تغییرات اقلیمی در ایجاد نزاع‌ها و انقلاب‌ها نقش داشته‌اند

تغییرات اقلیمی در ایجاد نزاع‌ها و انقلاب‌ها نقش داشته‌اند
TT

تغییرات اقلیمی در ایجاد نزاع‌ها و انقلاب‌ها نقش داشته‌اند

تغییرات اقلیمی در ایجاد نزاع‌ها و انقلاب‌ها نقش داشته‌اند

یک گروه از پژوهشگران بین‌المللی گفتند، برای اولین بار به رابطه میان تغییرات اقلیمی و روی‌دادن نزاع‌ها و مهاجرت دست یافته‌اند.
در حالی که بسیاری از کارشناسان در دهه‌های اخیر ادعا می‌کردند شرایط اقلیمی که موجب روی‌دادن تنش‌ها و ناآرامی‌های سیاسی و جنگ‌های داخلی و در نتیجه مهاجرت و آوارگی ساکنان آن مناطق می‌شدند، اما دلایل علمی به اندازه کافی برای تقویت و اثبات این ادعاها وجود نداشت.
برجسته‌ترین نمونه‌ها ناآرامی‌های جنگ سوریه بود که در مارس ۲۰۱۱ آغاز شد و مهاجرت بزرگ پناهندگان گریخته از آفریقا به سمت سواحل دریای مدیترانه و اروپا.
این پژوهش زیر نظر گروهی از پژوهشگران مرکز بین‌المللی تحلیل سازمان‌های تطبیقی در اتریش و دانشکده توسعه بین‌المللی در امارات متحده عربی و دانشگاه «ایست انگلیا» بریتانیایی علاوه بر پژوهشگران دانشگاه شانگهای انجام شد.
این پژوهش باهدف دست یافتن به رابطه روی‌داده یا فوری میان تغییرات اقلیمی و مهاجرت و ماهیت این روابط صورت گرفت.
پژوهشگران در این تحقیق که در مجله «گلوبال انفایر چنج» ویژه محیط زیست جهانی منتشرشده، به این نتیجه رسیدند که درشرایطی معین تغییرات زیست‌محیطی به افزایش مهاجرت منجر می‌شود، اما به شکل غیر مستقیم آن هم به دلیل منازعات که در نتیجه آن تغییرات روی می‌دهند.
پژوهشگران می‌افزایند که تغییرات اقلیمی نقش ملموسی در موج مهاجرت میان سال‌های ۲۰۱۱ و ۲۰۱۵ داشتند که به سبب خشکسالی شدید و ارتباط آن با شعله‌ور شدن نزاع‌های تند اتفاق افتاد.
دکتر رایا متاراک پژوهشگر در دانشگاه «ایست انگلیا» بریتانیا و امارات متحده گفت، «تأثیر تغییرات اقلیمی در پیدایش نزاعات مهم است به خصوص در منطقه غرب آسیا-که شامل مشرق عربی می‌شود- در حدفاصل سال‌های ۲۰۱۰تا ۲۰۱۲ وقتی تحولات مشهور به بهار عربی رخ داد؛ و این فرضیه رابطه میان آن تغییرات و مهاجرت و پناهنده شدن در آن دوره را مطرح می‌سازد».
انقلاب‌های بهارعربی در تونس، لیبی، یمن و سوریه روی دادند و موجب جنگ‌های داخلی در سه کشور اخیر شد.
در سوریه به خصوص، خشکسالی و کمبود آب حاصل از تغییرات اقلیمی منجر به تکرار فقدان محصولات زراعی و سرازیر شدن ساکنان روستاها به سمت شهرها شد تا جایی که به انباشت ساکنان و افزایش بیکاری رسید و مایه تنش‌ها و ناآرامی‌ها و آخرسر جنگ داخلی شد. همین مسئله در آفریقا و جنوب صحرا در همان دوره اتفاق افتاد.
جیسوس کرسپو کواریسما پژوهشگر اقتصاد در دانشگاه وین گفت، «تغییرات اقلیمی عامل روی‌دادن نزاع‌ها و در نتیجه آوارگی و مهاجرت نمی‌شوند، اما در شرایط رهبری و مدیریت نادرست دولت‌ها و نبود تعامل دموکراتیک، تغییرات اقلیمی تند می‌توانند مایه ایجاد نزاع‌ها برسر منابع اندک بشوند».



