محیط‌زیست در مجلات ماه: از سرو گونه‌های مهاجم تا ابردانه‌های غذایی

محیط‌زیست در مجلات ماه: از سرو گونه‌های مهاجم تا ابردانه‌های غذایی
TT

محیط‌زیست در مجلات ماه: از سرو گونه‌های مهاجم تا ابردانه‌های غذایی

محیط‌زیست در مجلات ماه: از سرو گونه‌های مهاجم تا ابردانه‌های غذایی

شماره‌های جدید مجلات علمی منتشر شده در اوایل سپتامبر، خطرات تغییرات اقلیمی برای یخ‌های قطب شمال و تأثیر آن بر آب و هوای خارج از قطب شمال را مورد بررسی قرار دادند.
مجله «نشنال جئوگرافیک» در خصوص ارائه راه حل‌هایی برای مشکل جهانی غذا، استفاده از گونه‌های مهاجم به عنوان غذاهای خوشمزه را پیشنهاد داده‌است.
مجله «اسمیتسونیان» به درگیری بین دولت ترکیه و باستان‌شناسان بریتانیایی بر سر آنچه برخی از آنها «ابر دانه‌های غذایی» می‌نامند، پرداخته‌است.

- «نشنال جئوگرافیک»

مجله آمریکایی نشنال جئوگرافیک (National Geographic) تحت عنوان «خوردن مشکل» یکی از راه حل‌های مؤثر در مواجهه با گونه‌های مهاجم را سرو آن دانسته‌است.
آشپزهای ایالات متحده به‌طور فزاینده ای به گونه‌های گیاهی و جانوری مهاجم به این کشور علاقه نشان می‌دهند؛ گونه‌هایی که گونه‌های بومی موجود در زیستگاه خود را با خطر مواجه می‌کنند و به سیستم‌های طبیعی آسیب می‌رسانند.
ایالات متحده در حال حاضر حدود ۶۵۰۰ گونه مهاجم دارد و تقاضا برای برخی از گونه‌های مهاجم جهت تهیه غذاهای خوشمزه در حال افزایش است، در این باره می‌توان به ماهی اژدها (مرغ دریا) و گیاه کوزو اشاره کرد که در سس‌ها و پودینگ‌ها استفاده می‌شود.

- «نیو ساینتیست»

مجله بریتانیایی «نیو ساینتیست» در شماره ویژه خود تحت عنوان «دنیای انرژی‌های جدید»، تعدادی از مسائل مربوط به انرژی پاک را مورد بحث قرار داد، مانند: تأمین انرژی سبز برای کره زمین، آغاز دوران انرژی‌های تجدیدپذیر، نقاط عطف در مسیر صفر کردن انتشار کربن و چالش انتقال به برق پاک.
تقاضای جهانی انرژی از سال ۱۹۶۵ چهار برابر شده‌است، که به افزایش انتشار گازهای گلخانه ای کمک کرده‌است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتخاذ تعدادی اقدام برای متوقف ساختن انتشار گازهای گلخانه ای تا سال ۲۰۵۰، از جمله: توقف توسعه نیروگاه‌های زغال سنگ مگر در صورت تصفیه گازهای گلخانه ای، گسترش دسترسی به انرژی پاک و ایمن برای کشورهای کم درآمد و توسعه فناوری‌هایی برای جلوگیری از انتشار گازهای گلخانه ای از صنایع سنگین را پیشنهاد کرده‌است.

- «ساینتیفیک آمریکن»

مجله آمریکایی «ساینتیفیک آمریکن» از یک فناوری در حال ظهور برای تشخیص نشت گاز متان به جو در طول استخراج و حمل و نقل نفت و گاز رونمایی کرده‌است.
متان یک گاز گلخانه ای قوی است که معادل کربن یک تن متان آن ۲۸ تن دی‌اکسید کربن است و اگر اثرات غیر مستقیم متان بر تغییرات آب و هوایی لحاظ شود، معادل کربن آن ۳۶ تن می‌شود. جو موجود در حال حاضر دو و نیم برابر بیشتر از قبل از انقلاب صنعتی متان دارد.

