شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه پادشاهی عربی سعودی، گفت که توافق کشورش و ایران برای احیای روابط دیپلماتیک نشان دهنده تمایل مشترک دو طرف برای حل و فصل اختلافات از طریق ارتباط و گفت و گو است. با این حال، وی تأکید کرد که این «به معنای دستیابی به راه حلی برای همه اختلافات برجسته بین دو کشور نیست».
ریاض و تهران جمعه گذشته در پکن توافق کردند که روابط قطع شده بین دو کشور از سال ۲۰۱۶ تاکنون را از سر بگیرند و ظرف دو ماه سفارتخانه‌های دو کشور را بازگشایی کنند.
وزیر خارجه سعودی در اولین گفت‌وگوی خود پس از اعلام این خبر، به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت که مشتاق است بر اساس آنچه توافق شده‌است، به زودی با همتای ایرانی خود دیدار کند.
وی افزود: در حال آماده شدن برای از سرگیری روابط دیپلماتیک بین دو کشور طی دو ماه آینده هستیم و طبیعی است که در آینده با یکدیگر دیدار کنیم.
بن فرحان دربارهٔ سفر اخیر خود به کی یف و مسکو و صحبت در مورد میانجیگری سعودی برای توقف جنگ اوکراین و روسیه، تأکید کرد که سعودی «آماده است برای دستیابی به یک راه حل سیاسی که به بحران پایان دهد، جنگ را متوقف کند و جان انسان‌ها را نجات دهد، با دو کشور همکاری کند».
وی همچنین بر لزوم توقف تشدید تنش‌هایی که به دو کشور و امنیت اروپا آسیب رسانده و سطح همکاری‌های بین‌المللی را تضعیف کرده‌است، تأکید کرد.
متن مصاحبه به شرح زیر است:
* پس از اعلام این که سعودی و ایران به توافقی دست یافتند که شامل توافق بر سر از سرگیری روابط دیپلماتیک و بازگشایی سفارتخانه‌هایشان حداکثر ظرف مدت دو ماه می‌شود، منافع مستقیم سعودی از چنین توافقی چیست؟ و آیا این توافق آغازگر مرحله جدیدی در منطقه در سطح سیاسی و اقتصادی و پرونده‌های ملتهب منطقه است؟
-اصل در روابط بین‌الملل وجود روابط دیپلماتیک بین دولت هاست. این امر در مورد دو کشور همسایه به وسعت پادشاهی عربی سعودی و جمهوری ایران که چندین عامل برای پیوند مذهبی، فرهنگی، تاریخی و تمدنی مشترک دارند، تقویت می‌شود. این توافق با نظارت و میانجیگری جمهوری خلق چین پس از چندین دور گفت و گو در دو سال گذشته در جمهوری عراق و سلطان نشین عمان انجام شد. پادشاهی عربی سعودی با درک نقش و مسئولیت خود در ارتقای امنیت و ثبات منطقه ای و بین‌المللی به مسیر آرامش و کاهش تنش ادامه می‌دهد. دستیابی ما به این توافق که منجر به از سرگیری روابط سیاسی می‌شود، به این معنا نیست که ما به راه حلی برای همه اختلافات باقی مانده بین دو کشور دست یافته‌ایم، بلکه شاهدی بر تمایل مشترک ما برای حل آن از طریق ارتباط و گفت و گو از طریق ابزارهای مسالمت آمیز و ابزارهای دیپلماتیک است. ما در پادشاهی امیدواریم صفحه جدیدی با ایران باز کنیم و چشم‌انداز همکاری را افزایش دهیم که تأثیر مثبتی بر تحکیم امنیت و ثبات و پیشبرد چرخ‌های توسعه و شکوفایی نه تنها در دو کشور ما، بلکه در کل منطقه خواهد داشت.
* دیدار بعدی خود را با وزیر امور خارجه ایران برای فعال سازی توافق و تبادل سفرا چه زمانی برگزار می‌کنید؟ به زودی می‌توانیم شما را در تهران ببینیم؟
- من مشتاقانه منتظر دیدار زودهنگام با وزیر امور خارجه ایران بر اساس توافقات هستم و برای از سرگیری روابط دیپلماتیک بین دو کشور طی دو ماه آینده آماده می‌شویم. طبیعی خواهد بود که در آینده تبادل بازدید داشته باشیم.
* علیرغم تأکید ریاض و تهران در بیانیه سه جانبه امضا شده با پکن، بر موضوع «احترام به حاکمیت کشورها و عدم مداخله در امور آنها»، واشینگتن پایبندی ایران را زیر سؤال برد. آیا فکر می‌کنید ایران به این بند احترام می‌گذارد؟
-یکی از مهم‌ترین الزامات برای باز کردن صفحه جدید با ایران، پایبندی به آنچه بین دو طرف توافق شده و در مفاد بیانیه سه جانبه سعودی، ایران و چین تصریح شده‌است. بی شک منافع دو کشور و منطقه ما در فعال سازی مسیرهای همکاری و هماهنگی مشترک و تمرکز بر اولویت‌های توسعه به جای ملاحظات هژمونیک است؛ اولویت‌هایی که منجر به دستیابی به آرزوها و امیدهای مردم ما و نسل‌های جوان منطقه ما برای آینده ای بهتر و تحت سلطه امنیت، ثبات و رفاه باشد. امیدواریم طرف ایرانی نیز همین اهداف و آرزوها را با ما در میان بگذارد و ما مشتاقانه منتظر همکاری با آنها برای تحقق این امر هستیم.
