آداب و رسوم لبنانی ها در عیدها زیر تیغ بحران اقتصادی

 مسیحیان ارتدوکس در لبنان در مراسم یکشنبه نخل در کلیسای جامع سنت جورج در وسط بیروت، لبنان (رویترز)- ۹ آوریل ۲۰۲۳ شمع روشن می کنند
مسیحیان ارتدوکس در لبنان در مراسم یکشنبه نخل در کلیسای جامع سنت جورج در وسط بیروت، لبنان (رویترز)- ۹ آوریل ۲۰۲۳ شمع روشن می کنند
TT

آداب و رسوم لبنانی ها در عیدها زیر تیغ بحران اقتصادی

 مسیحیان ارتدوکس در لبنان در مراسم یکشنبه نخل در کلیسای جامع سنت جورج در وسط بیروت، لبنان (رویترز)- ۹ آوریل ۲۰۲۳ شمع روشن می کنند
مسیحیان ارتدوکس در لبنان در مراسم یکشنبه نخل در کلیسای جامع سنت جورج در وسط بیروت، لبنان (رویترز)- ۹ آوریل ۲۰۲۳ شمع روشن می کنند

شربل یاد روزهای گذشته افتاد. او پسرش را بغل کرده و برای حضور در مراسم «یکشنبه نخل» و عید پاک راهی کلیسای مار نهرا در بیروت هستند. زندگی آنها الان زیر و رو شده است. شربل چند سال پیش با برادرانش در این مراسم در لبنان شرکت می کرد اما حالا آنها ساکن دبی در امارات شده اند. 
شربل به «خبرگزاری جهان عرب» گفت «تمام دلخوشی ام این روزها به این است که پسرم با من است اما ما دلتنگ روزهای دورهمی های خانوادگی در خانه پدربزرگم هستیم. اکثر فامیل از اینجا رفتند و آنهایی که هنوز در لبنان هستند کمتر دید و بازدید انجام می دهند چون خب باید حساب خرج هدیه و خورد و خوراک را بکنند».
اکثر خانواده ها در لبنان حال و روز بهتری ندارند چون بحران اقتصادی روی آداب و رسوم و سنت ها هم تاثیر گذاشته است.
شربل خاطر نشان کرد «هفته پیش برای پسرم یک شمع خریدم تا در مراسم یکشنبه شعانین با خود به کلیسا ببرد. ۵ دلار شد یعنی حدود ۵۰۰ هزار لیر لبنان. نمی توانستم به پسرم بگویم شمع نخر اما قیمت ها به قدری بالا رفته که با عقل جور در نمی آید. كسی که هر ماه ۹ میلیون لیره درآمد دارد وسعش نمی رسد شمع بخرد».
روی لیبل لباس ها و زیورآلات در مغازه ها نوشته که قیمت ها به دلار است چون خرید و فروش با لیر لبنان به دلیل ریزش قابل ملاحظه ارزش پول ملی کاهش پیدا کرده است.
ریتا در فروشگاه کفش در محله اشرفیه در پایتخت لبنان کار می کند. او درباره میزان خرید در روزهای عید می گوید «همه چیز روشن است. اگر حقوق ماهانه شما به دلار باشد می توانید به راحتی خرید کنید اما اگر به لیر حقوق می گیرید خیلی از محصولات و کالاها را نمی خرید چون دیگر برای شما یک کالای لوکس هستند. هفته عید پاک در سال ۲۰۱۸ سود بالایی داشتیم چون خانواده ها خرید می کردند. نرخ خرید لباس و کفش بالا بود. یادم هست که در یک روز حدود ۱۵ قطعه فروش داشتم اما حالا که عیدهای مسیحیان کاتولیک در شرف پایان است و عیدهای مسیحیان ارتدوکس شروع شده تقریبا دو هفته روزهای عید داشتیم اما فقط ۱۰ قطعه فروش داشتم».
تاکسی از الاشرفیه به سمت محله طریق الجدیده حرکت می کند. جنبه های جشن در عیدهای گوناگون مثل عید پاک و عید فطر تفاوت دارند اما بحران معیشتی پایدار است. معمول یکی از شیرینی های عید مسیحیان و مسلمانان لبنان است. این شیرینی با آرد و خرما است و حالا قیمت ۱۲ دانه معمول در لبنان حدود یک میلیون لیر شده است.
