گفت‌وگوی سعودی و اوکراین دربارهٔ «اجلاس جهانی صلح»

آندری یرماک و مساعد العیبان دربارهٔ «روند دستیابی به صلح پایدار و عادلانه» گفت‌وگو کردند

الرئيس الأوكراني أجرى زيارتين للسعودية خلال أقل من عام (واس)
الرئيس الأوكراني أجرى زيارتين للسعودية خلال أقل من عام (واس)
TT

گفت‌وگوی سعودی و اوکراین دربارهٔ «اجلاس جهانی صلح»

الرئيس الأوكراني أجرى زيارتين للسعودية خلال أقل من عام (واس)
الرئيس الأوكراني أجرى زيارتين للسعودية خلال أقل من عام (واس)

ریاست جمهوری اوکراین اعلام کرد که در بحبوحه تداوم عملیات نظامی روسیه، مذاکراتی با پادشاهی عربی سعودی انجام شده و جزئیات بسیاری از جمله «اجلاس جهانی صلح» که قرار است تابستان آینده در سوئیس برگزار شود، مورد بحث قرار گرفت.
به گزارش منابع رسانه ای، ریاست جمهوری اوکراین اعلام کرد که آندری یرماک، مدیر دفتر رئیس‌جمهور اوکراین در تماس تلفنی با مساعد العیبان، مشاور امنیت ملی سعودی، از ادامه گفت و گوهای دوجانبه بین دو کشور در بالاترین سطح قدردانی کرد.
ریاست جمهوری اوکراین افزود که یرماک از العیبان به خاطر «تداوم اجرای توافقات حاصل شده بین دو کشور» تشکر کرد.
به گفته ریاست جمهوری اوکراین، دو طرف همچنین دربارهٔ سازماندهی «اجلاس جهانی صلح» در سطح رهبران که قرار است در سوئیس برگزار شود، گفت و گو کردند.
وی از ریاض به خاطر «تمایلش برای پیوستن به روند دستیابی به صلح پایدار و عادلانه» تشکر کرد.
دور جدید مذاکرات سعودی و اوکراین پس از سفر ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین به پادشاهی عربی سعودی (دومین بار در کمتر از یک سال گذشته) صورت می‌گیرد.
شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد و نخست‌وزیر پاشاهی عربی سعودی در دیدار با زلنسکی بر اشتیاق و حمایت کشورش از همه تلاش‌های بین‌المللی با هدف حل سیاسی بحران اوکراین و روسیه و ادامه تلاش‌های خود برای کمک به کاهش اثرات انسانی ناشی از آن تأکید کرد. در حالی که رئیس‌جمهور اوکراین به نقش محوری ریاض در خاورمیانه و جهان اشاره کرد.
در ماه می سال گذشته، سعودی در «اجلاس سران کشورهای عربی» در استان جده در غرب این کشور با حضور گسترده سران عرب میزبان رئیس‌جمهور اوکراین بود و طی آن زلنسکی از نقش ریاض در میانجیگری برای آزادی اسرا از هر دو طرف قدردانی کرد.
وی اعلام کرد که فرمول ۱۰ ماده ای خود را برای صلح ارائه خواهد کرد و به دنبال مشارکت دادن بیشترین تعداد ممکن از کشورها در آن خواهد بود.
در آگوست سال گذشته، این شهر ساحلی میزبان نشستی از مشاوران امنیت ملی و نمایندگان بیش از ۴۰ کشور و سازمان بین‌المللی از جمله سازمان ملل متحد به ریاست مساعد العیبان، مشاور امنیت ملی سعودی در خصوص بحران اوکراین بود.
شرکت کنندگان در آن نشست توافق کردند که به رایزنی و تبادل نظر بین‌المللی ادامه دهند به گونه ای که به ایجاد زمینه‌های مشترکی که راه را برای صلح هموار می‌کند، کمک کند. کی یف از میزبانی سعودی در این نشست قدردانی کرد.
در همین حال، حرکت هواپیماهای امدادی سعودی که توسط مرکز امداد و کمک‌های بشردوستانه ملک سلمان اداره می‌شوند، به سمت اوکراین ادامه یافت و تاکنون ۱۳ هواپیما به آنجا ارسال شده‌است.

نشست صلح در سوئیس

آندری یرماک، مدیر دفتر رئیس‌جمهور اوکراین (یکشنبه) تأکید کرد که اوکراین و شرکای آن ممکن است از روسیه برای شرکت در نشست صلح در چند ماه آینده دعوت کنند تا در مورد پایان دادن به جنگی که دو سال است ادامه دارد، طبق شرایط کی یف صحبت کنند.
به گزارش منابع رسانه ای، وی افزود، سوئیس میزبان اجلاسی برای بحث در مورد چشم‌انداز صلح پیشنهادی رئیس‌جمهور اوکراین خواهد بود.
غسان ابراهیم، محقق دانشگاهی و سیاسی، معتقد است که رئیس‌جمهور اوکراین به دلیل روابط متمایز ریاض با هر دو طرف درگیری، روی نقش سعودی در دستیابی به صلح در کشورش و آرامش با روسیه حساب می‌کند، به خصوص که سعودی کمک‌های امدادی و بشردوستانه به اوکراین ارائه کرد، از جنگ حمایت نکرد و در هیچ ائتلافی علیه روسیه یا با روسیه حاضر نشد، علاوه بر آن میزبان نشست مشاوران امنیت ملی و میانجیگری برای آزادی اسرای دو طرف بود؛ این همان چیزی است که سعودی را به قول او «دارای موضعی متمایز در مورد بحران اوکراین و روسیه» می‌کند.

