​کنفرانس برلین درباره لیبی؛ ارتش ماموران و خبرنگاران و گردشگران

​کنفرانس برلین درباره لیبی؛ ارتش ماموران و خبرنگاران و گردشگران
TT

​کنفرانس برلین درباره لیبی؛ ارتش ماموران و خبرنگاران و گردشگران

​کنفرانس برلین درباره لیبی؛ ارتش ماموران و خبرنگاران و گردشگران

گویی حال و هوای جنگ روز یکشنبه (۱۹ ژانویه) بر برلین سایه افکنده است. تنها چند گردشگر در خیابان های خالی روز یکشنبه (تعطیلات آخر هفته)‌ پرسه می زدند و جلوی بناهای تاریخی عکس می گرفتند. 
نظامیان و ماموران به جای ساکنان شهر به خیابان ها آمده اند و با خودروهای زرهی و سگ های پلیس خیابان های اصلی را بسته اند. 
روزنامه نگاران و خبرنگاران نیز اسلحه به دست همانند چکمه پوشان روانه خیابان های شهر شده اند. سلاح آنان همان دوربین و دستگاه ضبط صوت و کاغذ و قلم است.
گروه اول وظیفه حمایت از سران کشورهای خارجی که برای شرکت در کنفرانس برلین آمده اند را به عهده دارند. کنفرانس درباره لیبی برگزار می شود. گروه دوم به دنبال تهیه و ارسال گزارش و مطلب درباره نتایج این اجلاس است. آنها می دانند که شرکت کنندگان در کنفرانس در موارد متعددی با یکدیگر اختلاف نظر دارند اما امیدوارند که (معجزه) شود و طرف های گوناگون به توافق برسند و بن بست بحران لیبی شکسته شود.
رویترز روز یکشنبه گزارش داد که در پیش نویس بیانیه پایانی کنفرانس برلین از همه طرف های درگیر خواسته شده تا از اقدامات جنگی و حمله به تاسیسات نفتی خودداری کنند. 
رویترز افزود «در پیش نویس بیانیه پایانی از شرکت ملی نفت لیبی واقع در طرابلس به عنوان تنها نهاد قانونی و رسمی دارای صلاحیت فروش نفت این کشور یاد شده است. این مساله انتقاد عده فراوانی از طرفداران ارتش ملی لیبی را به دنبال داشت. این افراد می گویند (مزدوران سوری)‌ که از سوی ترکیه به لیبی اعزام شده اند از سوی دولت (وفاق) تامین مالی می شوند. دولت (وفاق) این مبالغ را از درآمدهای نفتی کشور تامین می کند. عده ای از معترضان به همین دلیل اقدام به بستن برخی بنادر صادراتی لیبی در دو روز گذشته کردند».

