگ و پس از واگذاری صلاحیت های نمایشگاه کتاب به آن برگزار کرد و شاهد حضور بیش از 1000 مؤسسه انتشاراتی متعلق به حدود 28 کشور بود و عراق مهمان افتخاری آن بود.

پربازدید

 
 
فرهنگ و هنر

نوابغ شعر عربی

طه حسين
طه حسين
TT
TT

نوابغ شعر عربی

طه حسين
طه حسين

اعتراف می‌کنم که از روبه رو شدن با تمام این ویرانی که در حال حاضر شاهدش هستیم، ناتوانم. اما فلسفه تاریخ به ما می‌گوید که همین فجایع بزرگ، ملت‌ها و جوامع را شکل می‌دهند. آیا فراموش کرده‌ایم که چه بر سر این غرب متکبر آمد؟ آلمان پس از جنگ جهانی دوم تقریباً به‌کلی ویران شد. با این وجود، از زیر آوار و خاکسترهایش برخاست و به اوج رسید. حتی پیش از آن، در جریان جنگ مذهبی میان کاتولیک‌ها و پروتستان‌ها در قرن هفدهم نیز ویران شده بود، جنگی که جان یک‌سوم یا شاید نیمی از جمعیتش را گرفت. همچنین فرانسه را در نظر بگیرید، کشوری که به دست هیتلر اشغال شد و در اعماق وجود خود تحقیر و خوار گردید. مردم گمان می‌کردند که دیگر هرگز قد علم نخواهد کرد. اما همه این‌ها با کمک یک رهبر تاریخی خارق‌العاده به نام شارل دوگل، به گذشته پیوست. اینجا اهمیت مردان بزرگ در تاریخ نمایان می‌شود. در مورد ملت عرب نیز همین را می‌توان گفت که هنوز سخن نهایی خود را نگفته است. لحظه‌اش بی‌گمان خواهد آمد، اما پس از آنکه در کوره رنج‌ها ذوب و دگرگون شود. آرام باشید: «پشت ابرها طوفانی می‌بینم.» و منظورم از طوفان، طوفان دیگری است: طوفان اندیشه نو و روشنگری که جهان عرب را از تاریکی‌های قرون وسطی به روشنایی عصر جدید خواهد برد. پس از آن است که آن‌ها بر علم و تکنولوژی مسلط خواهند شد.

نزار قبانی

اما اکنون قصد ندارم به این موضوع بپردازم؛ بلکه می‌خواهم خود را در آغوش شعر بیندازم تا تسلی یابم، فراموش کنم و دل‌تنگی‌هایم را فرو نشانم.

«شک من در آن‌ها شدت می‌گیرد تا
آن‌ها را با دستانم لمس کنم»

المعری در دیوان اول خود، «سقط الزند»، این بیت مشهور را سروده بود:

وإني وإن كنت الأخير زمانه
لآت بما لم تستطعه الأوائل

نزار قباني

چرا این را گفت؟ چون می‌دانست که پس از رشته طولانی و پیوسته‌ای از شاعران عرب آمده است که از امرئ القیس تا ابوالطیب المتنبی امتداد داشتند. او از سختی آوردن چیزی جدید پس از همه این بزرگان آگاه بود. آیا شاعران جای خالی برای نغمه جدید گذاشته‌اند؟ او از این کار بیم داشت و آن را تقریباً غیرممکن می‌دانست. باید به‌ویژه ذکر کرد که وی به عظمت شاعران پیش از خود، به‌ویژه المتنبی، احترام می‌گذاشت. المعری درباره او می‌گفت: «معجزه احمد را به من بدهید»، یعنی دیوان المتنبی را. با این حال، او توانست از ناممکن عبور کرده و چیزی تازه را بیاورد که برای پیشینیان ناشناخته بود و به فکرشان خطور نکرده بود. دلیلی برای این گفته او، قصیده‌ای است که با این بیت آغاز می‌شود:

غير مجدٍ في ملتي واعتقادي
نوح باكٍ ولا ترنم شاد

این قصیده در شعر عربی بی‌نظیر است. و به نظرم المعری با سرودن این ابیات، از تمامی شاعران عرب فراتر رفته است:

صاح هذي قبورنا تملأ الرحب
فأين القبور من عهد عاد

سر إن اسطعت في الهواء رويداً
لا اختيالاً على رفات العباد

خفف الوطء ما أظن أديم
الأرض إلا من هذه الأجساد

اینجا معنی کاملاً نوآورانه و بی‌سابقه‌ای در تاریخ شعر عربی وجود دارد. هیچ‌کس نمی‌داند این افکار از کجا به ذهن او آمده‌اند. به همین دلیل، المعری جوان واقعاً توانست به چیزی دست یابد که پیشینیان، از جمله خود المتنبی، نتوانستند به آن برسند. او دقیقاً برنامه خود را محقق ساخت، زیرا احساس می‌کرد در درونش نیروهای خلاقی وجود دارند که ماهیت و منشأ آن‌ها را نمی‌شناسد. اما می‌دانست که روزی این نیروها شکوفا یا منفجر خواهند شد. المعری آگاه بود که در آستانه دستاوردی عظیم قرار دارد و می‌دانست که «نابینایی» خود را به شکلی شگفت‌انگیز پشت سر خواهد گذاشت.

و اکنون بگذارید این سئوال را مطرح کنیم:
اگر المعری احساس می‌کرد که در پایان دوران به دنیا آمده است، ما که هزار سال یا بیشتر پس از او آمده‌ایم، چه باید بگوییم؟ المتنبی نیز فکر می‌کرد که بیش از حد دیر به این دنیا آمده است:

أتى الزمان بنوه في شبيبته
فسرهم وأتيناه على الهرم

اما نبوغ شعری پایان‌ناپذیر است و تمام‌شدنی نیست، و نبوغ فلسفی نیز چنین است. اگر خلاقیت پایان می‌یافت، کانت پس از دکارت، یا هگل پس از کانت، یا مارکس پس از هگل ظهور نمی‌کرد... و ارسطو نیز به‌طور مستقیم پس از استادش افلاطون ظهور نمی‌کرد.
چرا درباره شعر در عصر حاضر صحبت نکنیم؟ آیا قصیده بدوی الجبل درباره المعری را در جشنواره معروف دمشق در سال ۱۹۴۴ با حضور بزرگان ادبیات عرب فراموش کرده‌ایم؟ او می‌گوید:

أعمى تلفتت العصور فلم تجد
نوراً يضيء كنوره اللماح

من كان يحمل في جوانحه الضحى
هانت عليه أشعة المصباح

المجد ملك العبقرية وحدها
لا ملك جبار ولا سفاح

هنگامی که بدوی به اینجا رسید، طه حسین از شدت شوق برخاست و گفت: «دیگر خرگوشی باقی نماند»، یعنی از همه پیشی گرفته است. زیرا طه حسین می‌دانست که او نیز در این ابیات مورد خطاب است، نه تنها المعری.