ارسال تسلیحات به سوریه از سوی ایران در قالب امداد زلزله زدگان

منابع: تجهیزات نظامی در محموله های امدادی جاسازی شده بود

سوریه عرصه نبرد بین اسرائیل و ایران
سوریه عرصه نبرد بین اسرائیل و ایران
TT

ارسال تسلیحات به سوریه از سوی ایران در قالب امداد زلزله زدگان

سوریه عرصه نبرد بین اسرائیل و ایران
سوریه عرصه نبرد بین اسرائیل و ایران

خبرگزاری رویترز از قول ۹ منبع آگاه سوری و ایرانی و اسرائیلی و غربی گزارش داد که ایران از پروازهای امدادی به زلزله زدگان سوریه برای انتقال تسلیحات و تجهیزات نظامی به متحد استراتژیک خود یعنی رژیم سوریه استفاده کرده است.
در این گزارش آمده است که ایران با این اقدام به دنبال تقویت دفاعی خود مقابل اسرائیل در سوریه و حمایت از پرزیدنت بشار اسد بوده است. رویترز اولین منبعی است که این خبر را منتشر کرد.
رویترز افزود که صدها هواپیمای ایرانی پس از زلزله ۶ فوریه در شمال سوریه و ترکیه به فرودگاه های دمشق و حلب و لاذقیه پرواز و به مدت هفت هفته تسلیحات و محموله های امدادی را به سوریه منتقل کردند. سازمان ملل گفت بیش از شش هزار نفر در زلزله سوریه جان باختند.
دو منبع منطقه ای و یک منبع اطلاعاتی غربی یادآور شدند که تسلیحات منتقل شده شامل تجهیزات پیشرفته مخابراتی و رادارها و قطعات یدکی برای به روزرسانی سامانه های پدافند هوایی سوریه بوده که ایران آنها را طی جنگ داخلی سوریه به رژیم سوریه داده است.
رویترز با دو مقام اطلاعاتی غربی و منابع نزدیک به بیت رهبری ایران و سران اسرائیل و یک نظامی سوری که از رژیم اسد جدا شده و یک افسر وظیفه سوریه درباره پروازهای یاد شده گفتگو کرده است.
دفتر نمایندگی ایران در سازمان ملل در نیویورک در پاسخ به اینکه آیا رژیم ایران از پروازهای امداد رسانی به زلزله زدگان برای فرستادن تجهیزات نظامی استفاده کرده گفت «این خبر بی پایه است».
دولت سوریه به درخواست رویترز برای اظهار نظر در این باره پاسخ نداده است.
برخی منابع منطقه ای به رویترز گفتتد اسرائیل زود متوجه ارسال تسلیحات به سوریه شد و کارزار تهاجمی به راه انداخت تا جلوی ایران را بگیرد.
سرتیپ یوسی کوپرواسر یکی از منابع آگاه و رئیس سابق تحقیقات ارتش اسرائیل و مدیر کل سابق وزارت امور استراتژیک گفت اسرائیل با استناد به داده های اطلاعاتی بسیار دقیق دست به حملات هوایی علیه محموله های امداد به زلزله زدگان زد و حتی ارتش اسرائیل می دانست که کدام کامیون کاروان کامیون های امداد را باید بزند.