- «کندیان جئوگرافیک»

مجله کاندایی «کندیان جئوگرافیک» (Canadian Geographic) گزارشی در مورد زندگی در زیر یخ‌های قطب شمال ارائه کرده‌است.
اقیانوس منجمد شمالی به دلیل سردتر بودن از بقیه اقیانوس‌ها متمایز است و شوری آن از اعماق به سطح به تدریج کاهش می‌یابد.
این لایه محافظ سرد به حفظ یخ قطب شمال از کف زیر آب کمک می‌کند، اما با گرم شدن اقیانوس‌ها، این حفاظت در حال فروپاشی است.
ذوب شدن یخ‌های دریایی منجر به مجموعه ای از رویدادها می‌شود، از جمله: اختلاط آب اقیانوس‌ها، افزایش دما و ذوب بیشتر. در نتیجه، گرم شدن دمای کف، همراه با گرم شدن جو، از دست دادن یخ‌های قطبی را تسریع می‌بخشد.

- «ساینس ایلوستریتد»

مجله «ساینس ایلوستریتد» (Science Illustrated) در یکی از مقالات تازه‌ترین شماره خود، طیف وسیعی از فناوری‌های جدید برای حفظ اقیانوس‌ها را بررسی کرده‌است.
از جمله این تکنیک‌ها استفاده از روبات‌های هوشمند برای قرار دادن زباله‌های پلاستیکی در کف اقیانوس و سپس تمیز کردن خودکار آنها است.
دانشمندان همچنین استفاده از اسفنج‌های بسیار کوچک را پیشنهاد می‌کنند که می‌تواند نشت روغن را تا ۳۰ برابر وزن آنها جذب کند، بدون این که به آبزیان آسیبی برساند.
علیرغم فشارهای قابل توجه بر اکوسیستم‌های دریایی، تحقیقات منتشر شده در مجله «نیچر» نتیجه می‌گیرد که اقیانوس‌ها می‌توانند تا سال ۲۰۵۰ بهبود یابند، اگر واقعاً میل به تغییر وجود داشته باشد.

- «یوریکا»

«آیا ساعت هیدروژنی به صدا درآمده‌است؟» این عنوان روی جلد مجله یوریکا (Eureka) است. در این مقاله به استراتژی دولت بریتانیا در استفاده از پیل‌های سوختی هیدروژنی می‌پردازد، جایی که ۴۱ شرکت تا کنون از سرمایه‌گذاری در حدود ۱٫۵ میلیارد پوند در این بخش حمایت کرده‌اند.
محققان دولت بریتانیا خواستار افزایش تعداد فارغ التحصیلان و متخصصان در فن آوری‌های انرژی تجدیدپذیر از جمله انرژی هیدروژن هستند.
آنها با بهره‌گیری از انرژی مازاد از منابع تجدیدپذیر و ذخیره آن در سلول‌های هیدروژنی به منظور کاهش انتشار گازها، بهبود کیفیت هوا و ایجاد مشاغل سبز، مزایای اقتصاد هیدروژن را افزایش می‌دهند.

- «ساینس»

مجله آمریکایی «ساینس» (Science) مطالعات اخیر در مورد ارتباط بین تغییرات اقلیمی در قطب شمال و آب و هوای سخت زمستانی در ایالات متحده را بررسی کرده‌است.
قطب شمال دو برابر سریع تر از دمای جهانی گرم می‌شود. برخی از دانشمندان معتقدند که بین تغییر الگوی باد قطبی و امواج شدید اخیر در کانادا، ایالات متحده و بخش‌هایی از شمال مکزیک رابطه وجود دارد.
موج شدید سرما در فوریه گذشته آمریکای شمالی را فرا گرفت و تنها در تگزاس ۱۱۱ نفر را کشت و نزدیک به ۲۰۰ میلیارد دلار خسارت مادی به بار آورد.

- «اسمیتسونیان»

مجله آمریکایی اسمیتسونیان در مقاله ای تحت عنوان «دانه‌های درگیری» وضعیت درگیری بین باستان شناسان بریتانیایی و دولت ترکیه بر سر مجموعه دانه‌ها و گیاهان چیده شده در حین کاوش در محوطه‌های باستانی ترکیه در ۷۰ سال گذشته را مورد بحث قرار داده‌است.
دولت ترکیه قبلاً در سال ۲۰۱۹ بذرها و گیاهان جمع‌آوری شده توسط سازمان‌های خارجی فعال در کشور را متعلق به دولت ترکیه، عنوان کرده بود.
این مجموعه منحصر به فرد دانه‌های باستانی جمع‌آوری شده توسط باستان شناسان بریتانیایی از پایگاه‌های آناتولی در معرض خطر قرار گرفته‌است.
برخی معتقدند که بذر محصولات منسوخ ممکن است حاوی نقشه راه برای ایجاد نسل جدیدی از ابرغذاها باشد که بر اساس محصولات مغذی مقاوم در برابر بیماری و خشکسالی هستند، همچنین قحطی را کاهش می‌دهند و به مردم کمک می‌کنند عمر طولانی‌تر و سالم تری داشته باشند.



