عادی سازی روابط با رژیم سوریه پشت پردهٔ موج بازگشت آوارگان در لبنان

سوءاستفاده از موضوع بازگشت آورگان در لبنان برای عادی سازی روابط با سوریه
وزیران «نیروهای لبنانی» هدف از موج بازگشت آوارگان را عادی‌سازی روابط با رژیم بشار اسد دانستند
میشل عون رئیس‌جمهور لبنان در اولین جلسهٔ دولت سعد حریری بعد از گرفتن رأی اعتماد در پارلمان، سعی کرد معادله‌ای را در خصوص بازگشت آوارگان سوری نهادینه کند که مبنی بر این است که کسانی که با عادی سازی روابط با سوریه مخالف هستند نمی‌خواهند آوارگان به مناطقی که از آنها مهاجرت داده شده‌اند بازگردند.
به گزارش الشرق الاوسط، اما وی با موضع تند وزیران حزب «نیروهای لبنانی» روبرو شد که متفق القول بودند هم‌سو با بازگشت آوارگان در اسرع وقت وقت و عدم ربط دادن آن به راه‌حل سیاسی برای پایان جنگی هستندکه آنها را مجبور به مهاجرت از کشورشان کرد.
پس از افزایش بحث و جدل میان میشل عون و طرفدارانش با حزب نیروهای لبنان، علیرغم اینکه عون اقدام به پایان جلسه کرد و به دیگر وزیران اجازهٔ اظهار نظر نداد اما این به این معنی نیست که نمایندگان حزب «جریان آینده» و «سوسیالیست ترقی‌خواه» با او هم‌نظر او هستند.
اگر حریری اظهار نظر نکرد تنها و تنها برای این بود که تنش موجود در جلسه افزایش نیابد با اینکه با سخنان عون که اذعان کرده بود مسئول حمایت از مصلحت ملی کشور و ترسیم سیاست کلی دولت است مخالف بود؛ چرا که این دو موضوع در صلاحیت شورای وزیران بوده و حریری است که سخنگوی دولت است.
از نظر سمیر جعجع رئیس حزب «نیروهای لبنانی» کسانی که مخالف عادی سازی روابط میان بیروت و دمشق هستند بر آن هستند که با توجه به تصمیم برخی دولت‌های عرب در مورد ضرورت درنگ در بازگشایی سفارت‌های خود در دمشق، تصمیم به آغاز فرایند عادی سازی روابط بین بیروت و دمشق نه با هدف ساماندهی بازگشت آوارگان بلکه با هدف به سطح آوردن دوبارهٔ رژیم سوریه انجام می‌گیرد.
وی در گفتگو با «الشرق الاوسط» گفت: ما در حال گذر از بزرگ‌ترین عملیات فریب سیاسی با مقصر شناخته شدن در خصوص مانع تراشی برای بازگشت آوارگان به کشورشان، هستیم.
وی در خصوص اینکه چه چیز عون را متقاعد کرد که عادی‌سازی روابط با دمشق باعث بازگشت آوارگان می‌شود، گفت: هدف از آن به سطح آوردن دوبارهٔ رژیم بشار اسد است که به نظر نمی‌رسد خواستار بازگشت آنها همزمان با تغییرات جمعیتی سوریه است.
