بازی آمریکا و ایران با اعصاب عراقی‌ها در منطقه سبز

فقط ایرانی‌ها و آمریکایی‌ها می‌دانند چه کسی موشک‌ها را پرتاب می‌کند

بازی آمریکا و ایران با اعصاب عراقی‌ها در منطقه سبز
TT

بازی آمریکا و ایران با اعصاب عراقی‌ها در منطقه سبز

بازی آمریکا و ایران با اعصاب عراقی‌ها در منطقه سبز

با هدف قرار دادن مکرر سفارت آمریکا در منطقه سبز (الخضرا) در بغداد، ساکنان اصلی این منطقه که با وجود مشکلات تردد از جمله ورود و خروج ترجیح می‌دهند در آنجا بمانند، خود تحت تأثیر این بمباران قرار گرفته‌اند، بمبارانی که کسی آن را گردن نمی‌گیرد و همه آن را محکوم می‌کنند و همیشه به پای یک ناشناخته مجهول نوشته می‌شود و سرویس‌های امنیتی نیز فقط به سکوهای پرتاب موشکی دست می‌یابند، در حالی که سرویس‌های اطلاعاتی باید همه جزئیات آن را بشناسند.
در حالی که آتش‌بس شکننده بین واشینگتن و جناح‌های مسلح ادامه دارد و شمارش معکوس برای خروج دونالد ترامپ رئیس‌جمهور فعلی از کاخ سفید و آمدن جو بایدن رئیس‌جمهور منتخب آغاز شده‌است، به نظر می‌رسد بمباران گسترده منطقه سبز از سوی برخی طرف‌ها همچون جناح‌های مسلح «رفتاری احمقانه»، در بیانیه ریاست جمهوری «اقدامی تروریستی»، از نگاه احزاب سیاسی «عملی که باعث شرم دولت عراق شده» و از دید برخی «توهین به دولت» توصیف شده‌است.
نتیجه‌گیری این است که سفارت آمریکا صدمه ای ندیده‌است، در حالی که موشک‌ها به دلیل سیستم بازدارندگی داخل سفارت، به یک مجتمع مسکونی غیرنظامی در منطقه القادسیه در داخل الخضرا اصابت کرده و منجر به آسیب به ده‌ها اتومبیل متعلق به شهروندان بی گناه شده‌است، که همه گناهشان این است که خانه‌های آنها در نزدیکی مقر مقامات ارشد و سفارت آمریکا واقع شده‌است.
در مورد تهران و واشینگتن، که به‌طور مستقیم به آنچه در داخل عراق اتفاق می‌افتد، به ویژه منطقه به اصطلاح «منطقه سبز» توجه دارند، آنها با هر بمبارانی به بازی با اعصاب عراقی‌ها اکتفا می‌کنند. درگیری بین آنها از جمله نشان دادن قدرت اغلب در داخل سرزمین‌های عراق رخ می‌دهد.
تنها خود ایرانی‌ها و آمریکایی‌ها می‌دانند که مهاجمان چه کسانی بودند، این در حالی است که شهروند عراقی چه کسی که در الخضرا زندگی می‌کند یا در لحظه بمباران از خیابان‌های آن عبور می‌کند، بهای آن را می‌پردازد.
حسین علاوی استاد امنیت ملی دانشگاه النهرین و رئیس مرکز امور سیاسی و آینده پژوهی اکد به الشرق الاوسط می‌گوید که «جناح‌های مسلح در عراق اکنون در یک فضای غیرقابل قبول اجتماعی و سیاسی زندگی می‌کنند، اما آنها احتمال می‌دهند اقدامات مسلحانه آنها اممکن است بر تصمیم آمریکا برای مدیریت روابط عراق و آمریکا تأثیر بگذارد».
 وی افزود که «این خوانش ممکن بود در ابتدای مرحله انتقالی در طول انتخابات و اعلام نتایج انتخابات آمریکا تأثیرگذار باشد، اما با پایان یافتن انتخابات و اعلام نتایج مجمع انتخاباتی باعث شده این حملات توانایی تأثیرگذاری در نفوذ معنوی و سیاسی در تصمیم ایالات متحده برای حفظ روابط عراق و آمریکا را از دست بدهند».
علاوی افزود: «دولت عراق از طریق گفتگوی استراتژیک عراق و آمریکا که منجر به کاهش نیروهای مشاور آمریکایی در ائتلاف بین المللی برای شکست داعش به ۲۵۰۰ مشاور نظامی آمریکایی شده‌است، میزان مشروعیت اقدامات جناح‌های مسلح را کاهش داده و اکنون توجه به سمت توسعه ماموریت ناتو برای آموزش و ایجاد ظرفیت برای نیروهای مسلح عراق در ماه فوریه آینده رفته‌است».
به گفته علاوی، «افزایش مأموریت آموزشی ناتو برای نیروهای عراقی یکی از بندهای اساسی برای توجیه بقای حملات این جناح‌ها و ادامه مشروعیت آنها و طرفداران آنها، به ویژه پس از محکومیت این حملات از سوی نیروهای سیاسی عراق در نتیجه حمایت نیروهای سیاسی از رویکرد دولت عراق برای برنامه عقب نشینی نیروهای مشاور آمریکایی در عراق را پس می‌گیرد».



آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
TT

آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پاکستان روز چهارشنبه اعلام کرد که «اخبار اطلاعاتی موثقی» دریافت کرده که نشان می‌دهد هند قصد دارد به‌زودی حمله‌ای نظامی انجام دهد. پاکستان هشدار داد که در صورت وقوع این حمله پاسخ قاطعی خواهد داد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌ها درباره‌ی تشدید تنش میان دو کشور به‌دنبال حمله‌ای که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر در کشمیر شد، رو به افزایش است.

روابط میان این دو همسایه‌ی مجهز به سلاح هسته‌ای پس از آن رو به وخامت گذاشت که دهلی‌نو، اسلام‌آباد را مسئول حمله‌ی هفته‌ی گذشته در پاهالگام در بخش هندی کشمیر دانست؛ حمله‌ای که مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در این منطقه در ۲۵ سال گذشته بوده است. یک منبع ارشد دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت که نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، در جلسه‌ای غیرعلنی در روز سه‌شنبه «اختیارات کامل» را به ارتش برای واکنش به این حمله داده است.

دولت پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی کشمیر را رد کرد. عطاءالله طارر، وزیر اطلاعات پاکستان، در بیانیه‌ای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، گفت: «هرگونه اقدام تهاجمی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد.» او افزود: «پاکستان اطلاعات اطلاعاتی موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده با استفاده از حادثه‌ی پاهالگام، که بهانه‌ای بی‌اساس است، قصد دارد حمله‌ی نظامی انجام دهد.» با این حال، اسحاق دار، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، تأکید کرد که کشورش آغازگر هیچ حمله‌ای نخواهد بود.

سران چند کشور جهان نگرانی عمیق خود را ابراز کرده و از این دو همسایه که در گذشته چندین جنگ با یکدیگر داشته‌اند، خواستند که خویشتنداری نشان دهند. منطقه‌ی کشمیر با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر که اکثراً مسلمان هستند، میان پاکستان و هند تقسیم شده، ولی هر دو کشور کل این منطقه را متعلق به خود می‌دانند.

حدود ۱.۵ میلیون نفر در نزدیکی خط آتش‌بس در سمت پاکستانی مرز زندگی می‌کنند. بسیاری از ساکنان این مناطق، در حال آماده‌سازی پناهگاه‌های زیرزمینی ساده با دیوارهای گِلی تقویت‌شده با بتن هستند. محمد جوید، مردی ۴۲ ساله در روستای چاکوتی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در حال تمیز کردن پناهگاه هستیم تا اگر دشمن ناگهان حمله کرد، غافلگیر نشویم و بتوانیم جان بچه‌هایمان را نجات دهیم.»