۱۶ ژئو پارک جهان از جمله ۲ پارک سعودی در یونسکو ثبت شدند


 
پارکی در شمال ریاض (واس)
  پارکی در شمال ریاض (واس)
TT

۱۶ ژئو پارک جهان از جمله ۲ پارک سعودی در یونسکو ثبت شدند


 
پارکی در شمال ریاض (واس)
  پارکی در شمال ریاض (واس)

۱۶ ژئو پارک در کشورهای مختلف در فهرست ژئو پارک های یونسکو ثبت شدند و بدین ترتیب تعداد ژئو پارک های ثبت شده در فهرست یونسکو به ۲۲۹ پارک در ۵۰ کشور رسید که وسعت آنها روی هم رفته بیش از ۸۵۵ هزار کیلومتر مربع است.

شبکه جهانی ژئو پارک های تحت حمایت «یونسکو» که امسال دهمین سال تاسیس آن است مجموعه مناطقی را در برمی گیرد که دارای پدیده های زمین شناسی منحصر به فرد مثل سازه های سنگی عظیم و رشته کوه و آتشفشان و غار و سایت های فسیلی و مناطق بیابانی کهن و غیره هستند و قدمت آنها نه به سده و هزاره بلکه به میلیون ها سال قبل تر بازمی گردد و شاهد تحولات زمین شناسی و آب وهوایی بوده اند. ژئو پارک ها در راستای حفاظت از طبیعت و ارتقای فرهنگ محیط زیست از اهمیت ویژه برخوردارند و فضایی برای نشان دادن فرهنگ جوامع بومی هستند.

ژئو پارک های سعودی (واس)

ادری آزوله مدیر کل «یونسکو» گفت «ژئو پارک هایی که از مناطق مختلف جهان در تنها ده سال گذشته در یونسکو ثبت شدند الگوی حفاظت از میراث ژئولوژی به شمار می روند. این ژئو پارک ها صرفا کارکرد حفاظت از میراث ژئولوژی ندارند بلکه در تقویت پروژه های آموزشی و گردشگری پایدار و تثبیت آداب و رسوم اهالی این مناطق از طریق مشارکت دادن موثر جوامع بومی سهیم هستند مثل ژئو پارک کاتلا در ایسلند که پروژه ها و سفرهای علمی دانش آموزان منطقه در این منطقه طبیعی انجام می شود و این ژئو پارک هنوز آثار آتشفشان ها و یخ بندان ها را حفظ کرده است».
بنا به تصمیم شورای مرکزی یونسکو و پس از ارزیابی شورای ژئو پارک های جهان متشکل از کارشناسان بین المللی ژئو پارک های بیشتری هر ساله به شبکه جهانی ژئو پارک های تحت حمایت یونسکو اضافه می شوند.
۱۶ ژئو پارکی که به تازگی وارد فهرست یونسکو شدند در چین و جمهوری دموکراتیک خلق کره (ژئو پارک این کشور برای اولین بار در یونسکو ثبت شد) و اکوادور و اندونزی و ایتالیا و نروژ و سعودی و اسپانیا و بریتانیا و ایرلند شمالی و ویتنام قرار دارند. دو ژئو پارک سعودی برای اولین بار در فهرست یونسکو قرار گرفتند. یونسکو به افزایش برنامه های مرتبط با ژئو پارک ها در کشورهایی که ژئو پارک های کمتر دارند به خصوص در آفریقا و کشورهای عربی و جزایر کوچک و دورافتاده ادامه می دهد. یونسکو با ارسال هیئت های کارشناسی و برگزاری کارگاه های آموزشی تخصصی و ارایه مشاوره جداگانه برای کشورها و مناطق مختلف زمینه را در راستای پروسه آماده کردن پرونده های تقاضا برای معرفی ژئو پارک های جهان در یونسکو آماده می کند.

