تأکید بیانیه جده بر حمایت از حاکمیت کشورهای عربی

این بیانیه بر محوریت آرمان فلسطین تأکید کرد و خواستار آرامش در سودان شد

TT

تأکید بیانیه جده بر حمایت از حاکمیت کشورهای عربی


شاهزاده محمد بن سلمان در نشست «اجلاس جده» (SPA)
شاهزاده محمد بن سلمان در نشست «اجلاس جده» (SPA)

«اعلامیه جده» بر محوریت آرمان فلسطین تأکید کرد و خواستار غلبه زبان گفت و گو و وحدت صفوف برای حل بحران سودان شد.
بیانیه سران عرب از بازگشت سوریه به محیط عربی خود استقبال و از هر چیزی که امنیت و ثبات یمن را تضمین می‌کند، اعلام حمایت کرد. همچنین از همه احزاب لبنانی خواستار انتخاب رئیس‌جمهوری کرد.
شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد و نخست‌وزیر پادشاهی عربی سعودی، در پایان نشست جده که روز جمعه برگزار شد، از تصویب «بیانیه جده» پس از تأیید سران عرب خبر داد.
«بیانیه جده» بر اهمیت تقویت اقدامات مشترک عربی بر اساس مبانی، ارزش‌ها، منافع مشترک و سرنوشت واحد و لزوم وحدت کلمه، دست در دست هم دادن و همکاری در حفظ امنیت و ثبات تأکید کرد. همچنین بر حفاظت از حاکمیت کشورهای عربی و انسجام نهادهای آنها، حفظ دستاوردهای آنها، دستیابی به پیشرفت بیشتر اقدامات عربی، و بهره‌مندی از منابع انسانی و طبیعی تأکید کرد.
در این بیانیه به ضرورت ایجاد شرایط، سرمایه‌گذاری فرصت‌ها، تقویت و وقف مشارکت‌ها، تحکیم تفاهمات بین کشورهای عربی بر اساس منافع مشترک و همکاری برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار و اجرای چشم‌اندازهای توسعه بلندپروازانه از طریق یک اصلاحات همه‌جانبه در همه زمینه‌ها برای همگام شدن با تحولات جهانی اشاره شده‌است.

(واس)

آرمان فلسطین

«اعلامیه جده» بار دیگر بر محوریت آرمان فلسطین به عنوان یکی از عوامل اصلی ثبات در منطقه تأکید و با شدیدترین عبارات، اقدامات و تجاوزات علیه جان، دارایی و وجود فلسطینی‌ها را محکوم کرد.
این بیانیه بر اهمیت تشدید تلاش‌ها برای دستیابی به یک راه حل جامع و عادلانه مسئله فلسطین و یافتن افقی واقعی برای دستیابی به صلح بر اساس راه حل دو کشوری مطابق با مراجع بین‌المللی و در راس آنها ابتکار صلح عربی، قطعنامه‌های بین‌المللی مربوطه و اصول حقوق بین‌الملل تأکید کرد.

دربارهٔ بحران سودان، رهبران عرب نگرانی عمیق خود را از عواقب این بحران بر امنیت و ثبات کشورهای عربی و مردم آنها ابراز کردند.
در این بیانیه بر لزوم آرامش، به‌کارگیری زبان گفت و گو و وحدت صفوف، رفع رنج مردم سودان و حفظ نهادهای ملی این کشور و جلوگیری از فروپاشی آن و از هرگونه مداخله خارجی در امور سودان تأکید شده‌است.
این بیانیه دیدارهای جده بین طرف‌های سودانی را گام مهمی برای پایان دادن به این بحران، بازگرداندن امنیت و ثبات به سودان و حفاظت از توانایی‌های مردم آن دانست.
«بیانیه جده» از تصمیم نشست شورای اتحادیه در سطح وزیران که شامل ازسرگیری مشارکت هیئت‌های دولت سوریه در جلسات شورای اتحادیه و سازمان‌ها و آژانس‌های وابسته به آن بود، استقبال کرد، به امید اینکه این امر به حمایت از ثبات جمهوری عربی سوریه، حفظ تمامیت ارضی و از سرگیری نقش طبیعی آن در جهان عرب کمک کند.
در این بیانیه بر حمایت از هر چیزی که امنیت و ثبات جمهوری یمن را تضمین و آرزوهای مردم آن را تأمین می‌کند، و حمایت از تلاش‌های بین‌المللی و منطقه ای با هدف دستیابی به راه حل سیاسی جامع برای بحران بر اساس سه مرجع، مجدداً تأکید کرد.
«اعلامیه جده» از همه طرف‌های لبنانی خواست تا برای انتخاب رئیس‌جمهوری که خواسته‌های لبنانی‌ها، کار منظم نهادهای قانون اساسی و اتخاذ اصلاحات لازم برای خروج لبنان از بحران را برآورده کند، وارد گفت‌وگو شوند.
این اعلامیه همچنین بر توقف مداخله خارجی در امور داخلی کشورهای عربی و امتناع کامل از حمایت از تشکیل گروه‌های مسلح و شبه‌نظامی خارج از حیطه نهادهای دولتی تأکید کرد.
وی تأکید کرد که درگیری‌های نظامی داخلی منجر به پیروزی یک طرف بر طرف دیگر نمی‌شود، بلکه درد و رنج مردم را تشدید می‌کند، نابودی دستاوردهای آنها را تشدید می‌کند و مانع از تحقق آرزوهای شهروندان کشورهای ما می‌شود.
در این بیانیه بر اهمیت توسعه پایدار، امنیت، ثبات، زندگی در صلح، مبارزه قاطعانه با جرم و جنایت و فساد در همه سطوح و بسیج نیروها و توانمندی‌ها برای ایجاد آینده ای مبتنی بر خلاقیت و نوآوری و در جریان بودن از تحولات مختلف تأکید شده‌است.