عملیات کوتاه اسرائیل علیه نیروهای ایرانی

*جابه جایی گسترده
یک مقام دفاعی اسرائیل که نخواست نامش فاش شود به رویترز گفته است «اسرائیل تحت پوشش محموله های امداد رسانی به زلزله زدگان سوری شاهد تحرکات گسترده و جابه جایی گسترده تجهیزات نظامی از ایران بوده که به فرودگاه حلب در سوریه انتقال داده شده است. این تجهیزات عمدتا در چندین مرحله ارسال شدند».
او افزود «اکثر تسلیحات به فرودگاه حلب در شمال سوریه منتقل شدند و هماهنگی دریافت این تسلیحات با «واحد ۱۸۰۰۰ نیروهای قدس» در سوریه به فرماندهی حسن مهدوی انجام شده است. این واحد یک ارگان جاسوسی و بازوی شبه نظامی سپاه پاسداران است».
او خاطر نشان کرد «حمل و نقل زمینی این تسلیحات توسط واحد ترابری ۱۹۰ نیروهای قدس انجام گرفته است».
رویتروز نتوانسته با مهدوی و شهریاری در این باره گفتگو کند و سپاه پاسداران از اظهار نظر درباره این موضوع خودداری کرد.
سرهنگ عبد الجبار عکیدی که از ارتش سوریه جدا شده اما هنوز آشنایانی در ارتش سوریه دارد گفت «اسرائیل محل دیدار فرماندهان مهم شبه نظامیان ایران و محموله های ریزپردازنده برای سیستم های پیشرفته تسلیحاتی را نیز هدف قرار داده است». عکیدی به مکان دیدار این فرماندهان اشاره نکرد.
یک منبع منطقه ای خاطر نشان کرد «اسرائیل تنها چند ساعت پس از فرود دو هواپیمای باری ایرانی حامل تسلیحات در قالب محموله های امداد به زلزله زدگان باند فرودگاه حلب را بمباران کرد‍‍‍».
دو منبع اطلاعاتی غربی این گفته ها را تایید کردند.
اسماعیل قاآنی فرمانده نیروی قدس سپاه اولین مقام خارجی بود که حتی چند روز پیش از بشار الاسد از مناطق زلزله زده در سوریه بازدید کرد.
رویترز نتوانسه با قاآنی برای اظهار نظر در این باره تماس بگیرد. سپاه پاسداران از اظهار نظر درباره این موضوع خودداری کرد.
هواپیماهای حامل کمک های اضطراری در صورت وقوع فاجعه انسانی می توانند از مقامات محلی اجازه فرود بگیرند. کمک های بشردوستانه مشمول تحریم ها نمی شوند.
مقام های سوریه در چنین شرایطی مجوز فرود به پروازهای مستقیم از روسیه و ایران دادند.
یک منبع منطقه ای نزدیک به بیت رهبری گفت «زلزله فاجعه تاسف باری بود اما در عین حال خدا به ما کمک کرد تا به برادرانمان در سوریه در مبارزه با دشمنانشان کمک کنیم. مقادیری از تسلیحات فورا به سوریه ارسال شد».
*اطلاعات دقیق اسرائیل
اسرائیل در چندین سال گذشته دست از حمله هوایی به آنچه اهداف ایران در سوریه می خواند برنداشته است. نفوذ ایران در سوریه پس از حمایت ایران از اسد در جنگ داخلی که سال ۲۰۱۱ شروع شد افزایش پیدا کرد.
یک افسر وظیفه ارتش سوریه که نخواست نامش فاش شود گفت تلاش اسرائیل برای شکست ایران در سوریه افزایش یافته است. اما چرا حالا؟ پاسخ ساده است چون آنها اطلاعاتی دارند مبنی بر اینکه چیزی به سرعت در حال پیشرفت و گسترش است و می خواهند جلویش را بگیرند و و یا با هدف قرار دادن آن عملیات را کند کنند. زلزله شرایط مناسبی برای ایران فراهم کرد. بلبشوی پس از زلزله به هواپیماهای ایرانی مجال داد تا خیلی راحت در فرودگاه های سوریه به زمین بنشینند».
یک منبع امنیتی منطقه و یک منبع اطلاعاتی غربی به رویترز گفتند «سوم آوریل پس از پس لرزه های فراوان بود که اسرائیل انبارهای اسلحه در کوه المانع نزدیک منطقه کوهستانی الکسوه در جنوب دمشق را هدف قرار داد. نیروهای ایرانی و حزب الله لبنان در این منطقه تاسیسات نظامی به شدت حفاظت شده در سوریه تاسیس کردند».
این منبع منطقه ای افزود سوم آوریل یک ایستگاه رادار که برای هدایت پهپادها بوده مورد هدف قرار گرفت. منبع منطقه ای گفته های دو منبع اطلاعاتی غربی به رویترز را تایید کرد.
منبع اطلاعاتی غربی گفت «شبه نظامیان ایران مقادیر بسیار زیادی مهمات را جابه جا کرده اند و جای مهماتی که بر اثر حملات پیشین پهپادهای اسرائیل نابود شده اند را پر کردند». منظور این منبع غربی پروازهای ایرانی است که از زلزله ششم فوریه سوریه ادامه دارد.



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.