سفر به شبه جزیره عرب با «درشکه» منطقه تاریخی جده

۲۰۰ تابلوی هشام بنجابی از پادشاهان و سران عرب

سفر به شبه جزیره عرب با «درشکه» منطقه تاریخی جده
TT

سفر به شبه جزیره عرب با «درشکه» منطقه تاریخی جده

سفر به شبه جزیره عرب با «درشکه» منطقه تاریخی جده

یک درشکه آنتیک و قدیمی وسط میدان اشیای عتیقه و قدیمی و تابلوهای قدیمی در مرکز شهر تاریخی و باستانی جده نگاه ها را به خود جذب می کند و ما را به یاد اوایل قرن بیستم می اندازد. کالسکه و درشکه در آن زمان به عنوان وسیله تردد و رفت و آمد در سعودی رواج داشت.
A picture containing text, person, indoor</p>
<p>Description automatically generated
عکس: ملک سلمان در این عکس امیر ریاض بود و حسنی مبارک رئیس جمهور مصر و بنجابی هنرمند سعودی

هشام بنجانی هنرمند هنرهای تجسمی می گوید  درشکه بیش از ۸۰ سال قبل یکی از وسایل متعلق به خانواده های پولدار در جده به شمار می رفت. هشام بنجابی که مدیر شعبه انجمن هنرهای تجسمی در جده است یکی از درشکه ها را که بیش از ۶۰ سال قدمت دارد نگه داشته و برای آن یک اسب فلزی با سبک خاص خودش ساخته است. او می خواهد ضمن احیای پیشینه غنی فرهنگ و آداب و رسوم اجتماعی آن دوره را روایت کند و بازدید کنندگان را به آن گذشته و خاطرات قشنگ ببرد. تابلوهای گوناگونی از پادشاهان و امرای سعودی و مناطق عمده سعودی در گذشته و عکس های مربوط به دید و بازدیدهای سران عرب و خارجی از سعودی در این نمایشگاه به نمایش گذاشته شده اند.
این نمایشگاه هنری دائم در آکادمی استاد هشام بنجابی در خانه هنر الرشایده در خیابان ابو عنبه در منطقه تاریخی جده برگزار می شود.

تابلوها و آثار هنری به طور جذابی در ورودی این خانه هنر قدیمی و باستانی چیده شده اند که در مقدمه آنها یک کالسکه اسب قدیمی به چشم می خورد و بازدید کنندگان را با خود به اعماق و ناگفته های این منطقه می برد.

A person wearing a white robe and glasses</p>
<p>Description automatically generated with low confidence
هشام بنجابی هنرمند سعودی (عکس: محمد المانع)

هشام بنجابی هنرمند پرآوازه سعودی را «نقاش پادشاهان» می نامند. او در ۱۹ سالگی وارد عرصه هنر و نقاشی شد و اولین تابلوی او از ملک فیصل بن عبد العزیز بود و تابلو را به مادرش اهدا کرد.
حسن آل الشیخ وزیر معارف وقت سعودی هشام بنجابی را به طور اتفاقی دید که داشت تابلو را قاب می گرفت. آل الشیخ به او پیشنهاد داد که با ملک فیصل در کاخ حمراء در جده ملاقات و تابلو را به او اهدا کند. این آغاز ماجرا بود.

A group of people in clothing</p>
<p>Description automatically generated with low confidence
بنجابی و شاهزاده چارلز و دایانا (عکس: محمد المانع)

بنجابی بیش از ۲۰۰ تابلوی هنری از پادشاهان و سران کشورهای جهان کشیده و همچنین مناطق مختلف سعودی را به تصویر کشیده است که در این میان سهم شهر جده بیشتر از بخش های دیگر است.
بیش از ۸۰ تابلو در این نمایشگاه وجود دارد. بنجابی در گفتگو با «الشرق الاوسط» گفت «پرتره ملک عبد العزیز موسس سعودی بزرگ ترین و مهم ترین تابلوی این گالری است».
بنجابی توضیح داد که هر کدام از تابلوها و آثارش داستان و ماجرای خاصی دارند.
او اضافه کرد که تابلوی ملک سلمان بن عبد العزیز را به نشان قدردانی و احترام به ملک سلمان کشیده و او همواره شخصیت ملک سلمان را تحسین کرده و فرهنگ و آگاهی ملک سلمان همواره او را شگفت زده کرده است.
او برخی تابلوهایش را به روسای جمهوری کشورهای دیگر اهدا کرده که یکی از آنها تابلویی از محمد حسنی مبارک رئیس جمهور فقید مصر است. بنجابی این تابلو را بنا به توصیه ملک عبد الله بن عبد العزیز پادشاه فقید سعودی کشید. این اثر که دو ماه طول کشیده به طول دو متر است و قاب طلاکاری شده دارد.
A picture containing outdoor, building, street, carriage</p>
<p>Description automatically generated
کالسکه اسب (عکس: محمد المانع)

بنجابی نقاشی رئالیسم را ترجیح می دهد اما در تابلوهایش تحت تاثیر سبک های دیگر هم قرار گرفته است. «چاه یسر» در شهر مدینه و «کوچه الشراشف» یکی از کوچه های قدیمی در محله المظلوم در منطقه تاریخی جده از تابلوهای نقاشی معروف او هستند.
بنجابی پیشتر در شهرداری جده کار می کرده و مسئول تمامی پروژه های زیبایی شهر که توسط هنرمندان معروف جهان در جده انجام شدند بوده است. بنجابی معمار میدان الهندسه یکی از اماکن معروف جده است.

