گروه‌های نیابتی ایران در عراق با اسلحه پیشرفته آمریکا را تهدید می کنند

 سازه های ضد انفجار خوابگاه های سربازان آمریکایی در پایگاه هوایی عین الاسد در عراق (رویترز)
سازه های ضد انفجار خوابگاه های سربازان آمریکایی در پایگاه هوایی عین الاسد در عراق (رویترز)
TT

گروه‌های نیابتی ایران در عراق با اسلحه پیشرفته آمریکا را تهدید می کنند

 سازه های ضد انفجار خوابگاه های سربازان آمریکایی در پایگاه هوایی عین الاسد در عراق (رویترز)
سازه های ضد انفجار خوابگاه های سربازان آمریکایی در پایگاه هوایی عین الاسد در عراق (رویترز)

نیویورک تایمز در گزارشی نوشت آمریکا با تهدید گروه های نیابتی و شبه نظامی هوادار ایران در عراق مواجه است که قادرند در حملات خود از سلاح های پیشرفته جهان از جمله پهپادهای رادار گریز استفاده و به مواضع حساس و مهم حمله کند.

این گزارش افزود مقام های آمریکایی گفته اند این شبه نظامیان دست کم در دو ماه گذشته سه بار از پهپادهای کوچک پر از مواد منفجره در حملات شبانه به پایگاه های عراقی از جمله پایگاه های مورد استفاده سیا و یگان های عملیات ویژه آمریکا استفاده کرده اند.

ژنرال کنت مک کنزی فرمانده سنتکام به آسوشیتد پرس گفت پهپادهای شبه نظامیان تهدید جدی هستند و ارتش آمریکا به سرعت در پی  ایجاد راهکار برای مقابله با آنها است.

یک مقام ارشد سازمان امنیت ملی عراق که خواسته نامش فاش نشود تا دیدگاهش را آزادانه بیان کند به نیویورک تایمز گفت «این پهپادها چالش آفرین شده اند اما به هر حال کارکرد ابزاری دارند و مشکل اصلی نیستند».

این مقام امنیتی عراقی خاطر نشان کرد «هر چقدر تحت فشار قرار بگیرند حملات بیشتری انجام می دهند».

رژیم ایران از سال ۲۰۰۳ از شبه نظامیان و گروه های نیابتی در عراق برای نقش آفرینی و تاثیرگذاری در عرصه سیاسی این کشور و تهدید آمریکا استفاده می کند.

آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا نیز در این زمینه در گزارش خود در ماه آوریل گفت «شبه نظامیان عراقی وابسته به ایران از اواخر ۲۰۱۹ بیش از ۳۰۰ حمله به منافع آمریکا انجام داده اند و این حملات منجر به کشته شدن ۴ آمریکایی و ۲۵ غیر آمریکایی شد که عمدتا عراقی بودند. گروه های مسلح ناشناخته ای نیز اعلام موجودیت کرده اند و مسئولیت حملات موشکی به مواضع آمریکا را پذیرفتند.

این گروه های شبه نظامی عمدتا از موشک های کاتیوشا استفاده می کنند که از دستگاه های راکت انداز سیار در عراق پرتاب می شود. برخی از این موشک ها به سفارت آمریکا در منطقه سبز واقع در بغداد و پایگاه های نظامی اصابت کرده اند که حدود ۲ هزار و ۵۰۰ سرباز آمریکایی و چند هزار نیروی نظامی بازنشسته در آنها مستقر هستند.

آمریکا برای مقابله با این حملات موشکی از پهپادهای پیشرفته و مسلح MQ – 9 ریپر استفاده می کند و بسیاری از مواضع حساس و مهم را با همین پهپادها هدف گرفته مثل حمله موشکی در ژانویه ۲۰۲۰ که منجر به کشته شدن قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس و ابو مهدی المهندس معاون رییس حشد شعبی شد.

مقام های آمریکایی می گویند در حالی که آمریکا سامانه های پدافند هوایی پیشرفته برای انهدام موشک و توپ هایی که مواضعش در عراق را هدف می گیرند مستقر کرده پهپادهای مسلح گروه های هوادار ایران در ارتفاع پایین پرواز می کنند و در نتیجه سامانه های پدافند هوایی نمی توانند آنها را رهگیری کنند.

