احمد زکی یمانی اولین دبیرکل اوپک درگذشت

او باسابقه‌ترین و شاخص‌ترین وزیران نفت تاریخ سعودی بود.. نماد نفت در دوره شوک‌ها.. مرگ گروگان و گروگانگیر در یک روز

احمد زکی یمانی اولین دبیرکل اوپک درگذشت
TT

احمد زکی یمانی اولین دبیرکل اوپک درگذشت

احمد زکی یمانی اولین دبیرکل اوپک درگذشت

شیخ احمد زکی یمانی وزیر نفت اسبق سعودی روز سه‌شنبه ۲۳ فوریه در بیمارستانی در لندن درگذشت. او دارای شخصیتی بود که در زمان وزارت، تأثیرات برجسته ای بر بازارهای جهانی نفت گذاشته‌است.
زکی یمانی دومین وزیر نفت سعودی در حالی در سن ۹۱ سالگی درگذشت که ۲۴ سال سکان نفت و انرژی سعودی، دومین کشور از لحاظ ذخیره نفت و همچنین دومین تولیدکننده طلای سیاه را در دست داشت.
او در بین سال‌های ۱۹۶۲ تا ۱۹۸۶ سمت وزیر نفت سعودی را برعهده داشت. سکاندار نفت کشوری که بزرگترین بازیگر در بازار نفت بوده و هست و سیاست‌های نفتی آن نقطه عطفی برای ثبات بازارهای انرژی جهان است.
یمانی در طول ۲۴ سال حضور در وزارت نفت قطب برجسته ای در صنعت انرژی و ستاره ای برای رسانه‌های خارجی بود و کشورش قطب بازار انرژی شد. این مسئله به ویژه پس از بحران جنگ اکتبر ۱۹۷۳، و وقوع اولین شوک نفتی و به دنبال آن انقلاب ایران، که باعث ایجاد شوک دوم شد، خود را نشان داد. در هر دو رویداد، نقش پادشاهی به عنوان یک بازیگر تأثیرگذار در اقتصاد جهانی و ثبات بازارهای نفت برجسته بود.
یمانی در ۳۰ ژوئن ۱۹۳۰ در مکه زاده شد، او در دانشگاه قاهره حقوق خواند و از دانشگاه هاروارد فارغ‌التحصیل شد. وی پیش از تصدی وزارت نفت، به عنوان مشاور حقوقی شورای وزیران، وزیر مشاور، عضو شورای وزیران در سال ۱۹۶۰ فعالیت می‌کرد. او بنیانگذار و رئیس مرکز مطالعات جهانی انرژی بود.
وی پس از عبدالله الطریقی (۱۹۱۸–۱۹۹۷) که اولین وزیر نفت در سعودی بین سال‌های ۱۹۶۰ تا ۱۹۶۱ بود، دومین وزیر نفت تاریخ پادشاهی عربی سعودی است. احمد زکی یمانی همچنین اولین دبیرکل سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) است.
او به همراه ۵ تن از وزیران نفت اوپک بود که در سال ۱۹۷۵ توسط ایلیچ رامیرز سانچز، ملقب به کارلوس و معروف به «شغال» در مقر اوپک در وین به گروگان گرفته شد. عجیب است که یمانی، که از طریق سیاست نفتی جنگ اکتبر ۱۹۷۳، کشور خود را در غرب به عنوان مدافع آرمان فلسطین مطرح کرده بود، کارلوس وی را در چارچوب ادعایش در مورد «حمایت از آرمان فلسطین» هدف قرار داده و تهدید به اعدام کرده‌است.
وزرا به مدت دو روز در یک اتاق پر از دینامیت نگه داشته شدند. سپس آدم ربایان اجازه پیدا کردند از اتریش با هواپیمایی به همراه گروگان‌های خود سفر کنند و ۴۳ ساعت وحشتناک و پر اضطراب دیگر در هواپیمایی که به الجزایر و سپس به لیبی پرواز کرد قبل از بازگشت به الجزایر گذراندند. پس از آن، توافق‌نامه ای در الجزایر حاصل شد و کارلوس ناپدید شد تا اینکه در سال ۱۹۹۴ دستگیر شد و از همان سال در زندان‌های فرانسه به سر می‌برد.
در میان شرکت کنندگان در گروگان‌گیری وزرا، انیس النقاش لبنانی بود که در گروه کارلوس و در صفوف جنبش‌های فلسطین نقش داشت، او با کارلوس در آدم‌ربایی وزرای اوپک در وین در سال ۱۹۷۵ شرکت داشت، اما سرنوشت طوری رقم خورد که انیس النقاش ساعاتی قبل از مرگ احمد زکی یمانی در ۲۲ فوریه ۲۰۲۱ در بیروت بمیرد.



نبرد حلب، سوریه را غافلگیر کرد؛ تغییر معادلات داخلی و منطقه‌ای 

نبرد حلب، سوریه را غافلگیر کرد؛ تغییر معادلات داخلی و منطقه‌ای 
TT

نبرد حلب، سوریه را غافلگیر کرد؛ تغییر معادلات داخلی و منطقه‌ای 

نبرد حلب، سوریه را غافلگیر کرد؛ تغییر معادلات داخلی و منطقه‌ای 

گروه‌های مسلح، از جمله «هیئت تحریر الشام» و گروه‌هایی که از سوی ترکیه حمایت می‌شوند، روز گذشته بخش‌هایی از غرب شهر حلب در شمال سوریه را تصرف کردند.
این گروه‌ها، پس از حملاتی که از دو روز پیش علیه نیروهای دولتی آغاز شده بود، پیشروی گسترده و سریعی داشتند. این حملات یکی از شدیدترین درگیری‌های چند سال اخیر بوده است.