گرفتن نبض

ابراهیم پیش‌بینی کرد که «اجلاس سوئیس» تلاشی مقدماتی برای اندازه‌گیری نبض دو طرف و میزان آمادگی اوکراین و روسیه برای پذیرش گفت و گو و امتیاز دادن باشد، در حالی که ابراهیم انتظار ندارد مسکو در این دور شرکت کند.
وی گفت: احتمال مشارکت روس‌ها ضعیف است، اما تماس‌هایی با روسیه وجود دارد و این بدان معناست که مسکو ممکن است در دورهای آینده شرکت کند، به‌ویژه که راه‌حل نظامی در افق وجود ندارد.
ابراهیم در گفت و گو با «الشرق الاوسط» افزود: «من فکر نمی‌کنم که این نشست به اندازه کافی آماده شده باشد و نمی‌توان از آن انتظار نتایج اساسی داشت، اما مطمئناً گامی در مسیر درست است، با این امید که دورهای آتی وجود داشته باشد که راه را برای یک روند سیاسی واقعی و میانجیگری هموار کند».
احمد آل ابراهیم، تحلیلگر سیاسی سعودی نیز به نوبه خود گفت: نقش ریاض در بحران روسیه و اوکراین «می‌تواند چند وجهی و در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی مهم باشد؛ از جمله اینکه سعودی در تسهیل گفت وگو و ارتباط بین طرف‌های درگیر در بحران، تلاش برای دستیابی به اجماع و تفاهم مشترک و استفاده از روابط دوجانبه خود با کشورهای مربوطه برای تأثیرگذاری بر تصمیم‌گیری‌ها و تقویت تلاش‌های دیپلماتیک نقش ایفا می‌کند».
آل ابراهیم در گفت و گوی تلفنی با «الشرق الاوسط» معتقد است، کمک‌های امدادی و بشردوستانه سعودی به مردم اوکراین آسیب‌دیده از بحران و همچنین کمک‌های پزشکی برای کاهش درد و رنج مردم آسیب‌دیده از درگیری، نفوذ ریاض در مسیر حل و فصل امور را افزایش می‌دهد.
آل ابراهیم اظهار کرد که فرصت‌های همکاری اقتصادی با سعودی «ممکن است نقش مؤثری در حل این بحران ایفا کند، به خصوص که سعودی از روابط همکاری اقتصادی مهمی با روسیه برخوردار است و پس از پایان مناقشه، فرصتی برای رشد با طرف اوکراینی وجود دارد، به خصوص که طرف اوکراینی چندین بار تمایل خود را برای سرمایه‌گذاری ریاض در اوکراین و افزایش سطح همکاری تجاری و اقتصادی با آن ابراز کرده‌است».
در نتیجه، به گفته آل ابراهیم، این نقش‌ها «با هدف تقویت ثبات منطقه‌ای و حل بحران روسیه و اوکراین از راه‌های صلح‌آمیز و سازنده است و پادشاهی سعودی سابقه طولانی میانجیگری، حمایت بشردوستانه و حمایت سیاسی برای کمک به دستیابی به صلح و ثبات در منطقه و جهان دارد».



رهبران سودان: سخنان ولیعهد سعودی «انگیزه‌ای تازه» برای احیای «منبر جده»

ولیعهد پادشاهی عربی سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان در نشست خلیج-آمریکا در ریاض، چهارشنبه (واس)
ولیعهد پادشاهی عربی سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان در نشست خلیج-آمریکا در ریاض، چهارشنبه (واس)
TT

رهبران سودان: سخنان ولیعهد سعودی «انگیزه‌ای تازه» برای احیای «منبر جده»

ولیعهد پادشاهی عربی سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان در نشست خلیج-آمریکا در ریاض، چهارشنبه (واس)
ولیعهد پادشاهی عربی سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان در نشست خلیج-آمریکا در ریاض، چهارشنبه (واس)

بسیاری از رهبران سیاسی سودان از اعلامیه ولیعهد پادشاهی عربی سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان، در نشست خلیج-آمریکا در ریاض (چهارشنبه) استقبال کردند. او در این نشست تأکید کرد که پادشاهی عربی سعودی تلاش‌های خود را برای پایان دادن به بحران سودان از طریق «منبر جده» که تحت حمایت مشترک پادشاهی عربی سعودی و آمریکاست، ادامه خواهد داد تا به آتش‌بس کامل در سودان برسد. این رهبران این اقدام را نیروی محرک جدیدی برای پایان دادن به درگیری‌های طولانی در سودان دانستند.