راننده تاکسی به «خبرگزاری جهان عرب» می گوید «روز یکشنبه همیشه تعطیل است اما حالا عید فطر نزدیک شده و قاعدتا مجتمع های تجاری باید برای فروش باز باشند اما قیمت برق آنچنان بالاست که آنها مجبورند تعطیل کنند».
او در ادامه خاطر نشان کرد «قبلا خیلی بیشتر کار می کردیم چون خانواده ها برای عید بیشتر خرید می کردند. من تا نیمه شب در بازار بودم چون خیلی شلوغ بود و خانواده ها خرید می کردند و با تاکسی از این بازار به آن بازار می رفتند».
خانواده های لبنانی در ماه رمضان امسال دیگر نمی توانند آداب و رسوم عید فطر را مثل سال های پیش به جا بیاورند چون قیمت ها بالا رفته و ممکن است نزدیک عید قیمت ها افزایش بیشتری پیدا کند.
قیمت ها بسته به برند تجاری و محله ها تفاوت دارد.
محمود حجار، ساکنان بیروت با ابراز تعجب از اختلاف قیمت ها به «خبرگزاری جهان عرب» می گوید «قیمت شیرینی در محله ای نسبت به محله دیگر گاهی دو برابر است». 
او اضافه کرد «اگر هزینه حمل و نقل ارزان بود برای خرید به شهر طرابلس در شمال لبنان می رفتم. چرا قیمت ها در یک منطقه کمتر از منطقه دیگر است. مگر چه فرقی است؟ گاهی حتی کیفیت و طعم در جاهای ارزان تر بهتر است. شاید اختلاف قیمت به دلیل قدرت خرید مردم منطقه است. چه کسی گفته که قدرت خرید ما ساکنان بیروت مثل چند سال پیش است»؟!
«مرکز آمار» لبنان اعلام کرد «شاخص قیمت مصرف کننده در لبنان از ۸.۴۳ درصد در ماه ژانویه ۲۰۲۳ به ۲۵.۵۲ درصد در ماه فوریه رسیده است».
شاخص قیمت مصرف کننده به صورت سالانه افزایش ۱۸۹.۶۷ درصدی داشته است.
گزارش «مرکز آمار» گفت که شاخص هزینه معیشت در مناطق لبنان تفاوت دارد. هزینه معیشت در النبطیه ۲۹.۸۱ درصد و در بیروت ۲۹.۵۱ درصد و شمال ۲۹.۲۲ درصد و جنوب ۲۸.۱۷ درصد و بقاع ۲۶.۶۶ درصد و جبل لبنان ۲۲.۱۱ درصد افزایش داشته است.
شرکت مشاوره ارنست و یانگ در پژوهشی درباره بخش هتلداری خاورمیانه گفت «نرخ اقامت در هتل های چهار ستاره و پنج ستاره در بیروت در ژانویه ۲۰۲۳، ۳۶.۸ درصد بوده است که پایین ترین میزان اقامت در هتل در منطقه خاورمیانه در مدت مشابه است».
این گزارش افزود «میانگین نرخ اقامت در هتل های بیروت در ماه ژانویه ۲۰۲۳ شبی ۵۰ دلار بوده است که ارزان ترین قیمت در میان هتل های کشورهای منطقه است». در این گزارش به نرخ برابری لیره لبنان در برابر دلار هنگام رزرو اتاق در هتل های بیروت اشاره شده است.
هتل ها در روزهای عید در لبنان معمولا به دلیل مسافران و به ویژه سفر لبنانی های مقیم خارج به لبنان جان می گیرند. پیر الاشقر رئیس اتحادیه گردشگران و رئیس هتل داران لبنان در بیانیه ای گفت «نرخ رزرو هتل در لبنان قبل از فرا رسیدن عیدهای مسیحیان ناچیز بوده اما انتظار می رود که نرخ رزرو هتل با نزدیک شدن به عید فطر تا ۷۰ ۸۰ درصد افزایش پیدا کند».
الاشقر توضیح داد «یکی از دلایل افزایش نرخ رزرو هتل در روزهای عید فطر این است که تعطیلات عید فطر در کشورهای خلیجی معمولا دو هفته است و لبنانی های بسیاری در این کشورها کار می کنند و تعطیلات طولانی عید را دوست دارند در لبنان سپری کنند».



آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
TT

آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پاکستان روز چهارشنبه اعلام کرد که «اخبار اطلاعاتی موثقی» دریافت کرده که نشان می‌دهد هند قصد دارد به‌زودی حمله‌ای نظامی انجام دهد. پاکستان هشدار داد که در صورت وقوع این حمله پاسخ قاطعی خواهد داد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌ها درباره‌ی تشدید تنش میان دو کشور به‌دنبال حمله‌ای که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر در کشمیر شد، رو به افزایش است.

روابط میان این دو همسایه‌ی مجهز به سلاح هسته‌ای پس از آن رو به وخامت گذاشت که دهلی‌نو، اسلام‌آباد را مسئول حمله‌ی هفته‌ی گذشته در پاهالگام در بخش هندی کشمیر دانست؛ حمله‌ای که مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در این منطقه در ۲۵ سال گذشته بوده است. یک منبع ارشد دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت که نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، در جلسه‌ای غیرعلنی در روز سه‌شنبه «اختیارات کامل» را به ارتش برای واکنش به این حمله داده است.

دولت پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی کشمیر را رد کرد. عطاءالله طارر، وزیر اطلاعات پاکستان، در بیانیه‌ای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، گفت: «هرگونه اقدام تهاجمی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد.» او افزود: «پاکستان اطلاعات اطلاعاتی موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده با استفاده از حادثه‌ی پاهالگام، که بهانه‌ای بی‌اساس است، قصد دارد حمله‌ی نظامی انجام دهد.» با این حال، اسحاق دار، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، تأکید کرد که کشورش آغازگر هیچ حمله‌ای نخواهد بود.

سران چند کشور جهان نگرانی عمیق خود را ابراز کرده و از این دو همسایه که در گذشته چندین جنگ با یکدیگر داشته‌اند، خواستند که خویشتنداری نشان دهند. منطقه‌ی کشمیر با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر که اکثراً مسلمان هستند، میان پاکستان و هند تقسیم شده، ولی هر دو کشور کل این منطقه را متعلق به خود می‌دانند.

حدود ۱.۵ میلیون نفر در نزدیکی خط آتش‌بس در سمت پاکستانی مرز زندگی می‌کنند. بسیاری از ساکنان این مناطق، در حال آماده‌سازی پناهگاه‌های زیرزمینی ساده با دیوارهای گِلی تقویت‌شده با بتن هستند. محمد جوید، مردی ۴۲ ساله در روستای چاکوتی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در حال تمیز کردن پناهگاه هستیم تا اگر دشمن ناگهان حمله کرد، غافلگیر نشویم و بتوانیم جان بچه‌هایمان را نجات دهیم.»

تبادل آتش
ارتش هند روز چهارشنبه اعلام کرد که برای ششمین شب متوالی با نیروهای پاکستانی در امتداد خط آتش‌بس تبادل آتش داشته است. این منطقه‌ی به‌شدت نظامی‌شده دارای پایگاه‌هایی در ارتفاعات بالای کوه‌های هیمالیا بوده و مرز واقعی کشمیر محسوب می‌شود. یک منبع امنیتی پاکستانی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که روز سه‌شنبه دو پهپاد را که به حریم هوایی پاکستان وارد شده بودند، ساقط کرده‌اند.

