خانواده‌های دوتابعیتی در انتظار پایان بحران «گروگانگیری» در ایران

خانواده‌های دوتابعیتی در انتظار پایان بحران «گروگانگیری» در ایران
TT

خانواده‌های دوتابعیتی در انتظار پایان بحران «گروگانگیری» در ایران

خانواده‌های دوتابعیتی در انتظار پایان بحران «گروگانگیری» در ایران

خانواده‌های زندانیان دو تابعیتی که در حال حاضر در ایران زندانی هستند، در پی تماس‌های فشرده دیپلماتیک اخیر و شایعات منتشر شده در این باره برای آزادی بستگان خود، خوف و رجای زیاد به سر می‌برند.
خبرگزاری فرانسه (AFP) در گزارشی در این باره نوشت: ایران بیش از ده شهروند غربی را زندانی یا حصر خانگی کرده‌است، بیشتر آنها پاسپورت ایرانی دارند، خانواده‌های آنها، اتهامات مطروحه علیه آنها را پوچ و پررویی با هدف چانه زنی می‌دانند.
سرخوردگی در میان خانواده‌های بازداشت شدگان به دلیل عدم موفقیت دولت‌های غربی در بازگرداندن این زندانیان به کشورهایشان افزایش یافته‌است، به ویژه اینکه برخی از آنها چندین سال را در پشت میله‌های زندان گذراندند و به کرونا نیز مبتلا شدند.
ایران برای بازیابی ایرانیانی که در کشورهای غربی هستند، همیشه تمایل خود را برای انجام معامله تبادل زندانیان ابراز داشته‌است.
از سرگیری مذاکرات برای احیای توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ فعالان را بر آن داشت تا اصرار کنند که این دو موضوع به هم پیوند بخورد.
 الیکا آشوری، دختر انوشه آشوری، زندانی ۶۷ ساله دوتابعیتی بریتانیایی ایرانی که از سال ۲۰۱۷ در ایران زندانی است، می‌گوید: «ما یادگرفته ایم که طبق اتفاقات هر روز، رفتار کنیم. ما نمی‌توانیم خیلی رو به جلو نگاه کنیم. مواردی مانند شایعات باعث امیدواری ما می‌شود، اما ما یادگرفته ایم که زیاد امیدوار نباشیم».
وی می‌افزاید: گفت و گوهای تأیید نشده در مورد توافقات و مبادلات جاری نه تنها برای خانواده، بلکه همچنین برای پدرش، که می‌تواند تحولات اخبار را از داخل زندان اوین در تهران دنبال کند، نگران کننده است.
او این اتفاقات را «یک بازی ذهنی» توصیف کرد که «برای ما و به خصوص پدر سرگرم‌کننده نیست». الیکا همچنین فاش کرد که پدرش اخیراً طی یک تماس تلفنی با خانواده از علائم Covid-19 شکایت کرده‌است.
به گفته خانواده‌هایی که با خبرگزاری فرانسه صحبت کرده‌اند، سه بریتانیایی، دو آلمانی، دو سوئدی، دو اتریشی و دو فرانسوی از جمله زندانیانی هستند که در شرایط مشابهی نگهداری می‌شوند.
از جمله بریتانیایی‌ها نازنین زاغری-راتکلیف است که خانواده وی معتقد است، پرونده او به ۴۰۰ میلیون پوند (۵۵۰ میلیون دلار) بدهی قدیمی بریتانیا در زمان شاه در ازای معامله خرید و فروش تانک در دهه ۱۹۷۰ پرداخت نشده، ربط می‌دهد.
مریم کلارن، دختر ناهید تقوی، زندانی ۶۶ ساله ایرانی-آلمانی می‌گوید، مادرش ۲۰۰ روز است که در ایران در زندان به سر می‌برد و پس از انتقال به سلول انفرادی در «وضعیت بسیار بدی» به سر می‌برد.
کلارن به خبرگزاری فرانسه می‌گوید: «انتظار برای او بسیار دشوار است و ما چاره ای نداریم. او علاوه بر تنها بودن، فقط نیم ساعت در روز در معرض نور قرار می‌گیرد و حتی به او بالش هم نمی‌دادند که بخوابد».
او ادامه می‌دهد: «مردم ما زیر شکنجه رنج می‌برند. من سعی می‌کنم زیاد به وین فکر نکنم و از خودم محافظت کنم». وی نگران است که گفت و گوها در مورد زندانیان به یک «بازی» بین دو طرف تبدیل شود.
آلمان، فرانسه و بریتانیا از جمله قدرت‌های اروپایی هستند که دربارهٔ توافق هسته ای با ایران مذاکره می‌کنند که دونالد ترامپ رئیس‌جمهور سابق آمریکا از آن خارج شد، اما جو بایدن جانشین وی قصد بازگشت به آن را دارد مشروط به این که تهران برخی شروط و شرایط را تحقق بخشد.
یک منبع آگاه به مذاکرات به خبرگزاری فرانسه می‌گوید: «در حال حاضر مذاکرات فعالی از طریق اروپایی‌ها در وین در حال انجام است که بر سر انعقاد معامله مبادله زندانیان دو طرفه انجام می‌شود». او در عین حال تأکید می‌کند که «هیچ توافقی حاصل نشده‌است».
ایالات متحده از زمان گروگان گرفتن کارمندان سفارت آمریکا پس از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ روابط دیپلماتیک با تهران برقرار نکرده‌است.
مذاکرات از طریق واسطه‌های اروپایی در وین در حال انجام است.
آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا گفت: «من هیچ اولویتی بالاتر از اینکه شهروندان آمریکایی زندانی و گروگان را که به صورت خودسرانه زندانی اند به خانه شان، ایالات متحده برگردانم».
 ایالات متحده ادعای صداوسیمای ایران مبنی بر توافق ایران با آمریکا و بریتانیا بر سر تبادل زندانیان و پرداخت ۷ میلیارد دلار پول را تکذیب کرد و گفت گزارش‌های منتشر شده در مورد دستیابی به چنین توافقی «صحت ندارد».
گمانه زنی‌ها در مورد معامله مبادله ای همچنین با انتشار اخباری از بلژیک مبنی بر نهایی شدن حکم ۲۰ سال زندان اسدالله اسدی دیپلمات ایرانی شاغل در اتریش، به اتهام توطئه برای بمب‌گذاری مراسم مخالفان رژیم در ژوئن ۲۰۱۸ در حومه پاریس با انصراف انتقال پرونده به دادگاه تجدید نظر از سوی وی، گمانه زنی‌ها در این باره افزایش یافته‌است.
هادی قائمی مدیر کمپین بین‌المللی حقوق بشر در ایران، مستقر در نیویورک گفت که ایالات متحده و اتحادیه اروپا باید «جبهه متحدی» ایجاد کنند و «به موازات» مذاکرات هسته ای آزادی بازداشت شدگان را در اولویت خود قرار دهند.
وی افزود: «عدم رسیدگی مؤثر به گروگانگیری در ایران چراغ سبز این اقدامات را به وجود می‌آورد و سایر ملیت‌های دوگانه را در معرض خطر دستگیری برای استفاده به عنوان پیاده‌های سیاسی قرار می‌دهد».



رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
TT

رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)

مصر و ایران توافق کردند مسیر بررسی و شناسایی ظرفیت‌های روابط دوجانبه را ادامه دهند.
وزیر خارجه و مهاجرت مصر، بدر عبدالعاطی، در یک نشست خبری مشترک با همتای ایرانی‌اش، عباس عراقچی، در قاهره در روز دوشنبه اعلام کرد: «مسیر جدیدی برای مشورت‌های سیاسی بین دو کشور آغاز شده که در سطحی پایین‌تر از وزیران خارجه برگزار خواهد شد و ابعاد مختلف روابط دوجانبه را بررسی خواهد کرد.»

عباس عراقچی روز دوشنبه به قاهره سفر کرد و با رئیس‌جمهور مصر، عبدالفتاح السیسی، دیدار داشت. همچنین دو نشست، یکی دوجانبه و دیگری گسترده‌تر، با وزیر خارجه مصر، بدر عبدالعاطی برگزار کرد. این دیدارها به‌عنوان نشانه‌ای از حرکت روابط دو کشور به‌سوی گام‌های نزدیک‌تر تلقی شد.

بر اساس بیانیه رسمی دفتر ریاست‌جمهوری مصر، السیسی و عراقچی «بر اهمیت ادامه مسیر فعلی برای بررسی چشم‌اندازهای توسعه مشترک روابط بین دو کشور تأکید کردند.»

وزیر خارجه مصر در این نشست خبری گفت که گفتگوها «بر لزوم گسترش روابط دوجانبه تمرکز داشت، با در نظر گرفتن نگرانی‌های هر دو طرف»، و تأکید کرد که «تمایل متقابل برای توسعه روابط وجود دارد.» او افزود که دیدارهای متقابل دو طرف «نشان‌دهنده تحول مثبتی در روابط دوجانبه است.»

از سوی دیگر، عباس عراقچی در این نشست خبری گفت: «این چهارمین دیدار من با رئیس‌جمهور السیسی است و بیش از ۱۰ دیدار نیز با وزیر خارجه مصر داشته‌ام. این نشان می‌دهد که کشورم چقدر به گسترش روابط با مصر اهمیت می‌دهد.»

او اضافه کرد: «اراده‌ای برای توسعه روابط و گسترش همکاری‌ها در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و دیگر زمینه‌ها وجود دارد.» عراقچی ادامه داد: «ما اراده‌ای داریم برای تقویت روابط و رفع موانع آن. مسیر اکنون بیش از هر زمان دیگری برای توسعه روابط باز است.»

وی همچنین به «ادامه گفت‌وگوهای سیاسی و توافق بر افزایش مبادلات تجاری و همکاری در چارچوب سازمان‌های بین‌المللی، به‌ویژه در موضوعات منطقه‌ای» اشاره کرد و گفت: «سطح اعتماد بین قاهره و تهران هیچ‌گاه تا این حد بالا نبوده است.»