سران و هیات های شرکت کننده در کنفرانس لیبی پیش از آغاز به کار این نشست دیدارهای دو جانبه انجام دادند.
آنها در این دیدارها و نشست ها درباره ایجاد راهکار برای آخرین نقطه اختلاف و آخرین مانع بر سر رسیدن به توافق گفتگو کردند.
در این راستا، مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا با هر کدام از عبد الفتاح السیسی رییس جمهور مصر و عبد الله بن زاید وزیر امور خارجه امارات و مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه دیدار و گفتگو کرد.
دولت ترکیه از دولت (وفاق) در طرابلس حمایت نظامی می کند. نفرات ارتش ترکیه و نیز چند هزار نیروی سوریه که از آنها با عنوان (مزدور) یاد می شود برای پیکار در کنار نیروهای دولت (وفاق) ارسال شده اند. 
در مقابل، مصر و امارات علنا از ارتش ملی لیبی حمایت می کنند. ارتش ملی لیبی با گروه های تندرو از جمله نیروهای وابسته به دولت (وفاق) می جنگد. 
بنابراین دیدگاه این کشورها درباره تحولات لیبی حائز اهمیت است.
به گزارش رسانه های ترکیه روز شنبه (۱۸ ژانویه) پرزیدنت رجب طیب اردوغان پیش از سفر به برلین گفت ترکیه «نقش مهمی در مهار» خلیفه حفتر فرمانده ارتش لیبی ایفا کرد. عملیات نظامی به فرماندهی حفتر برای تسلط بر طرابلس -پایتخت لیبی- چند ماه پیش آغاز شد. ترکیه برای جلوگیری از تسلط نیروهای حفتر بر طرابلس از آغاز عملیات نظامی در لیبی خبر داد.
اردوغان همچنین پیش از آغاز به کار کنفرانس برلین ضمن انتقاد شدید از حفتر از او با عنوان «کودتاچی» یاد کرد.
فائز السراج رییس دولت (وفاق) در گفتگو با روزنامه آلمانی دی ولت خواستار (دخالت) بین المللی برای دفاع از (شهروندان غیر نظامی) در طرابلس در صورت عدم توقف عملیات نظامی خلیفه حفتر شد.
گفتنی است دولت ترکیه می گوید که با استناد به توافق با دولت (الوفاق) نیروی نظامی به طرابلس فرستاده است.
گاردین چند روز پیش در گزارشی گفت «دولت (الوفاق) حقوق مزدوران سوری که توسط ترکیه به لیبی اعزام شده اند را پرداخت می کند. این مساله موجب نارضایتی مردم لیبی از دولت شد چرا که درآمد دولت لیبی از صادرات نفت تامین می شود».
در مقابل، اظهارات شیخ محمد بن زاید ولیعهد ابوظبی نیز قابل توجه بود. آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان و ولیعهد ابو ظبی روز شنبه (۱۸ ژانویه) گفتگو کردند. شیخ عبد الله بن زاید وزیر امور خارجه امارات رییس هیات امارات در نشست برلین است.
به گزارش خبرگزاری امارات شیخ محمد بن زاید گفت (دولت امارات از تلاش ها و اقداماتی که به مردم لیبی کمک می کند حمایت می کند. اقداماتی که منجر به خروج لیبی از این بحران و توقف دخالت در امور داخلی و تقویت ارکان حاکمیت ملی و موسسات کشور در مقابله با گروه های شبه نظامی تروریستی مسلح و توقف ارسال نیروهای تروریست به لیبی شود).



سفیر ایران در سعودی: ریاض نقش مؤثری در جلوگیری از تنش ایفا کرد

عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
TT

سفیر ایران در سعودی: ریاض نقش مؤثری در جلوگیری از تنش ایفا کرد

عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)

در پنجم سپتامبر ۲۰۲۳، دکتر علیرضا عنایتی وارد فرودگاه بین‌المللی ملک خالد در ریاض شد تا مأموریت خود را به عنوان سفیر ایران در پادشاهی عربی سعودی آغاز کند. این اتفاق پس از امضای توافق ازسرگیری روابط دیپلماتیک در دهم مارس همان سال با میانجی‌گری چین و پس از قطع روابطی نزدیک به هفت سال رخ داد.

با گذشت نزدیک به دو سال از بازسازی روابط دیپلماتیک میان ریاض و تهران، سفیر عنایتی در گفت‌وگو با «الشرق الأوسط» بیان کرد آنچه در این مدت محقق شده معادل «دستاوردهای چندین سال» است و این را ناشی از «استحکام و ماهیت روابط» میان دو کشور دانست.

دیپلمات ایرانی موضع پادشاهی عربی سعودی در قبال حملات اخیر رژیم اسرائیل به ایران را «قابل‌تقدیر» توصیف کرد و گفت ریاض نقش فعالی در آرام‌سازی اوضاع و اعمال فشار برای جلوگیری از تنش ایفا کرده است. او افزود: «از هرگونه نقشی از سوی برادران‌مان در پادشاهی، به‌ویژه شاهزاده محمد که همواره همراه ما بوده، استقبال می‌کنیم.»