تنش‌ها در هفته‌ی پس از حمله‌ی پاهالگام از جمله رد و بدل شدن اتهامات، اقدامات دیپلماتیک، اخراج اتباع کشور مقابل و بستن گذرگاه‌های مرزی به‌سرعت بالا گرفته است.

بالگرد نظامی هند بر فراز آسمان سریناگر در منطقه جامو و کشمیر هند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

مودی هفته‌ی گذشته وعده داد که عاملان این حمله و پشتیبانان آن‌ها را تحت تعقیب قرار خواهد داد. او پنج‌شنبه گفت: «به همه‌ی جهان می‌گویم: هند هویت هر تروریست و حامی‌اش را شناسایی خواهد کرد، آن‌ها را تعقیب و مجازات خواهد کرد... حتی اگر تا دوردست‌ترین نقاط زمین بروند، تعقیب‌شان می‌کنیم.»

این اظهارات نگرانی‌ها را درباره‌ی تشدید تنش نظامی بیشتر کرده است.

وزارت امور خارجه‌ی آمریکا اعلام کرد که وزیر مارکو روبیو به‌زودی با همتایان پاکستانی و هندی خود تماس خواهد گرفت تا آن‌ها را به «عدم تشدید وضعیت» ترغیب کند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و سوپرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه‌ی هند، تماس گرفت و طبق گفته‌ی سخنگوی او، آمادگی خود را برای «میانجی‌گری جهت کاهش تنش» اعلام کرد. دفتر نخست‌وزیر پاکستان بعداً اعلام کرد که شهباز شریف از گوترش خواسته «هند را به خویشتنداری ترغیب کند» و تأکید کرده که در صورت اقدام نسنجیده‌ی هند، پاکستان از «حاکمیت و تمامیت ارضی‌اش با تمام قوا دفاع خواهد کرد».

پوسترهای افراد تحت تعقیب
هند و پاکستان از زمان استقلال از حکومت بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بر سر منطقه‌ی کشمیر با یکدیگر مناقشه دارند؛ زمانی که مرزها خانواده‌هایی را از هم جدا کرد که نسل‌ها در کنار هم زندگی می‌کردند. در بخش تحت کنترل هند، شورشیان از سال ۱۹۸۹ برای استقلال یا پیوستن به پاکستان دست به قیام زده‌اند.

گشت‌های ارتش هند در حال حرکت به سمت هاباتنار در منطقه انانتناگ در جنوب کشمیر – ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پلیس هند پوسترهایی از سه مرد منتشر کرده که به اتهام اجرای حمله‌ی کشمیر تحت تعقیب‌اند. دو نفر از آن‌ها پاکستانی و یک نفر هندی است. هند می‌گوید آن‌ها اعضای گروه «لشکر طیبه» هستند؛ گروهی که مقرش در پاکستان است و سازمان ملل آن را یک گروه تروریستی معرفی کرده است. همچنین برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری هر یک از آن‌ها شود، پاداشی معادل دو میلیون روپیه (حدود ۲۳۵۰۰ دلار) در نظر گرفته شده و عملیات گسترده‌ای برای بازداشت افراد مشکوک به ارتباط با این گروه آغاز شده است.

در آخرین مورد از تشدید تنش‌ها در کشمیر، در حمله‌ی پولواما در سال ۲۰۱۹ در منطقه‌ی تحت کنترل هند، یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو به کاروان نیروهای امنیتی حمله کرد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ۳۵ تن شد. کمتر از دو هفته بعد، جنگنده‌های هندی حملاتی هوایی به خاک پاکستان انجام دادند.