آمادگی شرکت‌های آمریکایی و سعودی برای امضای قراردادها در سفر ترامپ

فعالان اقتصادی به دنبال تقویت پیوندها در بخش‌های دفاع، انرژی و فناوری هستند

صورة أرشيفية تظهر ولي العهد الأمير محمد بن سلمان والرئيس الأميركي دونالد ترمب لدى زيارة الأخير للمملكة (واس)
صورة أرشيفية تظهر ولي العهد الأمير محمد بن سلمان والرئيس الأميركي دونالد ترمب لدى زيارة الأخير للمملكة (واس)
TT

آمادگی شرکت‌های آمریکایی و سعودی برای امضای قراردادها در سفر ترامپ

صورة أرشيفية تظهر ولي العهد الأمير محمد بن سلمان والرئيس الأميركي دونالد ترمب لدى زيارة الأخير للمملكة (واس)
صورة أرشيفية تظهر ولي العهد الأمير محمد بن سلمان والرئيس الأميركي دونالد ترمب لدى زيارة الأخير للمملكة (واس)

مشخص است که سطح انتظارات مدیران ارشد شرکت‌های آمریکایی و سعودی از نتایج سفر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، و هیئت همراهش به سعودی، بسیار بالاست. آن‌ها از قراردادهای بزرگ در حوزه‌های حیاتی سخن گفته‌اند که در خلال فروم سرمایه‌گذاری سعودی ـ آمریکایی منعقد خواهند شد؛ فرومی که همزمان با این سفر و با مشارکت پنج مقام بلندپایه آمریکایی و ده مدیر اجرایی برجسته آمریکا برگزار شده است.برخی از مدیران بخش خصوصی از سعودی و ایالات متحده، در گفت‌وگو با الشرق الأوسط، از آغاز مشارکت‌هایی در زمینه‌های مختلف همچون دفاع، فضا، انرژی، هوش مصنوعی و فناوری خبر دادند و تأکید کردند که ریاض خود را به عنوان بازیگری مهم در صحنه تجارت، سرمایه‌گذاری و اقتصاد جهانی تثبیت کرده است.این فروم به بررسی موضوعات متنوعی از جمله انرژی، پایداری، خدمات مالی، فناوری، هوش مصنوعی، تولید صنعتی، فضا، دفاع، سلامت، نوآوری و سرمایه‌گذاری خطرپذیر می‌پردازد.اسکات بیزنت (وزیر خزانه‌داری)، هاوارد لوتنیک (وزیر بازرگانی)، دیوید ساکس (مسئول کاخ سفید در امور هوش مصنوعی و ارزهای دیجیتال) از جمله مقامات دولتی آمریکا شرکت کننده در این فروم هستند. همچنین ایلان ماسک (مدیرعامل SpaceX و Tesla)، مارک زاکربرگ (مدیرعامل Meta)،لری فینک (مدیرعامل BlackRock)، جین فریزر (مدیرعامل Citigroup)، کریستیانو آمون (مدیرعامل Qualcomm)، آروین کریشنا (مدیرعامل IBM)، استیون شوارتزمن (بنیان‌گذار و رئیس Blackstone)، سام آلتمن (مدیرعامل OpenAI)، کیلی اوتبرگ (مدیرعامل Boeing)، الکس کَرب (مدیرعامل Palantir)،روث بورات (مدیر سرمایه‌گذاری Google و Alphabet) از مدیران شرکت‌های امریکایی حاضر در این نشست خواهند بود.