* ایران مدت‌هاست که با بحران‌های متعددی روبه‌رو بوده‌است که از فروپاشی مذاکرات بر سر پرونده هسته‌ای شروع شده و به شرایط داخلی ختم می‌شود که علاوه بر نگرانی‌های اقتصادی و اجتماعی، بحران‌هایی را یکی پس از دیگری به وجود می‌آورد. با این حال، برخی، به ویژه در غرب، بر این باورند که این توافق جدید ممکن است راه نجاتی برای رژیم ایران در یک مقطع حساس باشد. شما چه فکر می‌کنید؟
- دربارهٔ بیشتر مواردی که در سؤال مطرح شد، صحبت نمی‌کنم، زیرا این یک موضوع داخلی ایران است، اما آنچه می‌توانم بگویم این است که ایران کشوری همسایه است که ثبات و توسعه آن به نفع ثبات و توسعه کل منطقه است. ما در سعودی برای او چیزی جز خیر آرزو نمی‌کنیم. در مورد توسعه مستمر توانمندی‌های هسته ای ایران، این بدون شک ما را نگران می‌کند و ما مجدداً درخواست خود را برای عاری بودن منطقه خلیج و خاورمیانه از سلاح‌های کشتار جمعی تکرار می‌کنیم. ما از ایران می‌خواهیم به تعهدات هسته‌ای خود پایبند باشد و همکاری خود را با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی افزایش دهد و برای اطمینان از این امر به همکاری با متحدان و دوستان ادامه خواهیم داد.
* چین عادت ندارد وزن دیپلماتیک خود را در ابتکارات حل بحران‌های منطقه ای قرار دهد. سؤالی که در اینجا مطرح می‌شود این است: چرا چین به‌طور خاص و نه کشور دیگری میانجی بود؟
- همان‌طور که در بیانیه مشترک آمده‌است، سعودی از ابتکار عمل جناب آقای شی جین پینگ، رئیس‌جمهور دوست جمهوری خلق چین استقبال کرد و با تمدید و ادامه مذاکراتی که دو سال است با طرف ایرانی در جریان است، تعامل داشته‌است. همان‌طور که مشخص است، چین از روابط مثبت با هر دو طرف برخوردار است که به نزدیک‌تر کردن دیدگاه‌ها و برجسته کردن نگرانی‌های مشروع پادشاهی کمک کرد. ما امیدواریم که حمایت چین از توافق به تقویت همزیستی و امنیت مشترک در منطقه ما و روابط حسن همجواری بین کشورها کمک کند. سه کشور منافع مشترکی در ایجاد یک محیط منطقه ای تحت سلطه صلح، امنیت و ثبات به منظور ایجاد و توسعه مشارکت‌های منطقه ای و بین‌المللی دارند که از طریق آن الزامات توسعه و شکوفایی اقتصادی مردم و کشورهای منطقه را فراهم می‌کنند.
* شما در مسکو ابتکاری را برای پایان دادن به درگیری اوکراین مطرح کردید. آیا می‌توانید تلاش‌های دیپلماتیک خود را در آنجا روشن کنید، به‌ویژه اینکه طرف‌های درگیر تا چه اندازه نقش سعودی را می‌پذیرند، و آیا در این زمینه گام‌هایی برداشته‌اید، و آیا به موفقیت خوش‌بین هستید؟
- ما آماده بودیم و هنوز هم هستیم که مساعی حمیده داشته باشیم و با دو کشور کار کنیم تا به یک راه حل سیاسی برسیم که به بحران پایان دهد، جنگ را متوقف کند و جان انسان‌ها را نجات دهد. تلاش‌های شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد و نخست‌وزیر، موفق به تکمیل قرارداد تبادل زندانیان بین دو طرف شد که منجر به بازگشت شهروندان ده کشور به کشورهای خود شد. پادشاهی بر اهمیت برآوردن نیازهای فوری بشردوستانه که از ادامه جنگ تحت تأثیر قرار گرفته‌است، تمرکز کرده‌است و کمک‌های بشردوستانه ما به اوکراین در پاسخ به آن صورت گرفت. این وضعیت مستلزم آن است که هر دو طرف و بقیه جامعه بین‌المللی تشدید خطرناکی که به هر دو کشور و امنیت اروپا آسیب زده و سطح همکاری‌های بین‌المللی را تضعیف کرده‌است را متوقف کنند.