عنایتی سابقه طولانی فعالیت در پادشاهی عربی سعودی دارد. او کار خود را از سال ۱۹۹۰ به عنوان کنسول ایران در جده آغاز کرد و در اوایل دهه ۲۰۰۰ به عنوان کاردار در ریاض منصوب شد. او پس از بیش از دو دهه، در سال ۲۰۲۳ به‌عنوان سفیر به این کشور بازگشت و تجربه‌ای انباشته در امور منطقه‌ای با خود دارد.

حملات «آشکار» به ایران

سفیر ایران، حملات اخیر اسرائیل به ایران را «آشکار» توصیف کرد و توضیح داد که در آن زمان، تهران در حال مذاکره غیرمستقیم با ایالات متحده بود. او گفت:
«ایران نیمه‌شب، در حالی که مردم در خانه‌هایشان خواب بودند، مورد حمله قرار گرفت و عده‌ای شهید شدند. این حمله در معنای کامل آن، جنایت آشکار بود. ما با تکیه بر منشور سازمان ملل، پاسخ متقابل دادیم و به دشمن نشان دادیم که ایران آغازگر جنگ نیست اما با قدرت و پایداری از خود دفاع می‌کند.»

انسجام کشورهای منطقه

عنایتی گفت که واکنش کشورهای منطقه به حملات اسرائیل، نشان‌دهنده انسجام آشکاری بود. او اشاره کرد که نخستین تماس تلفنی وزیر امور خارجه ایران، از جانب همتای سعودی‌اش، شاهزاده فیصل بن فرحان برای محکومیت «حمله آشکار» دریافت شد و سپس بیانیه وزارت امور خارجه پادشاهی نیز منتشر شد.
او افزود: «این مواضع قابل‌تقدیر با تماس تلفنی شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد و رئیس شورای وزیران، با رئیس‌جمهور پزشکیان برای محکوم‌کردن و ابراز انزجار از این حملات تکمیل شد. پس از آن، تماس رئیس‌جمهور پزشکیان با برادرش شاهزاده محمد برقرار شد و دیگر کشورهای شورای همکاری نیز مواضعی در حمایت از جمهوری اسلامی گرفتند.»

محمد بن سلمان «همیشه همراه ما بوده»

سفیر تهران از تلاش‌های اخیر پادشاهی عربی سعودی برای آرام‌سازی اوضاع و توقف حملات اسرائیلی قدردانی کرد و گفت: «این تلاش‌ها ارزشمند بود و ما از آن استقبال کردیم. ما بر نقش پادشاهی در آرام‌سازی شرایط و جلوگیری از حملات تأکید می‌کنیم، این نقش بسیار شرافتمندانه است. در گفت‌وگوها، تماس‌ها و دیدارهای دوجانبه، ایران همواره بر نقش و مواضع قابل‌تحسین پادشاهی تأکید کرده است؛ از محکوم‌کردن حملات گرفته تا تلاش برای جلوگیری از آنها. از هرگونه نقش برادران‌مان در پادشاهی، به‌ویژه شاهزاده محمد که همواره همراه ما بوده، استقبال می‌کنیم.»

۴۰۰ هزار ایرانی از پادشاهی عربی سعودی بازدید کردند

دکتر عنایتی توضیح داد که روابط پس از بازگشت، پیشرفت چشمگیری داشته است و گفت: «آنچه در طول دو سال از این روابط برداشتیم، به‌گونه‌ای است که گویی در چند سال رخ داده است. گویی روابط اصلاً قطع نشده بود و این نشان از عمق و اصالت این روابط دارد.»

او افزود: «در سال جاری، بیش از ۲۰۰ هزار زائر عمره از ایران به پادشاهی آمده‌اند و اگر تعداد حجاج را نیز بیفزاییم، تعداد بازدیدکنندگان ایرانی از پادشاهی در طول یک سال به ۴۰۰ هزار نفر می‌رسد، که این شاخص بسیار مثبتی است. همه این افراد از پادشاهی بازدید کرده و آن را از نزدیک شناخته‌اند.»