۱۶ ژئو پارک جهان از جمله ۲ پارک سعودی در یونسکو ثبت شدند


 
پارکی در شمال ریاض (واس)
  پارکی در شمال ریاض (واس)
TT

۱۶ ژئو پارک جهان از جمله ۲ پارک سعودی در یونسکو ثبت شدند


 
پارکی در شمال ریاض (واس)
  پارکی در شمال ریاض (واس)

۱۶ ژئو پارک در کشورهای مختلف در فهرست ژئو پارک های یونسکو ثبت شدند و بدین ترتیب تعداد ژئو پارک های ثبت شده در فهرست یونسکو به ۲۲۹ پارک در ۵۰ کشور رسید که وسعت آنها روی هم رفته بیش از ۸۵۵ هزار کیلومتر مربع است.

شبکه جهانی ژئو پارک های تحت حمایت «یونسکو» که امسال دهمین سال تاسیس آن است مجموعه مناطقی را در برمی گیرد که دارای پدیده های زمین شناسی منحصر به فرد مثل سازه های سنگی عظیم و رشته کوه و آتشفشان و غار و سایت های فسیلی و مناطق بیابانی کهن و غیره هستند و قدمت آنها نه به سده و هزاره بلکه به میلیون ها سال قبل تر بازمی گردد و شاهد تحولات زمین شناسی و آب وهوایی بوده اند. ژئو پارک ها در راستای حفاظت از طبیعت و ارتقای فرهنگ محیط زیست از اهمیت ویژه برخوردارند و فضایی برای نشان دادن فرهنگ جوامع بومی هستند.

ژئو پارک های سعودی (واس)

ادری آزوله مدیر کل «یونسکو» گفت «ژئو پارک هایی که از مناطق مختلف جهان در تنها ده سال گذشته در یونسکو ثبت شدند الگوی حفاظت از میراث ژئولوژی به شمار می روند. این ژئو پارک ها صرفا کارکرد حفاظت از میراث ژئولوژی ندارند بلکه در تقویت پروژه های آموزشی و گردشگری پایدار و تثبیت آداب و رسوم اهالی این مناطق از طریق مشارکت دادن موثر جوامع بومی سهیم هستند مثل ژئو پارک کاتلا در ایسلند که پروژه ها و سفرهای علمی دانش آموزان منطقه در این منطقه طبیعی انجام می شود و این ژئو پارک هنوز آثار آتشفشان ها و یخ بندان ها را حفظ کرده است».
بنا به تصمیم شورای مرکزی یونسکو و پس از ارزیابی شورای ژئو پارک های جهان متشکل از کارشناسان بین المللی ژئو پارک های بیشتری هر ساله به شبکه جهانی ژئو پارک های تحت حمایت یونسکو اضافه می شوند.
۱۶ ژئو پارکی که به تازگی وارد فهرست یونسکو شدند در چین و جمهوری دموکراتیک خلق کره (ژئو پارک این کشور برای اولین بار در یونسکو ثبت شد) و اکوادور و اندونزی و ایتالیا و نروژ و سعودی و اسپانیا و بریتانیا و ایرلند شمالی و ویتنام قرار دارند. دو ژئو پارک سعودی برای اولین بار در فهرست یونسکو قرار گرفتند. یونسکو به افزایش برنامه های مرتبط با ژئو پارک ها در کشورهایی که ژئو پارک های کمتر دارند به خصوص در آفریقا و کشورهای عربی و جزایر کوچک و دورافتاده ادامه می دهد. یونسکو با ارسال هیئت های کارشناسی و برگزاری کارگاه های آموزشی تخصصی و ارایه مشاوره جداگانه برای کشورها و مناطق مختلف زمینه را در راستای پروسه آماده کردن پرونده های تقاضا برای معرفی ژئو پارک های جهان در یونسکو آماده می کند.