ساختمان متعلق به آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا در نیمه شب ۱۳ آوریل مورد حمله پهپادی قرار گرفت. سه مقام آمریکایی آگاه گفتند «این حمله آشیانه هواپیماها در فرودگاه اربیل در شمال عراق را هدف گرفت».

مقام های آمریکایی گفتند حملات پهپادی به احتمال زیاد کار ایران است چون معمولا برخی از گروه های شبه نظامی در حملات پیشین فورا مسئولیت خود را برای انجام آنها اعلام کردند اما هیچ گروهی مسئولیت حملات پهپادی پیچیده را نمی پذیرد.

حمدی مالک همکار موسسه سیاست خاور نزدیک واشنگتن گفت «اسناد فزاینده ای در خصوص تلاش ایران برای تشکیل گروه های ویژه و گروه های جدید با قابلیت انجام حملات پیچیده علیه منافع آمریکا وجود دارد».

ژنرال کنت مک کنزی فرمانده سنتکام ماه گذشته در بازدید از شمال شرق سوریه گفت «مقام های نظامی در حال ایجاد شیوه های جدید برای قطع ارتباط بین پهپاد و اپراتور و تقویت حسگرهای رادار برای شناسایی سریع تر تهدید و ایجاد راهکارهای موثر برای مقابله با تهدید هستند».



آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
TT

آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پاکستان روز چهارشنبه اعلام کرد که «اخبار اطلاعاتی موثقی» دریافت کرده که نشان می‌دهد هند قصد دارد به‌زودی حمله‌ای نظامی انجام دهد. پاکستان هشدار داد که در صورت وقوع این حمله پاسخ قاطعی خواهد داد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌ها درباره‌ی تشدید تنش میان دو کشور به‌دنبال حمله‌ای که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر در کشمیر شد، رو به افزایش است.

روابط میان این دو همسایه‌ی مجهز به سلاح هسته‌ای پس از آن رو به وخامت گذاشت که دهلی‌نو، اسلام‌آباد را مسئول حمله‌ی هفته‌ی گذشته در پاهالگام در بخش هندی کشمیر دانست؛ حمله‌ای که مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در این منطقه در ۲۵ سال گذشته بوده است. یک منبع ارشد دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت که نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، در جلسه‌ای غیرعلنی در روز سه‌شنبه «اختیارات کامل» را به ارتش برای واکنش به این حمله داده است.

دولت پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی کشمیر را رد کرد. عطاءالله طارر، وزیر اطلاعات پاکستان، در بیانیه‌ای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، گفت: «هرگونه اقدام تهاجمی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد.» او افزود: «پاکستان اطلاعات اطلاعاتی موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده با استفاده از حادثه‌ی پاهالگام، که بهانه‌ای بی‌اساس است، قصد دارد حمله‌ی نظامی انجام دهد.» با این حال، اسحاق دار، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، تأکید کرد که کشورش آغازگر هیچ حمله‌ای نخواهد بود.

سران چند کشور جهان نگرانی عمیق خود را ابراز کرده و از این دو همسایه که در گذشته چندین جنگ با یکدیگر داشته‌اند، خواستند که خویشتنداری نشان دهند. منطقه‌ی کشمیر با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر که اکثراً مسلمان هستند، میان پاکستان و هند تقسیم شده، ولی هر دو کشور کل این منطقه را متعلق به خود می‌دانند.

حدود ۱.۵ میلیون نفر در نزدیکی خط آتش‌بس در سمت پاکستانی مرز زندگی می‌کنند. بسیاری از ساکنان این مناطق، در حال آماده‌سازی پناهگاه‌های زیرزمینی ساده با دیوارهای گِلی تقویت‌شده با بتن هستند. محمد جوید، مردی ۴۲ ساله در روستای چاکوتی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در حال تمیز کردن پناهگاه هستیم تا اگر دشمن ناگهان حمله کرد، غافلگیر نشویم و بتوانیم جان بچه‌هایمان را نجات دهیم.»