(رويترز)

مداخلات خارجی
در این بیانیه تعهد کشورهای عربی به ارزش‌ها و فرهنگ مبتنی بر گفت‌وگو، مدارا و صراحت و عدم مداخله در امور دیگران به هر بهانه‌ای بیان شده‌است.
سران عرب همچنین بر احترام به ارزش‌ها و فرهنگ‌های دیگران، احترام به حاکمیت و استقلال دولت‌ها و تمامیت ارضی آنها و توجه به تنوع فرهنگی به عنوان غنی‌کننده ارزش‌های تفاهم و همزیستی تأکید کردند.
بیانیه جده از علاقه و اهتمام سعودی به هر چیزی که شرایط مناسبی را برای دستیابی به ثبات و رشد اقتصادی در منطقه به ویژه با توجه به توسعه پایدار در ابعاد فرهنگی، زیست‌محیطی، اجتماعی و اقتصادی آن فراهم می‌کند، قدردانی کرد.
بر اساس این اطلاعیه، پادشاهی در دوران ریاست خود بر اجلاس سران عرب روی تعدادی ابتکارعمل کار خواهد کرد که مهم‌ترین آنها آموزش زبان عربی به غیر بومی زبانان، ابتکار فرهنگ و آینده سبز، طرح تحقیق و تعالی در صنعت شیرین سازی آب و راهکارهای آن و ایجاد یک ظرف فکری برای تحقیقات و مطالعات در زمینه پایداری و توسعه اقتصادی است.


مقالات مرتبط

ولیعهد سعودی: اجازه نمی‌دهیم منطقه ما به صحنه درگیری تبدیل شود

خليج سخنرانی شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد سعودی در افتتاحیه اجلاس سران کشورهای عربی در جده (شبکه سعودی) play-circle 00:19

ولیعهد سعودی: اجازه نمی‌دهیم منطقه ما به صحنه درگیری تبدیل شود

شاهزاده محمد بن سلمان بن عبدالعزیز، ولیعهد و نخست‌وزیر پادشاهی عربی سعودی امروز (جمعه) با بیان اینکه نباید اجازه دهیم منطقه ما به صحنه درگیری تبدیل شود

«الشرق الأوسط» (جده)
خليج رئیس جمهور اوکراین برای شرکت در اجلاس سران عرب وارد جده شد play-circle 00:43

رئیس جمهور اوکراین برای شرکت در اجلاس سران عرب وارد جده شد

ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین ظهر جمعه (۱۹ مه) برای مشارکت در سی و دومین نشست سران عرب وارد شهر جده واقع در غرب سعودی شد

«الشرق الأوسط» (جده)

سفیر ایران در سعودی: ریاض نقش مؤثری در جلوگیری از تنش ایفا کرد

عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
TT

سفیر ایران در سعودی: ریاض نقش مؤثری در جلوگیری از تنش ایفا کرد

عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)

در پنجم سپتامبر ۲۰۲۳، دکتر علیرضا عنایتی وارد فرودگاه بین‌المللی ملک خالد در ریاض شد تا مأموریت خود را به عنوان سفیر ایران در پادشاهی عربی سعودی آغاز کند. این اتفاق پس از امضای توافق ازسرگیری روابط دیپلماتیک در دهم مارس همان سال با میانجی‌گری چین و پس از قطع روابطی نزدیک به هفت سال رخ داد.