روابط استراتژیک ریاض و واشینگتن

نیل بوش، رئیس شرکت جهانی Sky Tower (فناوری اقتصاد سبز) در گفت‌وگو با الشرق الأوسط اظهار داشت: «نتایج اقتصادی، تجاری و سرمایه‌گذاری سفر رئیس‌جمهوری ترامپ به سعودی، بسیار تأثیرگذار خواهد بود. تعهد ولیعهد سعودی برای سرمایه‌گذاری ۶۰۰ میلیارد دلاری در ایالات متحده، به پروژه‌هایی واقعی و ملموس منجر خواهد شد که منافع متقابل برای دو کشور دارد.»او افزود: «ریاض و واشینگتن همواره روابط دوجانبه‌ای قوی و استراتژیک داشته‌اند که به دوران ریاست‌جمهوری پدر و برادرم نیز برمی‌گردد. بی‌تردید، این سفر و اعلانات آینده، پیوندهای حیاتی بین دو کشور را تقویت خواهد کرد.»وی پیش‌بینی کرد که این فروم بستری برای تقویت شراکت راهبردی، کشف فرصت‌های نوآورانه و توسعه همکاری در بخش‌های کلیدی اقتصادی فراهم می‌آورد. همچنین، این فروم بستری برای گردهمایی مقامات دولتی، مدیران عامل شرکت‌ها، کارآفرینان بلندپرواز و سرمایه‌گذاران بین‌المللی است تا ایده‌های نوین را به اشتراک بگذارند.

توسعه شراکت‌ها و انعقاد قراردادهای بزرگ

ادوارد اسکات پرویت، عضو دولت اول ترامپ و رئیس پیشین آژانس حفاظت از محیط‌زیست آمریکا، در گفت‌وگو با الشرق الأوسط اظهار کرد: «سفر ترامپ به سعودی باعث تقویت روابط اقتصادی، تجاری و سرمایه‌گذاری میان ریاض و واشینگتن در حوزه‌های مهم، به‌ویژه انرژی و فناوری خواهد شد.»وی افزود: «این فروم، فرصتی مهم برای ترغیب شرکت‌های دو کشور به توسعه همکاری‌ها و امضای قراردادهای متعدد است که به تقویت بخش خصوصی و همکاری اقتصادی و صنعتی منجر خواهد شد.»او همچنین گفت: «در این فروم می‌توان فرصت‌های بی‌نظیری در حوزه‌های هوش مصنوعی، انرژی، فناوری و نوآوری را بررسی کرد. این امر می‌تواند به مشارکت‌های راهبردی منجر شود که بنیان همکاری دو کشور در زیرساخت‌های مالی آینده را می‌سازد.» از سویی دیگر، عبدالله بن زید الملیحی، رئیس شرکت سعودی «التميز»، در گفت‌وگو با الشرق الأوسط اظهار داشت: «سفر ترامپ، اشتهای سرمایه‌گذاری مشترک سعودی-آمریکایی را تحریک کرده و زمینه راه‌اندازی پروژه‌هایی در صنایع کلیدی همسو با چشم‌انداز ۲۰۳۰ سعودی را فراهم کرده است.»او گفت: «این فروم شاهد آغاز شراکت‌هایی در زمینه‌های دفاع، فضا، انرژی، هوش مصنوعی و فناوری خواهد بود و همچنین ابتکارات تازه‌ای میان دو کشور مطرح خواهد شد. ریاض اکنون نقشی برجسته در تجارت، سرمایه‌گذاری و اقتصاد جهانی ایفا می‌کند.»المليحی افزود: «شرکت ما قصد دارد شراکت‌هایی با سرمایه‌گذاران آمریکایی در زمینه انرژی و صنایع دفاعی و فضایی اعلام کند. انتظار می‌رود در این فروم توافق‌هایی میان شرکت‌های آمریکایی و سعودی در راستای اهداف راهبردی دو کشور امضا شود. این مرحله با گذشته متفاوت خواهد بود و زمینه‌ساز انعطاف‌پذیری صنعتی نوین و ایجاد شراکت‌های جهانی خواهد شد.»وی تأکید کرد: «فعالیت اقتصادی و تجاری در هر دو کشور از برنامه‌های این سفر بهره خواهد برد. این سفر چشم‌انداز جدیدی را برای مشارکت فعال تجار در ارتقای سطح همکاری اقتصادی در حوزه‌هایی چون انرژی، هوش مصنوعی، صنایع پیشرفته دفاعی و فضایی فراهم می‌آورد.»در پایان، المليحی گفت: «این سفر، فصل تازه‌ای از همکاری را می‌گشاید که به تعمیق روابط در فناوری‌های پیشرفته، بومی‌سازی زنجیره تأمین و توسعه صنایع داده‌محور خواهد انجامید.»