ژئو پارکی در شمال ریاض (واس)

۲ ژئو پارک در سعودی در کنار ژئو پارک های معروف آسیا و اروپا و آمریکای جنوبی در فهرست یونسکو ثبت شده اند. ژئو پارک شمال ریاض که در کوهپایه طویق در مرکز شبه جزیره عرب قرار دارد. یونسکو در بیانیه خود گفت این پارک با آثار و جاذبه های زمین شناسی و اکولوژیک و فرهنگی قلب ها را تسخیر می کند. کوه های مسطح و با شکوه آن با شیب های تند و قله های هموار عامل کلیدی در اشکال ژئومورفولوژی پارک هستند. سازه های سنگی دوران ژوراسیک و کرتاسه آن سایت های آموزشی و فرهنگی حائز اهمیت و ستون های ژئولوژیک میراث این کشور نفت خیز به شمار می روند.
دره عبیثران از جمله جاذبه های این ژئو پارک است که نقش کلیدی در فراهم بودن آب در منطقه دارد و ویوهای بسیار جذاب از کوه های اطراف دارد. این دره آبسنگ های قدیمی صخره های مرجانی را در خود جای داده که یک سایت آموزشی برای دانش پژوهان و گردشگران است.
شهر ثادق در مرکز این ژئو پارک است و سابقه سکونت انسان در این منطقه به بیش از ۳۷۰ سال پیش باز می گردد. واحه شکوفای این شهر انسان و طبیعت منطقه را پیوند می دهد. ژئو پارک شهر ثادق از جوامع بومی حمایت و توسعه پایدار را به طور موثر تقویت می کند.
اهالی روستای غمره در یک ابتکار عمل اجتماعی این روستا را به مقصد گردشگری جذاب تبدیل کردند. ژئو پارک ثادق برنامه های متنوعی مثل کوه پیمایی و تماشای ستاره ها و روشن کردن آتش در هوای آزاد و برنامه های محلی دارد. ابتکار عمل های بومی در این ژئو پارک به بازدیدکنندگان امکان مشارکت در زندگی روزمره جوامع محلی و برنامه های فرهنگی و لذت بردن از مهمان نوازی اهالی منطقه را می دهد. کشاورزی پایدار با ابتکار عمل «محصولات ‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍زمین شناسی» در این ژئو پارک رونق گرفته که روی محصولات بومی مثل خرما و عسل تمرکز دارد و حضور کشاورزان این منطقه در بازار را گسترش می دهد.

ژئو پارک سلمی در سعودی (واس)

ژئو پارک سلمی پارک دوم ثبت شده در فهرست یونسکو است. یونسکو در بیانیه خود گفت این پارک جایگاه منحصر به فرد و جذابی دارد و ما را به تاریخ کهن زمین می برد و گنجینه عظیمی از سنگ های آذرین بیرونی و درونی بوده که قدمتشان بیش از ۷۴۰ میلیون سال است و مثل آرشیوی است که کنش های اعماق زمین را قابل دسترس تر می کند. دهانه الهتیمه یکی از پدیده های جغرافیایی این پارک است که سازه های آتشفشانی عجیب و غریب پس از انفجارهای آتشفشانی و فرسایش در چندین هزار سال را در خود جای داده است. این پارک زیستگاه گونه های متنوعی از گیاهان و جانوران مثل بز نوبی در حال انقراض و آهوی عربی که سازگاری فوق العاده با آب و هوای خشک دارد است.
میراث فرهنگی سعودی نیز در این منطقه حضور دارد مثل جاده زبیده که مسیر قدیمی حج بوده و شهر تاریخی کوفه در مرکز عراق و مکه با جایگاه دینی ویژه در سعودی را به هم وصل می کرد. چاه ها و برکه ها و دره معروف فید در امتداد جاده زبیده قرار دارند. دره فید با آب زلال و خاک حاصلخیز کارونسرای بزرگ حجاج بوده است. قلعه قدیمی و چهل و پنج چاه آن از نمادهای کهن منطقه به شمار می روند.

نمایی از رشته کوه های «اجا و سلمی» در منطقه حائل در شمال سعودی (واس)

روستای تاریخی طابا نیز یکی از مقاصد جذاب منطقه است که «تله های غول پیکر صحرایی» را در خود جای داده است. این ابزارهای شکار به شکل سازه های سنگی عظیم هستند که با آنها جانورهای وحشی را شکار می کردند و این سازه ها امروز آینه تمام نمای ابزارهای شکار در دوران باستان هستند. جوامع محلی و دانش آموزان برنامه های فشرده و گوناگونی در این ژئو پارک دارند؛ مثل افطاری های ماه رمضان و راه زبیده که مسیر حج در زمان قدیم بوده و جاده تاریخی طابه. بازدیدکنندگان به کشف آثار باقی مانده از شهری می پردازند که یکی از کهن ترین شهرهای منطقه است. این برنامه ها باعث ایجاد انسجام بیشتر و افزایش آگاهی درباره میراث فرهنگی این منطقه می شوند.