وی در خصوص اینکه چه چیز وزیران «جریان ملی» و هم‌پیمانان آنها را از تماس با رژیم سوریه برای بازگشت آوارگان بدون ربط دادن بازگشتشان به راه‌حل سیاسی منع می‌کند، گفت: دلیل آن نیاز ایران برای به سطح آوردن دوبارهٔ رژیم بشار اسد است و حزب‌الله سعی در تبلیغ آن دارد؛ چرا که تهران جدا از هزینه‌های نظامی، میلیاردها دلار در رژیم اسد خرج کرد و توانایی تحمل تضعیف یا شکست آن را ندارد؛ چون این اتفاق باعث به وجود آمدن پیامدهای منفی در داخل ایران خواهد شد.
وی اظهار کرد: ما همچنان با ایدهٔ ارتباط با جامعهٔ بین‌المللی برای تأمین مناطقی امن برای آوارگان در سوریه هم‌سو هستیم تا متکفل تأمین مالی بازگشتشان شود.
وی افزود: بشار اسد که ادعا می‌کرد ید طولایی در لبنان دارد دیگر تحمل تأخیر در عادی‌سازی روابط میان دو کشور را ندارد.
وی از اطلاعاتی در خصوص اقدام رژیم سوریه به وارد کردن گروه‌های فرقه‌ای معین به خصوص از افغانستان، پاکستان و برخی کشورها و ساکن کردن آنها در مناطقی که شهروندانش وادار به مهاجرت شدند، خبر داد.
وی همچنین گفت: پناه بردن برخی‌ها به مزایده‌های پوپولیستی برای دعوت به بازگشت آوارگان، کم خرد شمردن لبنانی‌ها با به اشتباه انداختن آنها به این است که ما مخالف بازگشت آوارگان هستیم. با اینکه کسانی که سرکردهٔ این موج‌ها هستند خوب می‌دانند مشکل اول و آخر به کسی بازمی‌گردد که آنها را مهاجرت داد و پایبند به ضمانت‌هایی نشد که روسیه به کسانی که به درعا و الغوطه شرقی بازگشتند، داد و دستگاه‌های آن به بهانهٔ تخلف برخی از خدمت سربازی یا گرایش به معارضان آنها را مورد پیگرد قرار دادند.
وی بهانه جویی برای عادی سازی روابط به عنوان شرطی برای بازگشت آوارگان را تلاش آشکار در جهت سوء استفاده از این موضوع برای به سطح آوردن رژیم سوریه دانست؛ وگرنه رژیم برای دعوت به بازگشت آوارگان تا کنون تعلل نمی‌کرد. از سوی دیگر خود رژیم اولین کسی بود که عنوان کرد حضور آوارگان در مکان‌هایی که پناهنده شده‌اند از لحاظ داخلی خیال او را آسوده می‌کند؛ بنابراین موج هماهنگ شده برای عادی سازی روابط میان دو کشور در راستای موجی است که جبران باسیل برای دعوت سوریه به همایش اقتصادی عربی در لبنان به راه انداخته بود و همچنین در راستای موجی خواهد بود که پیش از میزبانی تونس از نشست سران کشورهای عربی به راه خواهد افتاد، وگرنه چگونه می‌توان میان افزایش ارتباط با رژیم اسد و قرار دادن حریری، ولید جنبلاط و سمیر جعجع در لیست تروریسم سوریه جمع بست؟

با بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید در ۲۰ ژانویه، رهبران اروپایی که در بوداپست گرد هم آمده‌اند، به سرعت نسبت به این تحول واکنش نشان دادند. این نشست، تحت عنوان «گروه سیاسی اروپا» با حضور تمامی کشورهای اروپایی به جز روسیه برگزار شد، و روز جمعه تنها به سران ۲۷ کشور اتحادیه اروپا اختصاص خواهد داشت.

بازگشت ترامپ، باری دیگر ایده «استقلال راهبردی» را مطرح کرده و امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، که از طرفداران اصلی آن است، با تأکید بیشتر این موضوع را بیان کرد. او در سخنرانی طولانی خود، با استناد به دلایل مختلف، بر ضرورت مدیریت سرنوشت اروپا توسط خود اروپایی‌ها تأکید کرد. مکرون اشاره کرد که برخی کشورهای اروپایی همچنان ترجیح می‌دهند روابط خود را با ترامپ به‌خاطر محافظت از «چتر امنیتی آمریکا و ناتو» تنظیم کنند.

این سخنرانی به‌صورت زنده از سایت کاخ الیزه در شبکه اجتماعی «ایکس» پخش شد. این موضوع در پی تماس تلفنی چهارشنبه شب بین مکرون و ترامپ مطرح شد که کاخ الیزه آن را «بسیار خوب» توصیف کرد. طرفین توافق کردند برای بازگشت صلح و ثبات و حل بحران‌های بزرگ بین‌المللی همکاری کنند.

مکرون همچنین بر اهمیت نقش اروپا در مسائل اوکراین و خاورمیانه تأکید کرد. این موضوع ناشی از نگرانی فرانسه از رویکرد احتمالی ترامپ در انجام توافقات یکجانبه بدون مشورت با متحدان اروپایی‌ است. با پیروزی ترامپ، اروپا به‌طور جدی نگران است که در صورت کاهش تعهدات آمریکا نسبت به ناتو، «بی‌پناه» شود. به همین دلیل، ساختن دفاع اروپایی با رویکرد «استقلال راهبردی» به اولویت نخست تبدیل شده است.

مکرون در سخنانش به همتایان اروپایی خود، تهدیدهایی را که اروپا را احاطه کرده برشمرد؛ از جمله جنگ اوکراین، تروریسم، مهاجرت غیرقانونی، تنش‌ها بین کشورها مانند وضعیت بین آذربایجان و ارمنستان، و رقابت‌های ژئوپلیتیک میان آمریکا و چین که به دنبال منافع خود بدون توجه به قوانین بین‌المللی هستند. او گفت: «آیا دیگران تاریخ ما را می‌نویسند یا ما خود می‌خواهیم آن را بنویسیم؟» و پاسخ داد که به‌نظر او، اروپا توانایی این کار را دارد. او اضافه کرد که راه رسیدن به این هدف از طریق اقدامات عملی و ایمان به توانایی‌های اروپا در تحقق استقلال راهبردی است.

مکرون این فرصت را غنیمت شمرد تا به ترامپ پیام دهد که پیروزی اوکراین به سود اروپا خواهد بود و اروپا نباید اجازه دهد روسیه پیروز شود، چراکه پیروزی روسیه یعنی قدرت‌گیری یک امپراتوری در مرزهای اروپا و احتمال برنامه‌های توسعه‌طلبانه آن پس از اوکراین.

بنجامین حداد، وزیر امور اروپایی فرانسه، در این باره گفت که اگر اروپایی‌ها مسئولیت امنیت خود را بر عهده نگیرند، دیگران سرنوشتشان را تعیین خواهند کرد.

در عین حال، مکرون تأکید کرد که اروپا باید خود را با شرایط جدید پس از انتخاب ترامپ تطبیق دهد و نمی‌تواند همیشه دفاع از امنیت خود را به آمریکایی‌ها بسپارد. او بر این باور است که دفاع از منافع اروپا باید در اولویت اروپایی‌ها باشد، اما بدون رد همکاری با ناتو و بدون ملی‌گرایی افراطی که باعث ضعف اروپا شود. به‌گفته او، راه درست این است که اروپا بیداری راهبردی داشته باشد و به‌سرعت به سمت ساختن نیروی دفاعی مستقل خود حرکت کند که با چارچوب ناتو سازگار باشد، اما در عین حال از آن استقلال داشته باشد.

مکرون با این موضع می‌خواهد نقش اصلی در گفتگو با ترامپ را ایفا کند و حد و مرز روابط با واشنگتن را مشخص کند. با این حال، بسیاری تردید دارند که اروپا بتواند به‌طور جمعی این مسیر را دنبال کند، زیرا برخی کشورهای اروپایی ترجیح می‌دهند امنیت خود را از طریق حمایت آمریکا و ناتو تأمین کنند.

عادی سازی روابط با رژیم سوریه پشت پردهٔ موج بازگشت آوارگان در لبنان

جعجع به «الشرق الاوسط»: دلیل مشکل آوارگان کسی است که آنها را وادار به مهاجرت کرده است