با گذشت نزدیک به دو سال از بازسازی روابط دیپلماتیک میان ریاض و تهران، سفیر عنایتی در گفت‌وگو با «الشرق الأوسط» بیان کرد آنچه در این مدت محقق شده معادل «دستاوردهای چندین سال» است و این را ناشی از «استحکام و ماهیت روابط» میان دو کشور دانست.

دیپلمات ایرانی موضع پادشاهی عربی سعودی در قبال حملات اخیر رژیم اسرائیل به ایران را «قابل‌تقدیر» توصیف کرد و گفت ریاض نقش فعالی در آرام‌سازی اوضاع و اعمال فشار برای جلوگیری از تنش ایفا کرده است. او افزود: «از هرگونه نقشی از سوی برادران‌مان در پادشاهی، به‌ویژه شاهزاده محمد که همواره همراه ما بوده، استقبال می‌کنیم.»

عنایتی سابقه طولانی فعالیت در پادشاهی عربی سعودی دارد. او کار خود را از سال ۱۹۹۰ به عنوان کنسول ایران در جده آغاز کرد و در اوایل دهه ۲۰۰۰ به عنوان کاردار در ریاض منصوب شد. او پس از بیش از دو دهه، در سال ۲۰۲۳ به‌عنوان سفیر به این کشور بازگشت و تجربه‌ای انباشته در امور منطقه‌ای با خود دارد.

حملات «آشکار» به ایران

سفیر ایران، حملات اخیر اسرائیل به ایران را «آشکار» توصیف کرد و توضیح داد که در آن زمان، تهران در حال مذاکره غیرمستقیم با ایالات متحده بود. او گفت:
«ایران نیمه‌شب، در حالی که مردم در خانه‌هایشان خواب بودند، مورد حمله قرار گرفت و عده‌ای شهید شدند. این حمله در معنای کامل آن، جنایت آشکار بود. ما با تکیه بر منشور سازمان ملل، پاسخ متقابل دادیم و به دشمن نشان دادیم که ایران آغازگر جنگ نیست اما با قدرت و پایداری از خود دفاع می‌کند.»

انسجام کشورهای منطقه

عنایتی گفت که واکنش کشورهای منطقه به حملات اسرائیل، نشان‌دهنده انسجام آشکاری بود. او اشاره کرد که نخستین تماس تلفنی وزیر امور خارجه ایران، از جانب همتای سعودی‌اش، شاهزاده فیصل بن فرحان برای محکومیت «حمله آشکار» دریافت شد و سپس بیانیه وزارت امور خارجه پادشاهی نیز منتشر شد.
او افزود: «این مواضع قابل‌تقدیر با تماس تلفنی شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد و رئیس شورای وزیران، با رئیس‌جمهور پزشکیان برای محکوم‌کردن و ابراز انزجار از این حملات تکمیل شد. پس از آن، تماس رئیس‌جمهور پزشکیان با برادرش شاهزاده محمد برقرار شد و دیگر کشورهای شورای همکاری نیز مواضعی در حمایت از جمهوری اسلامی گرفتند.»

محمد بن سلمان «همیشه همراه ما بوده»

سفیر تهران از تلاش‌های اخیر پادشاهی عربی سعودی برای آرام‌سازی اوضاع و توقف حملات اسرائیلی قدردانی کرد و گفت: «این تلاش‌ها ارزشمند بود و ما از آن استقبال کردیم. ما بر نقش پادشاهی در آرام‌سازی شرایط و جلوگیری از حملات تأکید می‌کنیم، این نقش بسیار شرافتمندانه است. در گفت‌وگوها، تماس‌ها و دیدارهای دوجانبه، ایران همواره بر نقش و مواضع قابل‌تحسین پادشاهی تأکید کرده است؛ از محکوم‌کردن حملات گرفته تا تلاش برای جلوگیری از آنها. از هرگونه نقش برادران‌مان در پادشاهی، به‌ویژه شاهزاده محمد که همواره همراه ما بوده، استقبال می‌کنیم.»