تبادل آتش
ارتش هند روز چهارشنبه اعلام کرد که برای ششمین شب متوالی با نیروهای پاکستانی در امتداد خط آتش‌بس تبادل آتش داشته است. این منطقه‌ی به‌شدت نظامی‌شده دارای پایگاه‌هایی در ارتفاعات بالای کوه‌های هیمالیا بوده و مرز واقعی کشمیر محسوب می‌شود. یک منبع امنیتی پاکستانی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که روز سه‌شنبه دو پهپاد را که به حریم هوایی پاکستان وارد شده بودند، ساقط کرده‌اند.

تنش‌ها در هفته‌ی پس از حمله‌ی پاهالگام از جمله رد و بدل شدن اتهامات، اقدامات دیپلماتیک، اخراج اتباع کشور مقابل و بستن گذرگاه‌های مرزی به‌سرعت بالا گرفته است.

بالگرد نظامی هند بر فراز آسمان سریناگر در منطقه جامو و کشمیر هند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

مودی هفته‌ی گذشته وعده داد که عاملان این حمله و پشتیبانان آن‌ها را تحت تعقیب قرار خواهد داد. او پنج‌شنبه گفت: «به همه‌ی جهان می‌گویم: هند هویت هر تروریست و حامی‌اش را شناسایی خواهد کرد، آن‌ها را تعقیب و مجازات خواهد کرد... حتی اگر تا دوردست‌ترین نقاط زمین بروند، تعقیب‌شان می‌کنیم.»

این اظهارات نگرانی‌ها را درباره‌ی تشدید تنش نظامی بیشتر کرده است.

وزارت امور خارجه‌ی آمریکا اعلام کرد که وزیر مارکو روبیو به‌زودی با همتایان پاکستانی و هندی خود تماس خواهد گرفت تا آن‌ها را به «عدم تشدید وضعیت» ترغیب کند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و سوپرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه‌ی هند، تماس گرفت و طبق گفته‌ی سخنگوی او، آمادگی خود را برای «میانجی‌گری جهت کاهش تنش» اعلام کرد. دفتر نخست‌وزیر پاکستان بعداً اعلام کرد که شهباز شریف از گوترش خواسته «هند را به خویشتنداری ترغیب کند» و تأکید کرده که در صورت اقدام نسنجیده‌ی هند، پاکستان از «حاکمیت و تمامیت ارضی‌اش با تمام قوا دفاع خواهد کرد».

پوسترهای افراد تحت تعقیب
هند و پاکستان از زمان استقلال از حکومت بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بر سر منطقه‌ی کشمیر با یکدیگر مناقشه دارند؛ زمانی که مرزها خانواده‌هایی را از هم جدا کرد که نسل‌ها در کنار هم زندگی می‌کردند. در بخش تحت کنترل هند، شورشیان از سال ۱۹۸۹ برای استقلال یا پیوستن به پاکستان دست به قیام زده‌اند.

گشت‌های ارتش هند در حال حرکت به سمت هاباتنار در منطقه انانتناگ در جنوب کشمیر – ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پلیس هند پوسترهایی از سه مرد منتشر کرده که به اتهام اجرای حمله‌ی کشمیر تحت تعقیب‌اند. دو نفر از آن‌ها پاکستانی و یک نفر هندی است. هند می‌گوید آن‌ها اعضای گروه «لشکر طیبه» هستند؛ گروهی که مقرش در پاکستان است و سازمان ملل آن را یک گروه تروریستی معرفی کرده است. همچنین برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری هر یک از آن‌ها شود، پاداشی معادل دو میلیون روپیه (حدود ۲۳۵۰۰ دلار) در نظر گرفته شده و عملیات گسترده‌ای برای بازداشت افراد مشکوک به ارتباط با این گروه آغاز شده است.

در آخرین مورد از تشدید تنش‌ها در کشمیر، در حمله‌ی پولواما در سال ۲۰۱۹ در منطقه‌ی تحت کنترل هند، یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو به کاروان نیروهای امنیتی حمله کرد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ۳۵ تن شد. کمتر از دو هفته بعد، جنگنده‌های هندی حملاتی هوایی به خاک پاکستان انجام دادند.