 



قهوه سعودی، سنت تاریخی و محبوب‌ترین نوشیدنی رمضانی

قهوه سعودی پای ثابت سفره افطار در ماه رمضان (الشرق الاوسط)
قهوه سعودی پای ثابت سفره افطار در ماه رمضان (الشرق الاوسط)
TT

قهوه سعودی، سنت تاریخی و محبوب‌ترین نوشیدنی رمضانی

قهوه سعودی پای ثابت سفره افطار در ماه رمضان (الشرق الاوسط)
قهوه سعودی پای ثابت سفره افطار در ماه رمضان (الشرق الاوسط)

بدون شک قهوه نمادی فرهنگی است که ریشه در خانه شهروندان سعودی دارد و پایه و اساس مهمان نوازی، سخاوت و گرمی آنهاست؛ چنان‌که برخی از شاعران قدیم در جزیرة العرب می‌گویند: «خانه ای که دله (ظرف قهوه) نداشته باشد، کسی آن را نمی‌شناسد».

طرز تهیه قهوه سعودی و طرز سرو آن در شعر «الارجوزه» توضیح داده شده‌است که زمان سرو آن را صبح زود با القدوع (ظرف میهمان نوازی خرما) بیان کرده‌است تا اینکه قهوه به یک ستون اساسی مهمان نوازی و استقبال از مهمان خوب تبدیل شد.

در ماه رمضان قهوه سعودی بانوی سفره رمضان است و حضور آن نشان دهنده تکریم مهمان و احترام به او است و حضور القدوع (ظرف‌های خرما) و قهوه در فرهنگ قهوه سعودی ارتباط تنگاتنگی دارد، زیرا آنها جدایی ناپذیر هستند.

از این منظر، مشاور قهوه سعودی و مربی طرح کارشناس قهوه، سلطان آل مریع، در مصاحبه با «الشرق الاوسط» توضیح داد: «فرهنگ لغت الجامع، کلمه «القدوع» را به «القدع» تعبیر کرده‌است که به معنای شکستن شدت گرسنگی است».

القهوة السعودية تحظى بأهمية كبيرة خلال شهر رمضان (الشرق الأوسط)

تهیه قهوه یکی از هنرهای آشپزی سعودی است و این هنر در مجامع فرهنگی بین‌المللی برای معرفی فرهنگ تهیه قهوه سعودی به اشتراک گذاشته شده‌است. خانه سعودی خالی از روش‌های تهیه این هنر و میراث نیست که یکی از گنجینه‌های فرهنگی پادشاهی سعودی به‌شمار می‌رود.

به گفته آل مریع، آیین‌های تهیه قهوه سعودی بسته به منطقه جغرافیایی در پادشاهی سعودی متفاوت است.قهوه سعودی به روش‌های مختلف برشته (رست قهوه) می‌شود؛ وقتی به منطقه عسیر به جنوب سعودی می‌رویم، متوجه می‌شویم که قهوه هنگام برشته شدن رنگ روشنی پیدا می‌کند.

وقتی به مناطق مرکزی پادشاهی می‌رویم، متوجه می‌شویم که قهوه هنگام برشته شدن رنگ متوسطی به خود می‌گیرد، در حالی که در شمال، قهوه بیشتر برشته شده‌است.

آل مریع توضیح داد که ماده اصلی قهوه سعودی روش برشته کردن آن است و تفاوت بسیار زیادی بین قهوه عربی و قهوه سعودی وجود دارد.

قهوه سعودی به دلیل دو عامل سعودی نامیده شد، اولین عامل این است که قهوه سعودی از دانه الخولانی سعودی شروع می‌شود که مختص پادشاهی سعودیاست و به ۳ روش رست مختلف، و ۵ روش برای تهیه قهوه سعودی با توجه به مناطق پادشاهی انجام می‌شود.

عامل دوم این است که قهوه سعودی تنها قهوه ای در جهان است که از برشته کردن تا پخت و پز و سپس سرو کردن، جلوی مهمان درست می‌شود. این چیزی است که ما در انواع دیگر قهوه سراسر جهان نمی‌بینیم، اگرچه این ارائه باید با اشعار و دیالوگ‌های ادبی آمیخته شود.

در سال ۲۰۲۲، وزارت فرهنگ ۲۰ مقاله تحقیقاتی در زمینه قهوه سعودی ارائه شده توسط محققان داخلی و بین‌المللی را تأیید کرد.

این تحقیقات در مورد قهوه سعودی با هدف غنی سازی ۳ عامل اصلی است: حمایت وزارتخانه از قهوه در شبه جزیره العرب، بررسی دانش، مهارت‌ها و سنت‌های اجتماعی و توسعه محتوای محلی در قهوه سعودی.

وزارت فرهنگ بر اصل تجلیل از این فرهنگ متمرکز شده و اداره هنرهای آشپزی به نمایندگی از وزارت فرهنگ، دستور پخت غذاها را از مناطق مختلف پادشاهی زیر نظر دارد و به مردان و زنان جوان سعودی واجدالشرایط مدرک «کارشناس قهوه سعودی» اعطا می‌کند.