موافقت شورای نظامی سودان با طرح میانجی گری

تشکیل دو شورا تحت ریاست البرهان

نظامیان سودانی از ساختمان وزارت دفاع در تظاهرات روز پنجشنبه در خارطوم محافظت می کنند (رویترز)
نظامیان سودانی از ساختمان وزارت دفاع در تظاهرات روز پنجشنبه در خارطوم محافظت می کنند (رویترز)
TT

موافقت شورای نظامی سودان با طرح میانجی گری

نظامیان سودانی از ساختمان وزارت دفاع در تظاهرات روز پنجشنبه در خارطوم محافظت می کنند (رویترز)
نظامیان سودانی از ساختمان وزارت دفاع در تظاهرات روز پنجشنبه در خارطوم محافظت می کنند (رویترز)

منابع سیاسی سودانی آگاه به الشرق الاوسط گفتند «کمیته ای که برای میانجی گری بین گروه های سیاسی اپوزیسیون و فرماندهان شورای نظامی انتقالی تشکیل شده بود طرح جدیدی را مطرح کرده است. با توجه به طرح یاد شده، یک مجلس ملی متشکل از ۷ چهره غیر نظامی و ۳ شخصیت نظامی به ریاست سپهبد عبد الفتاح البرهان تشکیل می شود. شورای امنیت ملی و دفاع نیز از ۷ چهره نظامی و ۳ غیر نظامی به ریاست سپهبد البرهان تشکیل خواهد شد».
منابع افزودند که شورای نظامی با پیشنهاد این کمیته موافقت کرده است. اسامه داوود بازرگان سودانی و محجوب محمد صالح خبرنگار معروف سودانی و چند تن دیگر عضو این کمیته هستند. گروه «نیروی آزادی و تغییر» که اعتراضات مردمی را سازماندهی می کند در حال بررسی طرح یاد شده است.
این طرح پنج ماده دارد: ۱- تشکیل شورای ملی متشکل از هفت چهره غیر نظامی و سه فرمانده نظامی به ریاست شورای انتقالی نظامی و فرمانده کل ارتش. رییس این شورا دو معاون نظامی و غیر نظامی دارد. نظارت بر موسسات حکومتی با توجه به بیانیه قانون اساسی وظیفه اصلی این شورا تعریف شده است.
۲- تشکیل شورای امنیت و دفاع ملی که از هفت چهره نظامی و سه چهره غیر نظامی یعنی نخست وزیر و وزیر دارایی و وزیر امور خارجه تشکیل می شود. دستگاه امنیتی زیر نظر شورای یاد شده قرار دارد. شورای امنیت و دفاع ملی وظیفه نظارت بر کلیه مسائل حوزه دفاعی و امنیتی را بر عهده دارد. شورای امنیت و دفاع ملی زیر نظر رییس شورای نظامی اداره می شود.
کمیته میانجی همچنین پیشنهادی درباره تشکیل «شورای وزیران با اختیارات کامل در حوزه اجرایی» مطرح کرده است. اعضای این شورا توسط گروه «نیروی آزادی و تغییر» و رییس شورای وزیران تعیین می شوند. شورای امنیت و دفاع تنها صلاحیت ارزیابی سابقه امنیتی اعضا را دارد».
پیشنهاد چهارم این کمیته درباره «تشکیل مجلس قانونگذاری انتقالی با مشارکت همه نیروهای سیاسی و مدنی به استثنای الموتمر الوطنی (حزب حاکم در رژیم سابق) است. اما اعضای گروه آزادی و تغییر اغلب کرسی های این مجلس را در اختیار دارند تا مشکلی در عملکرد دستگاه اجرایی ایجاد نشود». این طرح همچنین بر لزوم «استقلال دستگاه قضا و نیز تشکیل شورای قضات» تاکید می کند.
نیروی آزادی و تغییر روز پنجشنبه (۲ مه) با انتشار بیانیه قانون اساسی به چشم انداز دوره انتقالی اشاره کرد. تجمع «میلیونی» در مقابل وزارت دفاع در خارطوم برای حمایت از این بیانیه برگزار شد. شورای نظامی انتقالی بر پایبندی به گفتگو و مذاکره تاکید کرد و گفت «این بیانیه منجر به پیشبرد گفتگو می شود».



چگونه عراق از «تهدیدی وجودی خطرناک‌تر از داعش» نجات یافت؟

مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
TT

چگونه عراق از «تهدیدی وجودی خطرناک‌تر از داعش» نجات یافت؟

مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)

منابع دیپلماتیک در بغداد به روزنامه «الشرق الاوسط» گفتند مقام‌های عراقی نگران کشیده شدن کشور به جنگ میان ایران و اسرائیل بودند و آن را «تهدیدی وجودی برای عراق» توصیف کردند که خطرناک‌تر از تهدید داعش بود؛ همان گروهی که زمانی یک‌سوم خاک کشور را اشغال کرده بود.