ژئو پارکی در شمال ریاض (واس)

۲ ژئو پارک در سعودی در کنار ژئو پارک های معروف آسیا و اروپا و آمریکای جنوبی در فهرست یونسکو ثبت شده اند. ژئو پارک شمال ریاض که در کوهپایه طویق در مرکز شبه جزیره عرب قرار دارد. یونسکو در بیانیه خود گفت این پارک با آثار و جاذبه های زمین شناسی و اکولوژیک و فرهنگی قلب ها را تسخیر می کند. کوه های مسطح و با شکوه آن با شیب های تند و قله های هموار عامل کلیدی در اشکال ژئومورفولوژی پارک هستند. سازه های سنگی دوران ژوراسیک و کرتاسه آن سایت های آموزشی و فرهنگی حائز اهمیت و ستون های ژئولوژیک میراث این کشور نفت خیز به شمار می روند.
دره عبیثران از جمله جاذبه های این ژئو پارک است که نقش کلیدی در فراهم بودن آب در منطقه دارد و ویوهای بسیار جذاب از کوه های اطراف دارد. این دره آبسنگ های قدیمی صخره های مرجانی را در خود جای داده که یک سایت آموزشی برای دانش پژوهان و گردشگران است.
شهر ثادق در مرکز این ژئو پارک است و سابقه سکونت انسان در این منطقه به بیش از ۳۷۰ سال پیش باز می گردد. واحه شکوفای این شهر انسان و طبیعت منطقه را پیوند می دهد. ژئو پارک شهر ثادق از جوامع بومی حمایت و توسعه پایدار را به طور موثر تقویت می کند.
اهالی روستای غمره در یک ابتکار عمل اجتماعی این روستا را به مقصد گردشگری جذاب تبدیل کردند. ژئو پارک ثادق برنامه های متنوعی مثل کوه پیمایی و تماشای ستاره ها و روشن کردن آتش در هوای آزاد و برنامه های محلی دارد. ابتکار عمل های بومی در این ژئو پارک به بازدیدکنندگان امکان مشارکت در زندگی روزمره جوامع محلی و برنامه های فرهنگی و لذت بردن از مهمان نوازی اهالی منطقه را می دهد. کشاورزی پایدار با ابتکار عمل «محصولات ‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍زمین شناسی» در این ژئو پارک رونق گرفته که روی محصولات بومی مثل خرما و عسل تمرکز دارد و حضور کشاورزان این منطقه در بازار را گسترش می دهد.

ژئو پارک سلمی در سعودی (واس)

ژئو پارک سلمی پارک دوم ثبت شده در فهرست یونسکو است. یونسکو در بیانیه خود گفت این پارک جایگاه منحصر به فرد و جذابی دارد و ما را به تاریخ کهن زمین می برد و گنجینه عظیمی از سنگ های آذرین بیرونی و درونی بوده که قدمتشان بیش از ۷۴۰ میلیون سال است و مثل آرشیوی است که کنش های اعماق زمین را قابل دسترس تر می کند. دهانه الهتیمه یکی از پدیده های جغرافیایی این پارک است که سازه های آتشفشانی عجیب و غریب پس از انفجارهای آتشفشانی و فرسایش در چندین هزار سال را در خود جای داده است. این پارک زیستگاه گونه های متنوعی از گیاهان و جانوران مثل بز نوبی در حال انقراض و آهوی عربی که سازگاری فوق العاده با آب و هوای خشک دارد است.
میراث فرهنگی سعودی نیز در این منطقه حضور دارد مثل جاده زبیده که مسیر قدیمی حج بوده و شهر تاریخی کوفه در مرکز عراق و مکه با جایگاه دینی ویژه در سعودی را به هم وصل می کرد. چاه ها و برکه ها و دره معروف فید در امتداد جاده زبیده قرار دارند. دره فید با آب زلال و خاک حاصلخیز کارونسرای بزرگ حجاج بوده است. قلعه قدیمی و چهل و پنج چاه آن از نمادهای کهن منطقه به شمار می روند.

نمایی از رشته کوه های «اجا و سلمی» در منطقه حائل در شمال سعودی (واس)

روستای تاریخی طابا نیز یکی از مقاصد جذاب منطقه است که «تله های غول پیکر صحرایی» را در خود جای داده است. این ابزارهای شکار به شکل سازه های سنگی عظیم هستند که با آنها جانورهای وحشی را شکار می کردند و این سازه ها امروز آینه تمام نمای ابزارهای شکار در دوران باستان هستند. جوامع محلی و دانش آموزان برنامه های فشرده و گوناگونی در این ژئو پارک دارند؛ مثل افطاری های ماه رمضان و راه زبیده که مسیر حج در زمان قدیم بوده و جاده تاریخی طابه. بازدیدکنندگان به کشف آثار باقی مانده از شهری می پردازند که یکی از کهن ترین شهرهای منطقه است. این برنامه ها باعث ایجاد انسجام بیشتر و افزایش آگاهی درباره میراث فرهنگی این منطقه می شوند.