تبادل آتش
ارتش هند روز چهارشنبه اعلام کرد که برای ششمین شب متوالی با نیروهای پاکستانی در امتداد خط آتش‌بس تبادل آتش داشته است. این منطقه‌ی به‌شدت نظامی‌شده دارای پایگاه‌هایی در ارتفاعات بالای کوه‌های هیمالیا بوده و مرز واقعی کشمیر محسوب می‌شود. یک منبع امنیتی پاکستانی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که روز سه‌شنبه دو پهپاد را که به حریم هوایی پاکستان وارد شده بودند، ساقط کرده‌اند.

تنش‌ها در هفته‌ی پس از حمله‌ی پاهالگام از جمله رد و بدل شدن اتهامات، اقدامات دیپلماتیک، اخراج اتباع کشور مقابل و بستن گذرگاه‌های مرزی به‌سرعت بالا گرفته است.

بالگرد نظامی هند بر فراز آسمان سریناگر در منطقه جامو و کشمیر هند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

مودی هفته‌ی گذشته وعده داد که عاملان این حمله و پشتیبانان آن‌ها را تحت تعقیب قرار خواهد داد. او پنج‌شنبه گفت: «به همه‌ی جهان می‌گویم: هند هویت هر تروریست و حامی‌اش را شناسایی خواهد کرد، آن‌ها را تعقیب و مجازات خواهد کرد... حتی اگر تا دوردست‌ترین نقاط زمین بروند، تعقیب‌شان می‌کنیم.»

این اظهارات نگرانی‌ها را درباره‌ی تشدید تنش نظامی بیشتر کرده است.

وزارت امور خارجه‌ی آمریکا اعلام کرد که وزیر مارکو روبیو به‌زودی با همتایان پاکستانی و هندی خود تماس خواهد گرفت تا آن‌ها را به «عدم تشدید وضعیت» ترغیب کند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و سوپرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه‌ی هند، تماس گرفت و طبق گفته‌ی سخنگوی او، آمادگی خود را برای «میانجی‌گری جهت کاهش تنش» اعلام کرد. دفتر نخست‌وزیر پاکستان بعداً اعلام کرد که شهباز شریف از گوترش خواسته «هند را به خویشتنداری ترغیب کند» و تأکید کرده که در صورت اقدام نسنجیده‌ی هند، پاکستان از «حاکمیت و تمامیت ارضی‌اش با تمام قوا دفاع خواهد کرد».

پوسترهای افراد تحت تعقیب
هند و پاکستان از زمان استقلال از حکومت بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بر سر منطقه‌ی کشمیر با یکدیگر مناقشه دارند؛ زمانی که مرزها خانواده‌هایی را از هم جدا کرد که نسل‌ها در کنار هم زندگی می‌کردند. در بخش تحت کنترل هند، شورشیان از سال ۱۹۸۹ برای استقلال یا پیوستن به پاکستان دست به قیام زده‌اند.

گشت‌های ارتش هند در حال حرکت به سمت هاباتنار در منطقه انانتناگ در جنوب کشمیر – ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پلیس هند پوسترهایی از سه مرد منتشر کرده که به اتهام اجرای حمله‌ی کشمیر تحت تعقیب‌اند. دو نفر از آن‌ها پاکستانی و یک نفر هندی است. هند می‌گوید آن‌ها اعضای گروه «لشکر طیبه» هستند؛ گروهی که مقرش در پاکستان است و سازمان ملل آن را یک گروه تروریستی معرفی کرده است. همچنین برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری هر یک از آن‌ها شود، پاداشی معادل دو میلیون روپیه (حدود ۲۳۵۰۰ دلار) در نظر گرفته شده و عملیات گسترده‌ای برای بازداشت افراد مشکوک به ارتباط با این گروه آغاز شده است.

در آخرین مورد از تشدید تنش‌ها در کشمیر، در حمله‌ی پولواما در سال ۲۰۱۹ در منطقه‌ی تحت کنترل هند، یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو به کاروان نیروهای امنیتی حمله کرد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ۳۵ تن شد. کمتر از دو هفته بعد، جنگنده‌های هندی حملاتی هوایی به خاک پاکستان انجام دادند.