در ماه مه سال گذشته، تنها چند هفته پس از آغاز جنگ، شهر جده با ابتکار مشترک پادشاهی عربی سعودی و آمریکا میزبان مذاکراتی بین ارتش سودان و «نیروهای پشتیبانی سریع» بود که به امضای توافقی معروف به «اعلامیه انسانی جده» انجامید. این توافق بر حفاظت از غیرنظامیان، تأسیسات خصوصی و عمومی و خودداری از استفاده نظامی از آنها تأکید داشت.

یاسر سعید عرمان، رهبر جنبش مردمی آزادیبخش سودان (جریان انقلابی)، گفت: صحبت‌های ولیعهد پادشاهی عربی سعودی درباره احیای منبر جده «در زمان حساسی و در بالاترین سطح ارتباطات بین پادشاهی عربی سعودی و ایالات متحده آمریکا در نشست ریاض مطرح شد. این موضوع به پرونده جنگ سودان در آینده نزدیک شتاب قابل توجهی می‌بخشد.»

عرمان در گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود: سودان «به‌طور فوری نیازمند آتش‌بس انسانی است» و اشاره کرد که تلاش‌های پیشین در منبر جده و هماهنگی بین شرکای منطقه‌ای، بین‌المللی و کشورهای همسایه باید نیروی محرک جدیدی ایجاد کنند.

رهبر جریان انقلابی گفت: «امیدواریم سفر مهم رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، به ریاض و ارتباطات بین طرف‌های مختلف در خلیج و کشورهای همسایه، نیروی محرک تازه‌ای باشد که به آتش‌بس انسانی بینجامد. این آتش‌بس فرصتی برای سودانی‌ها فراهم می‌کند تا از سلطه گروه‌های مسلح بر سرنوشت مردم سودان جلوگیری شود و راه برای رسیدن به حکومت مدنی دموکراتیک و صلح پایدار هموار گردد.»

عرمان همچنین ابراز خوشبینی کرد که کشورهای همسایه و جامعه بین‌المللی در دستیابی به صلحی در سودان مشارکت کنند که «مسیر امنیت و آرامش در منطقه را تقویت می‌کند».

المحبوب عبدالسلام، هماهنگ‌کننده سیاسی جنبش «همبستگی برای دموکراسی و عدالت اجتماعی»، گفت: «تنها نویدی که امید را در دل سودانی‌ها زنده کرد، بخشی از سخنان ولیعهد پادشاهی عربی سعودی درباره منبر جده بود. این منبر حتی پس از دو سال جنگ، همچنان به‌عنوان سند معتبری برای آغاز مذاکرات جدید تحت همان حمایت مشترک پادشاهی عربی سعودی و آمریکا باقی مانده است؛ حمایتی که اثربخشی آن در حل پیچیده‌ترین بحران‌های جهانی ثابت شده است.»

المحبوب در گفتگو با «الشرق الاوسط» اشاره کرد که نبود کارکرد سیاسی دولت سودان «صحنه را پیچیده کرده است» و افزود: پرداختن به جنگ سودان در سخنرانی طولانی رئیس‌جمهور آمریکا در نشست ریاض، که درباره جنگ‌های غزه، لبنان، یمن، اوکراین و حتی کشمیر صحبت کرد، این پرسش را برای سودانی‌ها ایجاد کرده که چرا سازمان ملل جنگ سودان را بزرگ‌ترین فاجعه انسانی جهان توصیف می‌کند.

وی افزود: هرچند «منبرهای مختلفی از اتحادیه آفریقا تا ایکاد، سازمان ملل و اتحادیه عرب وجود دارند، اما این دیدگاه سودانی است که باید این تلاش‌ها را رهبری کند. در صورت نبود این رهبری، این تلاش‌ها همچون امروز به سرگردانی می‌انجامد.»

مبارک الفاضل المهدی، رهبر حزب امت (اصلاح و تجدید)، استراتژی پادشاهی عربی سعودی نسبت به سودان را که بر پایه ثبات آن و حفظ نهادهای ملی‌اش استوار است، ستود و از تلاش‌های بی‌وقفه این کشور برای تقویت صلح و توقف جنگ قدردانی کرد.

المهدی در بیانیه‌ای اعلام کرد: «منبر جده» توانمندترین و اثرگذارترین ابتکار برای توقف جنگ است، زیرا به مسائل اساسی مرتبط با غیرنظامیان می‌پردازد و جدیت لازم در برخورد با جنگ سودان را دارد. این منبر پس از سه دور مذاکره به توافق رسید، اما اجرا نشد، زیرا طرفین درگیری به تعهدات خود در جده پایبند نماندند. سپس در اکتبر ۲۰۲۳ مذاکرات مجدداً از سر گرفته شد، اما این دور نیز با اصرار طرفین درگیری بر مواضع خود و عقب‌نشینی از توافق‌های «اعلامیه جده» مواجه شد. این امر پادشاهی عربی سعودی و آمریکا را مجبور کرد مذاکرات را معلق کنند.