این نبردها که نیروهای دولتی سوریه و متحدانش، روسیه و ایران، را غافلگیر کرد، آرامش برقرارشده در شمال غرب سوریه را که از سال 2020 بر اساس توافق آتش‌بس روسیه و ترکیه برقرار شده بود، برهم زد.

رامی عبدالرحمن، مدیر «دیده‌بان حقوق بشر سوریه»، به خبرگزاری فرانسه گفت: «این گروه‌ها وارد مناطق جنوبی‌غربی و غربی شهر حلب شده‌اند.» دو شاهد عینی از حلب نیز به خبرگزاری فرانسه گفتند که افراد مسلح را در مناطق خود دیده‌اند. این اتفاق باعث ایجاد وحشت در شهر شده است.

پیشروی این گروه‌ها ممکن است با مناطقی که تحت کنترل گروه‌های وابسته به ایران و حزب‌الله هستند، برخورد کند.

شب گذشته، با پیشروی گروه‌های مسلح، «دیده‌بان حقوق بشر سوریه» گزارش داد که یک کاروان نظامی شامل 40 خودروی متعلق به «لشکر الباقر»، وابسته به ایران، از دیرالزور به سمت حلب حرکت کرده است.

عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، در تماس تلفنی با همتای سوری خود، بسام الصباغ، بر «حمایت مداوم ایران از دولت، ملت و ارتش سوریه در مبارزه با تروریسم» تأکید کرد.

طبق آمار دیده‌بان حقوق بشر، این درگیری‌ها تاکنون جان 255 نفر را گرفته است. بیشتر قربانیان از نیروهای طرفین جنگ بوده‌اند، اما 24 نفر از کشته‌شدگان، غیرنظامیانی بوده‌اند که بیشترشان بر اثر حملات هوایی روسیه جان باخته‌اند.

تا روز جمعه، گروه‌های مسلح بیش از 50 روستا و شهرک در شمال سوریه را تصرف کرده‌اند. این پیشروی بزرگ‌ترین دستاورد آن‌ها در چند سال اخیر است.

یک منبع امنیتی سوری به خبرگزاری فرانسه گفت که نیروهای تقویتی ارتش سوریه به دومین شهر بزرگ این کشور، حلب، اعزام شده‌اند.

پیش از گزارش دیده‌بان حقوق بشر درباره ورود گروه‌های مسلح به حلب، این منبع از «درگیری‌های شدید در غرب حلب» خبر داده بود و افزود: «نیروهای کمکی رسیده‌اند، اما برای حفظ روند عملیات، جزئیات بیشتری اعلام نمی‌شود. می‌توانیم بگوییم حلب کاملاً امن است و هیچ تهدیدی متوجه آن نخواهد بود.»

هم‌زمان با این درگیری‌ها، جنگنده‌های روسی و سوری بیش از 23 حمله هوایی به ادلب و روستاهای اطراف آن انجام دادند.

دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، اعلام کرد که روسیه این حملات را نقض حاکمیت سوریه دانسته و خواستار بازگشت سریع نظم از سوی دولت سوریه است.

ترکیه خواستار توقف حملات به ادلب و اطراف آن شد. ادلب پایگاه اصلی گروه‌های مسلح سوری در شمال غرب این کشور است.

وزارت خارجه ترکیه در پلتفرم «ایکس» نوشت: «ما خواهان توقف این حملات هستیم. درگیری‌های اخیر باعث افزایش تنش‌های ناخواسته در مناطق مرزی شده است.»

سرمد، یکی از ساکنان 51 ساله حلب، به خبرگزاری فرانسه گفت: «صدای موشک‌ها، توپخانه و گاهی هواپیماها را به طور مداوم می‌شنویم. آخرین بار چنین نبردهایی را 5 سال پیش شنیده بودیم.»

او که کارمند یک شرکت ارتباطاتی است، افزود: «نگران تکرار سناریوهای جنگ و آوارگی دوباره هستیم. از این وضعیت خسته شده‌ایم و فکر می‌کردیم تمام شده است، اما به نظر می‌رسد دوباره شروع شده است.»

عباس عراقچی تحولات اخیر سوریه را «توطئه‌ای آمریکایی-صهیونیستی» خواند که هدف آن برهم زدن امنیت و ثبات منطقه است.

نیک هراس، تحلیلگر مؤسسه «نیو لاینز»، معتقد است که ترکیه بر این باور است که «دولت بشار اسد به دلیل عدم اطمینان از آینده حضور ایران در سوریه در وضعیت سختی قرار دارد.»

رامی عبدالرحمن نیز گفت ارتش سوریه برای این حمله آماده نبود و با وجود حمایت هوایی روسیه، ضربات سختی دریافت کرده است. او پرسید: «آیا ارتش روی حزب‌الله که درگیر اوضاع لبنان است، حساب کرده بود؟»

یک مقام سازمان ملل روز جمعه اعلام کرد که در سه روز گذشته 27 غیرنظامی، از جمله 8 کودک، در درگیری‌های شمال غرب سوریه جان خود را از دست داده‌اند. این درگیری‌ها یکی از شدیدترین موج‌های خشونت بین نیروهای دولتی و مخالفان در سال‌های اخیر بوده است.