غزهٔ غرق در باران، دو ماه از آتش‌بس شکننده را پشت سر می‌گذارد

مادری فلسطینی، دیروز در بیمارستان ناصر در خان‌یونس، پس از مرگ دختر شیرخوارش بر اثر سرما بر او شیون می‌کند (رويترز)
مادری فلسطینی، دیروز در بیمارستان ناصر در خان‌یونس، پس از مرگ دختر شیرخوارش بر اثر سرما بر او شیون می‌کند (رويترز)
TT

غزهٔ غرق در باران، دو ماه از آتش‌بس شکننده را پشت سر می‌گذارد

مادری فلسطینی، دیروز در بیمارستان ناصر در خان‌یونس، پس از مرگ دختر شیرخوارش بر اثر سرما بر او شیون می‌کند (رويترز)
مادری فلسطینی، دیروز در بیمارستان ناصر در خان‌یونس، پس از مرگ دختر شیرخوارش بر اثر سرما بر او شیون می‌کند (رويترز)

روز گذشته، نوار غزه وارد ماه سوم آتش‌بس شکننده‌ای شد که برای توقف درگیری میان اسرائیل و «حماس» از اکتبر گذشته آغاز شده بود. ساکنان آسیب‌دیده غزه دو ماهی را پشت سر گذاشته‌اند که با نقض‌های مکرر اسرائیل و رنج ناشی از کمبود کمک‌ها همراه بوده است.
هوای بد و موج باران‌های سنگینی که بر این منطقه می‌بارد، بار دیگر نیاز به تسریع ورود مواد لازم برای مقابله با شرایط سخت جوی را افزایش داده است؛ شرایطی که به مرگ یک نوزاد بر اثر سرما انجامید.
آژانس امداد و کار سازمان ملل برای آوارگان فلسطینی «آنروا» توضیح داد که رنجِ فزایندهٔ ناشی از باران‌ها «با ورود بدون مانع کمک‌های بشردوستانه، از جمله تدارکات پزشکی و وسایل مناسب سرپناه، قابل پیشگیری است».
در همین حال، ایتمار بن گویر، وزیر امنیت ملی دست‌راستی افراطی اسرائیل، روز گذشته تهدید کرد که قبر رهبر تاریخی، عزالدین قسام، را که در داخل سرزمین‌های تحت کنترل اسرائیل قرار دارد و شاخهٔ نظامی «حماس» نام او را بر خود دارد، از میان برخواهد داشت.
بن‌گفیر ویدئویی منتشر کرد که در آن در کنار نیروهای امنیتی و یک جرثقیل دیده می‌شود که در حال برچیدن چادری بودند که برای نماز خواندن در کنار قبر قسام ــ که زادهٔ سوریه است ــ برپا شده بود.
«حماس» تأکید کرد که اقدام وزیر امنیت «تجاوزی بی‌سابقه به حرمت‌ها و نقض مقدسات» است.


عراق از تصمیمِ طبقه‌بندی «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» لبنان به‌عنوان دو گروه تروریستی عقب‌نشینی کرد

حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)
حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)
TT

عراق از تصمیمِ طبقه‌بندی «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» لبنان به‌عنوان دو گروه تروریستی عقب‌نشینی کرد

حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)
حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)

عراق پس از آن‌که روزنامهٔ رسمی این کشور فهرستی را منتشر کرد که در آن «حوثی‌های» یمن و «حزب‌الله» لبنان در شمار گروه‌های تروریستی گنجانده شده بودند، از این طبقه‌بندی عقب‌نشینی کرد.
یک کمیتهٔ دولتی عراقی اعلام کرد فهرستی که منتشر شده، نسخهٔ ویرایش‌نشدهٔ گروه‌های تروریستی بوده و این کمیته در حال اصلاح خطا است. کمیته افزود که فهرست مورد نظر، تنها مربوط به نهادها و افرادی بوده که با دو گروه «القاعده» و «داعش» مرتبط‌اند.
و پیش از این عقب‌نشینی، ساعاتی پیش عراق «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» لبنان را روز پنج‌شنبه در فهرست تروریسم قرار داده بود.
روزنامهٔ رسمی اعلام کرده بود که یک کمیتهٔ دولتی تصمیم گرفته است اموال اشخاص و نهادهای مرتبط با «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» را مسدود کند.
عراق همچنین بیش از ۱۰۰ نهاد و شخصیت را در سراسر جهان در فهرست تروریسم قرار داده است.
این کمیتهٔ دولتی اشاره کرد که برخی از افرادی که در فهرست تروریسم قرار گرفته‌اند، طبق قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد تحت تحریم هستند.