ایران و مصر در سال ۱۹۷۹ روابط دیپلماتیک خود را قطع کردند و پس از ۱۱ سال، تنها در سطح کاردار روابط را از سر گرفتند. در دو سال گذشته، چندین دیدار میان وزیران دو کشور برای بررسی امکان توسعه روابط انجام شد. در مه ۲۰۲۳، دولت ایران به وزارت خارجه دستور داد تا گام‌هایی برای تقویت روابط با مصر بردارد.

افزون بر دیدارهای وزرای خارجه، دیدار میان السیسی و رئیس‌جمهور فقید ایران، ابراهیم رئیسی، در نوامبر ۲۰۲۴ در ریاض نیز از جمله نقاط عطف در این مسیر بود.

هدی رؤوف، استاد علوم سیاسی و رئیس بخش مطالعات ایران در مرکز مطالعات استراتژیک مصر، به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «سفر عراقچی به قاهره با هدف تداوم گفت‌وگوها و بررسی امکان نزدیکی بیشتر میان دو کشور انجام شده، به‌ویژه در شرایطی که ایران در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای بهبود روابط انجام داده و مصر نیز با احتیاط به این موضوع نگاه کرده است.»

او افزود: «این سفر حاکی از تحول مثبت در روابط و نشانگر گام‌هایی عملی در جهت نزدیکی بیشتر دو کشور در آینده است، به‌ویژه در زمینه گردشگری و تجارت، و نیز همکاری در پرونده‌های منطقه‌ای، به‌ویژه جنگ غزه و امنیت دریای سرخ.»

در دیدار میان السیسی و عراقچی، تحولات شتاب‌زده منطقه بررسی شد. رئیس‌جمهور مصر بر موضع کشورش مبنی بر رد گسترش دایره درگیری تأکید کرد و هشدار داد که «تشدید بحران ممکن است به جنگی فراگیر در سطح منطقه بینجامد که پیامدهای خطرناکی برای امنیت و منابع کشورهای منطقه خواهد داشت.» او همچنین بر اهمیت مذاکرات جاری بین ایران و آمریکا تأکید کرد.

السیسی همچنین خواستار «توقف فوری درگیری‌ها در نوار غزه و ارسال کمک‌های انسانی» شد و تأکید کرد که «بازگشت وضعیت عادی در تنگه باب‌المندب و دریای سرخ ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.»

عبدالعاطی و عراقچی در مشورت‌های سیاسی خود، علاوه بر روابط دوجانبه، به وضعیت در غزه، سوریه، لبنان، امنیت دریایی در دریای سرخ و مذاکرات ایران و آمریکا پرداختند.

وزیر خارجه مصر بر لزوم «حفظ آزادی کشتیرانی در دریای سرخ و بازگرداندن آرامش به منطقه» تأکید کرد و گفت: «مصر بیشترین آسیب را از تنش‌های نظامی منطقه دیده است.» او همچنین از توافق اخیر یمن و آمریکا و تأثیر مثبت احتمالی آن بر امنیت دریایی و تجارت جهانی استقبال کرد.

عراقچی نیز گفت: «مذاکرات درباره یمن و دریای سرخ به‌طور جزئی بررسی شد» و تأکید کرد که «حوثی‌ها همانند حماس و حزب‌الله گروه‌هایی مستقل هستند که تصمیمات خود را مستقل از تهران می‌گیرند.» او افزود: «حملات حوثی‌ها علیه اسرائیل و در حمایت از فلسطین است.»

از نوامبر ۲۰۲۳، حوثی‌ها در حمایت از غزه، به کشتی‌ها در دریای سرخ حمله کرده‌اند. این حملات موجب اختلال در تجارت جهانی و کاهش شدید درآمدهای کانال سوئز شده است.

عبدالعاطی همچنین گزارش همتای ایرانی‌اش درباره نتایج پنج دور مذاکرات میان ایران و آمریکا بر سر برنامه هسته‌ای ایران را شنید و ابراز امیدواری کرد که این گفت‌وگوها به موفقیت برسد و «راه‌حلی مسالمت‌آمیز، جامع و پایدار برای کاهش تنش‌ها و برقراری آرامش در منطقه حاصل شود.»

او تأکید کرد که مصر مصمم است از هرگونه تنش و آشوب بیشتر در منطقه جلوگیری کند، چراکه این منطقه هم‌اکنون نیز با بحران‌های بزرگی دست‌وپنجه نرم می‌کند. عبدالعاطی گفت که قاهره کاملاً از مذاکرات برای کاهش تنش حمایت می‌کند و این مذاکرات را «فرصتی مناسب برای جلوگیری از تشدید بحران» دانست و از نقش مثبت عمان در این زمینه تمجید کرد.

او افزود: «در صورت وقوع درگیری نظامی، همه بازنده‌اند. این گزینه‌ای عاقلانه نیست. مصر همواره تأکید کرده که راه‌حل‌ها باید سیاسی باشد و نگرانی‌های همه طرف‌ها را در نظر بگیرد.»