سفر خالد بن سلمان

سفیر درباره سفر وزیر دفاع پادشاهی عربی سعودی به تهران گفت: «ایران این سفر را اقدامی حاکمیتی و بسیار مهم دانست و آن را نقطه عطفی تاریخی در روابط تلقی کرد.»
او افزود: «این سفر، دیدار شاهزاده با رئیس‌جمهور پزشکیان، رهبری و رئیس ستاد کل نیروهای مسلح (که در رویدادهای اخیر جان باخت) باعث ایجاد درکی مشترک بین دو طرف شد مبنی بر اینکه ما شریک در ساختن منطقه هستیم. این برداشت در طرف ایرانی بسیار مثبت بود.»

او ادامه داد: «برنامه‌ریزی کرده‌ایم تا پیگیری‌های لازم پس از این سفر را ادامه دهیم و معتقدیم این سفر روابط ایران و پادشاهی عربی سعودی را از سطحی عادی به روابطی عمیق و بنیادین ارتقا داد.»

روابط و چشم‌اندازها

سفیر عنایتی معتقد است که روابط اقتصادی و تجاری میان دو کشور نیازمند تلاش بیشتری برای تقویت است. او گفت: «ما توافق‌نامه‌ای جامع در زمینه تجارت، اقتصاد، سرمایه‌گذاری، فرهنگ، جوانان و ورزش داریم که در توافق پکن بر آن تأکید شده است. توافق‌نامه‌ای دیگر نیز برای جلوگیری از مالیات مضاعف به صورت مقدماتی امضا شده و ما پیش‌نویس توافق‌نامه‌ای برای حمایت و تشویق سرمایه‌گذاری متقابل نیز ارائه کرده‌ایم. همچنین توافق‌نامه‌ای در زمینه حمل‌ونقل زمینی وجود دارد که می‌تواند پادشاهی، امارات و عمان را به سواحل شمالی متصل کرده و آن را به گذرگاهی به آسیای مرکزی تبدیل کند.»

در مورد نقش ایران در منطقه، دکتر علیرضا عنایتی اظهار کرد که تهران از مدلی برای امنیت منطقه‌ای حمایت می‌کند که بر توسعه، اقتصاد و فرهنگ متکی است، نه قدرت نظامی. در پاسخ به اینکه برخی نگاه‌ها، نقش ایران را عامل بی‌ثباتی می‌دانند، گفت: «ما بیگانه‌ای نیستیم که وارد منطقه شویم و نقشی را تحمیل کنیم. ما بخشی از منطقه هستیم، از فرزندان آن هستیم و در آن زندگی می‌کنیم.»

او افزود: «ما اشتراکات فرهنگی، تاریخی و دینی زیادی در منطقه داریم. اگر در برخی دیدگاه‌های سیاسی اختلافی وجود داشته باشد، این نباید به قطع رابطه بیانجامد. این اختلاف را می‌توان تنها از طریق گفت‌وگو حل کرد. هیچ راهی بهتر – بلکه جایگزینی برای آن وجود ندارد – از گفت‌وگو میان برادر با برادر، همسایه با همسایه و میان مسائل مختلف.»

او تأکید کرد: «امنیت ما یکپارچه است. نمی‌توانیم از امنیت تکه‌تکه سخن بگوییم. ما آنچه از منطقه می‌شنویم را تکرار می‌کنیم: امنیت مبتنی بر توسعه. ما از این رویکرد حمایت می‌کنیم. زمانی که از امنیت مبتنی بر تسلیحات، جنگ‌افزار، نظامی‌گری، ژئوپلیتیک و سیاست فاصله گرفته شود، می‌توان آن را با امنیت مبتنی بر توسعه، اقتصاد، تجارت، فرهنگ و مردم جایگزین کرد.»