این منابع توضیح دادند:
«داعش یک پدیده بیگانه بود که در نهایت باید از بدن عراق به‌ویژه با توجه به حمایت منطقه‌ای و بین‌المللی از بغداد برای مقابله با آن طرد می‌شد. اما جنگ ایران و اسرائیل، وحدت عراق را تهدید می‌کرد.»

شرح تهدید وجودی از نگاه منابع دیپلماتیک:

همزمان با آغاز جنگ، بغداد پیام‌هایی از اسرائیل از طریق جمهوری آذربایجان و کانال‌های دیگر دریافت کرد. در این پیام‌ها آمده بود که اسرائیل در صورت حمله‌ای از خاک عراق، پاسخ‌هایی «سخت و دردناک» خواهد داد. اسرائیل مسئولیت هرگونه حمله از خاک عراق را متوجه دولت عراق دانسته بود.

آمریکا نیز از زبان توصیه‌آمیز قبلی عبور کرد و مستقیماً نسبت به عواقب وخیم حملات احتمالی گروه‌های وابسته به ایران هشدار داد.

مقام‌های عراقی نگران «سناریوی فاجعه» بودند. سناریویی که در آن، گروه‌های عراقی به اسرائیل حمله می‌کردند و اسرائیل نیز با موجی از ترورهای هدفمند مشابه آنچه علیه فرماندهان حزب‌الله لبنان و ژنرال‌ها و دانشمندان ایرانی در آغاز جنگ انجام داد، پاسخ می‌داد.

به گفته این منابع، اگر اسرائیل حملات دردناکی علیه این گروه‌ها انجام می‌داد، خشم در میان شیعیان عراق شعله‌ور می‌شد. این وضعیت ممکن بود مرجعیت شیعه را وادار به اتخاذ موضعی جدی کند و در نتیجه، بحران به شکل تقابل مستقیم شیعیان با اسرائیل درمی‌آمد.

این سناریو باعث شد نگرانی‌هایی شکل گیرد مبنی بر اینکه سایر گروه‌های عراقی، شیعیان را مسئول کشاندن کشور به جنگی بدانند که می‌شد از آن دوری کرد. در چنین شرایطی، احتمال بروز شکاف دوباره میان شیعیان و سنی‌ها و تهدید دوباره برای وحدت عراق وجود داشت.

خطر دیگر، موضع احتمالی کردها بود. این احتمال وجود داشت که کردها اعلام کنند دولت مرکزی فقط نماینده یک گروه است، کشور از جنگ‌ها خسته شده و اقلیم دیگر نمی‌خواهد خود را با بغداد درگیر کند؛ چراکه نزدیکی به بغداد، اقلیم را وارد جنگ‌هایی می‌کند که نمی‌خواهد در آن‌ها شرکت داشته باشد.

نقش دولت السودانی

دولت محمد شیاع السودانی با ترکیبی از قاطعیت و تدبیر عمل کرد. به گروه‌ها هشدار داد که تحمل هیچ تلاشی برای کشاندن کشور به جنگی که وحدتش را تهدید می‌کند، ندارد. همزمان، کانال‌های ارتباطی با قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، به‌ویژه آمریکا، را باز نگه داشت.

موضع ایران و موازنه داخلی
دولت عراق از موضع تهران هم بهره برد. ایران نه‌تنها از گروه‌ها نخواست وارد جنگ شوند، بلکه آن‌ها را به خویشتنداری تشویق کرد. برخی معتقدند تهران نمی‌خواست پس از از دست دادن سوریه، روابطش با عراق را نیز قربانی کند.

عامل مهم دیگر، درک گروه‌ها از بزرگی جنگ بود. آن‌ها می‌دانستند این نبرد از توانشان فراتر است؛ به‌ویژه با توجه به شرایط حزب‌الله در لبنان و نفوذ اطلاعاتی اسرائیل درون ایران. اسرائیل نشان داده بود که اطلاعات دقیقی از گروه‌های دشمن دارد و با برتری تکنولوژیک خود، می‌تواند به اهدافش برسد.

سه حمله ناکام

با وجود فشارها، به گفته منابع دیپلماتیک، گروه‌های بی‌انضباط تلاش کردند سه حمله را طراحی و اجرا کنند؛ اما نیروهای امنیتی عراق توانستند پیش از اجرا آن‌ها را خنثی کنند.

منابع همچنین گفتند که ایران زخمی عمیق برداشت؛ چراکه اسرائیل جنگ را به خاک ایران کشاند و آمریکا را به هدف گرفتن تأسیسات هسته‌ای آن ترغیب کرد. به‌گفته این منابع، اگر ایران در پرونده هسته‌ای امتیاز ندهد، احتمال دور تازه‌ای از درگیری وجود دارد.