۴۰۰ هزار ایرانی از پادشاهی عربی سعودی بازدید کردند

دکتر عنایتی توضیح داد که روابط پس از بازگشت، پیشرفت چشمگیری داشته است و گفت: «آنچه در طول دو سال از این روابط برداشتیم، به‌گونه‌ای است که گویی در چند سال رخ داده است. گویی روابط اصلاً قطع نشده بود و این نشان از عمق و اصالت این روابط دارد.»

او افزود: «در سال جاری، بیش از ۲۰۰ هزار زائر عمره از ایران به پادشاهی آمده‌اند و اگر تعداد حجاج را نیز بیفزاییم، تعداد بازدیدکنندگان ایرانی از پادشاهی در طول یک سال به ۴۰۰ هزار نفر می‌رسد، که این شاخص بسیار مثبتی است. همه این افراد از پادشاهی بازدید کرده و آن را از نزدیک شناخته‌اند.»

سفر خالد بن سلمان

سفیر درباره سفر وزیر دفاع پادشاهی عربی سعودی به تهران گفت: «ایران این سفر را اقدامی حاکمیتی و بسیار مهم دانست و آن را نقطه عطفی تاریخی در روابط تلقی کرد.»
او افزود: «این سفر، دیدار شاهزاده با رئیس‌جمهور پزشکیان، رهبری و رئیس ستاد کل نیروهای مسلح (که در رویدادهای اخیر جان باخت) باعث ایجاد درکی مشترک بین دو طرف شد مبنی بر اینکه ما شریک در ساختن منطقه هستیم. این برداشت در طرف ایرانی بسیار مثبت بود.»

او ادامه داد: «برنامه‌ریزی کرده‌ایم تا پیگیری‌های لازم پس از این سفر را ادامه دهیم و معتقدیم این سفر روابط ایران و پادشاهی عربی سعودی را از سطحی عادی به روابطی عمیق و بنیادین ارتقا داد.»

روابط و چشم‌اندازها

سفیر عنایتی معتقد است که روابط اقتصادی و تجاری میان دو کشور نیازمند تلاش بیشتری برای تقویت است. او گفت: «ما توافق‌نامه‌ای جامع در زمینه تجارت، اقتصاد، سرمایه‌گذاری، فرهنگ، جوانان و ورزش داریم که در توافق پکن بر آن تأکید شده است. توافق‌نامه‌ای دیگر نیز برای جلوگیری از مالیات مضاعف به صورت مقدماتی امضا شده و ما پیش‌نویس توافق‌نامه‌ای برای حمایت و تشویق سرمایه‌گذاری متقابل نیز ارائه کرده‌ایم. همچنین توافق‌نامه‌ای در زمینه حمل‌ونقل زمینی وجود دارد که می‌تواند پادشاهی، امارات و عمان را به سواحل شمالی متصل کرده و آن را به گذرگاهی به آسیای مرکزی تبدیل کند.»

در مورد نقش ایران در منطقه، دکتر علیرضا عنایتی اظهار کرد که تهران از مدلی برای امنیت منطقه‌ای حمایت می‌کند که بر توسعه، اقتصاد و فرهنگ متکی است، نه قدرت نظامی. در پاسخ به اینکه برخی نگاه‌ها، نقش ایران را عامل بی‌ثباتی می‌دانند، گفت: «ما بیگانه‌ای نیستیم که وارد منطقه شویم و نقشی را تحمیل کنیم. ما بخشی از منطقه هستیم، از فرزندان آن هستیم و در آن زندگی می‌کنیم.»

او افزود: «ما اشتراکات فرهنگی، تاریخی و دینی زیادی در منطقه داریم. اگر در برخی دیدگاه‌های سیاسی اختلافی وجود داشته باشد، این نباید به قطع رابطه بیانجامد. این اختلاف را می‌توان تنها از طریق گفت‌وگو حل کرد. هیچ راهی بهتر – بلکه جایگزینی برای آن وجود ندارد – از گفت‌وگو میان برادر با برادر، همسایه با همسایه و میان مسائل مختلف.»

او تأکید کرد: «امنیت ما یکپارچه است. نمی‌توانیم از امنیت تکه‌تکه سخن بگوییم. ما آنچه از منطقه می‌شنویم را تکرار می‌کنیم: امنیت مبتنی بر توسعه. ما از این رویکرد حمایت می‌کنیم. زمانی که از امنیت مبتنی بر تسلیحات، جنگ‌افزار، نظامی‌گری، ژئوپلیتیک و سیاست فاصله گرفته شود، می‌توان آن را با امنیت مبتنی بر توسعه، اقتصاد، تجارت، فرهنگ و مردم جایگزین کرد.»