روزنامهٔ رسمی همچنین اعلام کرد که «به‌روزرسانی فهرست تروریسم بر اساس تصمیمات رسمی صادرشده از سوی کمیتهٔ مسدودسازی اموال انجام می‌شود؛ تصمیماتی که به تعیین نهادها و افرادی مربوط است که مشمول اقدامات مقابله با تروریسم و تأمین مالی آن هستند».
این تصمیم یک روز پس از آن صادر شد که مایکل ریغاس، معاون وزیر خارجهٔ آمریکا، از کسانی که آنها را «شریکان عراقی» توصیف کرد، خواست تا «میلیشیاهای ایرانی را مهار کنند و مانع تهدید آنها علیه عراقی‌ها و آمریکایی‌ها شوند».
حسین مؤنس، رئیس جنبش «حقوق» وابسته به «کتائب حزب‌الله»، روز پنج‌شنبه در واکنش به این تصمیم به دولت عراق حمله کرد و آن را «متزلزل، وابسته و بی‌کرامت» توصیف کرد.

و به‌احتمال زیاد این اقدام با استقبال واشنگتن روبه‌رو خواهد شد؛ واشنگتنی که در پی کاهش نفوذ ایران در عراق و دیگر کشورهای خاورمیانه است؛ کشورهایی که در آنها متحدانی برای تهران وجود دارد.
ایران، که عراق را همسایه و هم‌پیمان خود می‌داند، این کشور را عنصری حیاتی برای تداوم مقاومت اقتصادش در برابر تحریم‌ها تلقی می‌کند. اما بغداد، که شریک هر دو طرفِ ایالات متحده و ایران است، نگران آن است که در تیررس سیاست فشار دولت رئیس‌جمهوری آمریکا، دونالد ترامپ، علیه تهران قرار گیرد.
ایران از طریق گروه‌های مسلح شیعهٔ قدرتمند و احزاب سیاسیِ مورد حمایت خود در بغداد، از نفوذی گستردهٔ نظامی، سیاسی و اقتصادی در عراق برخوردار است. اما افزایش فشارهای آمریکا طی سال گذشته در زمانی روی می‌دهد که ایران به‌دلیل حملات اسرائیل علیه «حزب‌الله» لبنان و «جنبش مقاومت اسلامی فلسطین» (حماس)، که متحدان تهران به‌شمار می‌روند، تضعیف شده است.


فشار آمریکا، سردرگمی «چارچوب هماهنگی» عراق را افزایش داد

رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
TT

فشار آمریکا، سردرگمی «چارچوب هماهنگی» عراق را افزایش داد

رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)

منابع عراقی می‌گویند مرجعیت دینی در نجف در هیچ اقدامی برای تعیین نهایی نامزد نخست‌وزیری نقش ندارد، در حالی که «چارچوب هماهنگی» به دلیل آنچه فشارهای مستمر آمریکا خوانده شده، در برنامه‌های خود درباره آینده روابط بغداد و واشنگتن دچار سردرگمی شده است.

پس از برگزاری چند جلسه برای انتخاب نامزد پست اجرایی، آخرین جلسه روز دوشنبه برگزار شد. در این نشست، «چارچوب هماهنگی» نتایج دو کمیته خود را بررسی کرد: یکی برای دیدار با نامزدها و دیگری برای بررسی مکانیزم انتخاب نامزد نهایی توسط رهبران چارچوب، اما میان طرف‌های این چارچوب توافقی حاصل نشد.

رسانه‌های نزدیک به «چارچوب هماهنگی» گزارش دادند که دلیل مراجعه به مرجعیت علی‌ سیستانی در نجف، ناتوانی رهبران این چارچوب در انتخاب نامزد مشخص به دلیل اختلافات عمیق سیاسی میان آنها بوده است.

