چهل سال پیش ده زن بهایی که میانگین سنی آنها سی سال بود را در یکی از میادین شهر شیراز یکی پس از دیگری به دار آویختند. دختر ۱۷ ساله کوچک ترین نفر از این زنان بود.
تنها جرم آنان که به اتهامات مختلف از جمله جاسوسی محکوم به اعدام شدند شاید این بود که اولا بهایی بودند و ثانیا از اعتقادات قبلی و آیین بهایی توبه نکردند.
چهلمین سالگرد اعدام ده زن بهایی که در شیراز در ۱۸ ژوئیه ۱۹۸۳ پای چوبه دار رفتند روز یکشنبه (۱۸ ژوئن) برگزار شد.
به گزارش فرانس پرس اعدام این ده زن بهایی جدی ترین موارد نقض حقوق بهائیان در ایران بود. بهائیان پس از سرنگونی شاه همواره مورد تبعیض و ستم قرار دارند.
اعدام این ده زن بهایی همچنان در جامعه بهائیان مایه ارعاب و وحشت است اما این رویداد الهام بخش بهائیان برای ادامه مبارزه با اقدامات تبعیض آمیز روزانه در ایران نیز هست.
بهائیان همچنین امیدوارند که الهام بخش زنان ایران برای ایستادگی و پایداری در اعتراضاتی باشند که زنان پرچمدارانش هستند و از ماه سپتامبر آغاز شد.
سیمین فهندژ نماینده جامعه جهانی بهایی در سازمان ملل در ژنو به فرانس پرس گفت «تعداد نامحدودی از زنان راه دشوار برابری طلبی جنسیتی را در دهه های گذشته آغاز کردند و پیمودند و فداکاری های زنانی که به دفاع از اصول خود و لو به قیمت جان پرداختند در این مسیر موثر بوده است».
-برگشتن از بهائیت
به گفته جامعه جهانی بهایی این ده زن بهایی اکتبر و نوامبر سال ۱۹۸۲ دستگیر و شکنجه و از حق تماس با وکیل محروم شدند. به این زنان پیش از اعدام اجازه دادند تا توبه کنند تا خود را از مرگ نجات دهند ولی آنها نپذیرفتند. سرانجام در روز ۱۸ ژوئن ۱۹۸۳ آنها را از زندان به میدان چوگان در شیراز بردند و یکی پس از دیگری به دار آویختند و هر یک را مجبور کردند تا مرگ زن اعدامی پیش از خود را تماشا کند.
دو روز پیش از اعدام ده زن بهایی شش مرد بهایی که برخی از آنها از بستگان زنان یاد شده بودند در همان میدان چوگان شیراز اعدام شده بودند.
طبق آمار جامعه جهانی بهایی بیش از ۲۰۰ نفر از بهائیان پس از انقلاب ۱۹۷۹ به دار آویخته شدند.
آنتونی ونس مدیر روابط عمومی جامعه بهاییان آمریکا به فرانس پرس گفت «ایمان و شجاعت این ده زن فداکار و ایستادگی آنها در برابر فشارهای روحی و جسمی شدید مایه بالندگی است».
سوسن ثابت از بستگان اختر ثابت (او یکی از همان زنان بهایی است که در ۲۵ سالگی اعدام شد) گفت «خاطرات خوبی از او دارم. او پرستار بود و شخصیت مهربان و با محبتی داشت».
او افزود «اختر ثابت حتی در زندان هم به زنان سالمند و بیمار کمک و برایشان صبحانه درست می کرد و درمان پزشکی می داد و لباس هایشان را می شست. از او چندین بار خواستند که بین بهائیت و آزادی یکی را انتخاب کن اما اختر ثابت گفت که عقاید مذهبی اش را تغییر نمی دهد و بدین ترتیب اعدامش کردند».
از سوی دیگر روحی جهانپور که به همراه این زنان بهایی بازداشت شده بود اما بعد آزاد شد و به طور غیر قانونی به خارج سفر کرد از زنان بهایی هم بند خود این چنین یاد می کند «آنها زنان معمولی و خانواده دوست بودند. دوست داشتند به تحصیلاتشان ادامه دهند و زندگی کنند».
او با یادآوری لحظه ای که خبر اعدام ده زن بهایی را شنید اضافه کرد «شوکه شدم . وحشتناک بود. نابود شدم چون من این زنان را از نزدیک می شناختم».
روحی جهانپور از مخالفت این ده زن بهایی با دست برداشتن از آیین و باورهای مذهبی خود غافلگیر نشده و تاکید کرد «آنها برای اینکه از بهائیت دست نکشند حاضر بودند زندگی خود را فدا کنند. زندگی و باور برای آنها جدا نشدنی بودند».
-سرکوب شدید
سالگرد اعدام ده زن بهایی اهمیت ویژه برای بهائیان دارند. آنها می گویند بهائیانی که هنوز ایران را ترک نکرده اند با موج تازه ظلم و تبعیض مواجه هستند.
بهائیان به عنوان بزرگ ترین اقلیت دینی در ایران در قانون اساسی به رسمیت شناخته نشده اند اما پیروان ادیان دیگری مثل مسیحیان و یهودیان و زرتشتی ها در قانون اساسی به رسمیت شناخته شده اند.
آیین بهایی یک دین نسبتا نوپا است که اوایل قرن نوزدهم در ایران پدیدار شد. بهائیت خواستار اتحاد و برابری بین همه است.
بهایی ها با اقدامات تبعیض آمیز حکومتی در زندگی روزمره روبرو هستند و در تمامی جنبه ها از راه اندازی کسب و کار تا خاکسپاری مردگانشان هزار هزار و یک دردسر در ایران دارند. بهایی ها در ایران حق تحصیل در دانشگاه ندارند.
آنتونی ونس گفت «موج بازداشت ها و حمله به خانه های بهائیان تابستان سال گذشته افزایش یافت. مهوش ثابت و فریبا کمال آبادی دوباره بازداشت شدند. این دو قبلا عضو یک گروه غیر رسمی بهائیان در ایران بودند که مدت هاست منحل شده است. مهوش ثابت و فریبا کمال آبادی به ده سال زندان محکوم شدند. گفتنی است که آنها از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۸ نیز در زندان بودند.
ونس افزود «سرکوب بهائیان روزمره و شدید است و شامل همه جنبه های زندگی روزمره آنها می شود».