رهبران «چارچوب هماهنگی» پس از اعلام خود به‌عنوان بزرگ‌ترین فراکسیون پارلمان عراق (واع)

موضع نجف

گزارش‌ها حاکی است مرجعیت دینی نجف از دخالت در انتخاب نامزد خودداری کرده است، اما تحلیلگران می‌گویند درخواست نظر از مرجعیت، بازتاب ناتوانی نیروهای برنده انتخابات در تصمیم‌گیری میان نامزدهای غیررسمی است.

رسانه‌های محلی ده‌ها نامزد را فاش کرده‌اند و از نوسانات شدید در فهرست نامزدهای پیشنهادی خبر می‌دهند؛ گاهی فهرست کوتاه شامل پنج نفر و گاهی شامل ده‌ها شخصیت شیعی است.

عباس راضی، دبیرکل چارچوب هماهنگی، پیش‌تر گفته بود که «نامزدها محدود به شخصیت‌های رهبری هستند» و ائتلاف از افراد مشخصی خواسته تا برای این پست اعلام آمادگی کنند.

طالب محمد کریم، پژوهشگر مسائل سیاسی، به «الشرق الأوسط» گفت: «وضعیت پیچیده و بی‌سابقه است و نیازمند رویکرد جدیدی برای تسریع در تشکیل دولت آینده است؛ معیار اصلی حفظ منافع مالی و سیاسی عراق است، نه منافع جناحی».

او افزود: «لازم است تفاهم‌های آرام با آمریکا و پایتخت‌های منطقه‌ای برقرار شود تا دولت آینده متعهد شود از خاک عراق برای مناقشات دیگران استفاده نکند و با طرحی عملی، سلاح‌ها کنترل و منافع مشترک حفظ شود».

ائتلاف «عمران و توسعه» بیشترین کرسی‌ها را در مقایسه با احزاب «چارچوب هماهنگی» کسب کرده است (ایکس)

ترامپ و السودانی

اختلاف درباره نامزد مورد نظر «چارچوب هماهنگی» پس از اظهارات جنجالی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، افزایش یافت. او گفته بود: «عراق پس از حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران، کشور دوست آمریکا شد» و فاش کرد که نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، برای دریافت جایزه صلح نوبل به او رأی داده است.

این اظهارات در محافل شیعی بغداد بحث‌برانگیز شد، به ویژه که بسیاری ترامپ را رئیس آمریکایی می‌دانند که دستور ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، را در ژانویه ۲۰۲۲ صادر کرد.

السودانی در پلتفرم «ایکس» چهارشنبه نوشت: «همیشه سعی کرده‌ام روابطی بسازم که به کشور خدمت کند. از همان ابتدا دریافتم که دوستی، نه خصومت، ثبات و پیشرفت کشور را تضمین می‌کند».

انتظار سافایا

در این وضعیت پیچیده، رهبران چارچوب هماهنگی منتظر رسیدن نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا، ماراک سافایا، به عراق هستند. او پیام‌های هشداردهنده‌ای به برخی نیروهای چارچوب هماهنگی داده است، به ویژه کسانی که هنوز جناح‌های مسلح دارند و تحت تحریم‌های آمریکا هستند.

پیش‌تر، تام باراک، نماینده آمریکا در لبنان و سوریه، به طور کوتاه به بغداد سفر کرده بود و طبق منابع مطلع، پیام‌های مهمی درباره مسائل داخلی و منطقه‌ای منتقل کرد.

منابع به «الشرق الأوسط» گفتند که سه موضوع اصلی توسط باراک با السودانی مطرح شده است: اقدامات آمریکا برای خلع سلاح حزب‌الله، اهمیت کنترل مرزهای عراق و سوریه و جلوگیری از ورود شخصیت‌های وابسته به گروه‌های مسلح به دولت آینده عراق.

در همین راستا، مذاکراتی نیز میان فؤاد حسین، معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه عراق، با مایکل ریگاس، معاون وزیر خارجه آمریکا، انجام شد. سفارت آمریکا در بغداد با انتشار دوباره بیانیه مشترک وزارت خارجه عراق، تأکید کرد که «آمریکا به صراحت بر خلع سلاح میلیشیاهای تحت حمایت ایران که به حاکمیت عراق ضربه می‌زنند، تهدیدی برای آمریکایی‌ها و عراقی‌ها هستند و منابع عراق را به نفع ایران می‌برند، ادامه خواهد داد».