جنجال در عراق بر سر عادی سازی با اسرائیل

جنجال در عراق بر سر عادی سازی با اسرائیل
TT

جنجال در عراق بر سر عادی سازی با اسرائیل

جنجال در عراق بر سر عادی سازی با اسرائیل

اظهارات بهاء الاعرجی معاون نخست‌وزیر پیشین عراق در مورد عادی سازی روابط با اسرائیل به ویژه احتمال نقش آفرینی مرجعیت شیعه در نجف در این مسئله، بحث‌های داخلی گسترده‌ای را برانگیخت.
الاعرجی عضو سابق جنبش صدر، در پاسخ به سؤالی از سوی یک شبکه عراقی تحت پوشش مالی ایران، در مورد امکان عادی سازی روابط بین عراق و اسرائیل گفت: «اوضاع بسیار آماده‌است. همه شرایط آماده است و منتظر تصمیم‌گیری است. من به شما می‌گوم، اما پس از آن از من چیزی نپرسید، تصمیم برای عادی سازی و اولویت‌های آن ممکن است از نجف صادر شود و نه بغداد».
الاعرجی یکی از برجسته‌ترین رهبران «جنبش صدر» بود و در اولین دوره مجلس (۲۰۰۶–۲۰۱۰) به عضویت پارلمان درآمد. وی در دوره دوم بین سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۴ ریاست کمیته شفافیت پارلمان را بر عهده داشت. برادر بزرگتر وی، روحانی حازم الاعرجی، هنوز یکی از رهبران برجسته جنبش صدر است.
در حالی که تاکنون هیچ گونه اظهارنظری از نجف در مورد اظهارات الاعرجی منتشر نشده، در همین ارتباط، صالح محمد العراقی که از وی به عنوان یکی از افراد نزدیک به جریان صدر به رهبری مقتدی صدر نام برده می‌شود، الاعرجی را «دشمن نجف اشرف» توصیف کرد.
او در صفحه فیسبوک با انتشار عکس الاعرجی نوشت: «دشمن نجف اشرف.. اگر ادب نشود.. او را ادب می‌کنیم».
غالباً عراقی‌ها در مورد مسئله عادی سازی با اسرائیل، طرفداران و مخالفان دارد، و جریان سومی نیز وجود دارد که معتقد است این مسئله با توجه به فاصله جغرافیایی عراق و اسرائیل مسئله فوری نیست و برای کشوری که از تفرقه، فساد، خشونت و سوءمدیریت رنج می‌برد، اولویت اصلی نیست.
دولت نخست‌وزیر مصطفی الکاظمی در مورد مسئله عادی سازی اخیر که بین اسرائیل و برخی کشورهای عربی رخ داد، به استثنای اظهارات الکاظمی در ۲۲ آگوست گذشته در مصاحبه با روزنامه آمریکایی «واشینگتن پست» با نوعی بی اعتنایی و ابهام برخورد کرد؛ الکاظمی دربارهٔ موضعش در قباله عادی سازی امارات متحده عربی، با اسرائیل گفته بود که این «یک تصمیم اماراتی است و ما نباید دخالت کنیم».
مثال الآلوسی رئیس حزب «ملت عراق» و نماینده سابق مجلس، در سال ۲۰۰۴ دو بار به اسرائیل سفر کرد و دو پسر و نگهبانش چند ماه بعد در تلاش برای ترور وی کشته شدند، سپس در سال ۲۰۰۸ برای شرکت در یک کنفرانس ضد تروریسم در تل آویو شرکت کرد، مجلس نمایندگان در آن زمان خواستار لغو مصونیت پارلمانی وی و محاکمه آن به اتهام «خیانت بزرگ» شد. با این حال، دادگاه عالی فدرال رای پارلمان علیه وی را باطل کرد.
الآلوسی هنوز هم خواستار عادی سازی روابط بین عراق و اسرائیل است و او اغلب احزاب سیاسی و شخصیت‌های وابسته به گروه‌های اسلام سیاسی را به سفر مخفیانه به اسرائیل متهم می‌کند.
از سوی دیگر، ائتلاف «النصر» به رهبری حیدر العبادی نخست‌وزیر پیشین عراق اظهارات بهاء الاعرجی دربارهٔ عادی سازی روابط عراق با اسرائیل را محکوم کرد.
این ائتلاف در بیانیه ای گفته‌های الاعرجی را «غیرمسئولانه و اهانت به نجف اشرف» توصیف کرد.
در ادامه آمده‌است: «ائتلاف النصر بر رد اظهارات غیرمسئولانه و اهانت آمیز به نجف اشرف از جانب هر فرد یا طرفی تأکید می‌کند و آن را خدشه به تاریخ و مواضع ثابت و اصولی عراق و مرجعیت دینی در قبال مسئله فلسطین و حقوق مشروع آن و رد رژیم غاصب صهیونیستی می‌داند».
النصر گفت: این گونه اظهارات به وجهه عراق، تاریخ و مواضع و نمادهای آن خدشه وارد می‌کند.



آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
TT

آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پاکستان روز چهارشنبه اعلام کرد که «اخبار اطلاعاتی موثقی» دریافت کرده که نشان می‌دهد هند قصد دارد به‌زودی حمله‌ای نظامی انجام دهد. پاکستان هشدار داد که در صورت وقوع این حمله پاسخ قاطعی خواهد داد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌ها درباره‌ی تشدید تنش میان دو کشور به‌دنبال حمله‌ای که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر در کشمیر شد، رو به افزایش است.

روابط میان این دو همسایه‌ی مجهز به سلاح هسته‌ای پس از آن رو به وخامت گذاشت که دهلی‌نو، اسلام‌آباد را مسئول حمله‌ی هفته‌ی گذشته در پاهالگام در بخش هندی کشمیر دانست؛ حمله‌ای که مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در این منطقه در ۲۵ سال گذشته بوده است. یک منبع ارشد دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت که نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، در جلسه‌ای غیرعلنی در روز سه‌شنبه «اختیارات کامل» را به ارتش برای واکنش به این حمله داده است.

دولت پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی کشمیر را رد کرد. عطاءالله طارر، وزیر اطلاعات پاکستان، در بیانیه‌ای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، گفت: «هرگونه اقدام تهاجمی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد.» او افزود: «پاکستان اطلاعات اطلاعاتی موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده با استفاده از حادثه‌ی پاهالگام، که بهانه‌ای بی‌اساس است، قصد دارد حمله‌ی نظامی انجام دهد.» با این حال، اسحاق دار، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، تأکید کرد که کشورش آغازگر هیچ حمله‌ای نخواهد بود.

سران چند کشور جهان نگرانی عمیق خود را ابراز کرده و از این دو همسایه که در گذشته چندین جنگ با یکدیگر داشته‌اند، خواستند که خویشتنداری نشان دهند. منطقه‌ی کشمیر با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر که اکثراً مسلمان هستند، میان پاکستان و هند تقسیم شده، ولی هر دو کشور کل این منطقه را متعلق به خود می‌دانند.

حدود ۱.۵ میلیون نفر در نزدیکی خط آتش‌بس در سمت پاکستانی مرز زندگی می‌کنند. بسیاری از ساکنان این مناطق، در حال آماده‌سازی پناهگاه‌های زیرزمینی ساده با دیوارهای گِلی تقویت‌شده با بتن هستند. محمد جوید، مردی ۴۲ ساله در روستای چاکوتی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در حال تمیز کردن پناهگاه هستیم تا اگر دشمن ناگهان حمله کرد، غافلگیر نشویم و بتوانیم جان بچه‌هایمان را نجات دهیم.»

تبادل آتش
ارتش هند روز چهارشنبه اعلام کرد که برای ششمین شب متوالی با نیروهای پاکستانی در امتداد خط آتش‌بس تبادل آتش داشته است. این منطقه‌ی به‌شدت نظامی‌شده دارای پایگاه‌هایی در ارتفاعات بالای کوه‌های هیمالیا بوده و مرز واقعی کشمیر محسوب می‌شود. یک منبع امنیتی پاکستانی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که روز سه‌شنبه دو پهپاد را که به حریم هوایی پاکستان وارد شده بودند، ساقط کرده‌اند.

تنش‌ها در هفته‌ی پس از حمله‌ی پاهالگام از جمله رد و بدل شدن اتهامات، اقدامات دیپلماتیک، اخراج اتباع کشور مقابل و بستن گذرگاه‌های مرزی به‌سرعت بالا گرفته است.

بالگرد نظامی هند بر فراز آسمان سریناگر در منطقه جامو و کشمیر هند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

مودی هفته‌ی گذشته وعده داد که عاملان این حمله و پشتیبانان آن‌ها را تحت تعقیب قرار خواهد داد. او پنج‌شنبه گفت: «به همه‌ی جهان می‌گویم: هند هویت هر تروریست و حامی‌اش را شناسایی خواهد کرد، آن‌ها را تعقیب و مجازات خواهد کرد... حتی اگر تا دوردست‌ترین نقاط زمین بروند، تعقیب‌شان می‌کنیم.»

این اظهارات نگرانی‌ها را درباره‌ی تشدید تنش نظامی بیشتر کرده است.

وزارت امور خارجه‌ی آمریکا اعلام کرد که وزیر مارکو روبیو به‌زودی با همتایان پاکستانی و هندی خود تماس خواهد گرفت تا آن‌ها را به «عدم تشدید وضعیت» ترغیب کند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و سوپرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه‌ی هند، تماس گرفت و طبق گفته‌ی سخنگوی او، آمادگی خود را برای «میانجی‌گری جهت کاهش تنش» اعلام کرد. دفتر نخست‌وزیر پاکستان بعداً اعلام کرد که شهباز شریف از گوترش خواسته «هند را به خویشتنداری ترغیب کند» و تأکید کرده که در صورت اقدام نسنجیده‌ی هند، پاکستان از «حاکمیت و تمامیت ارضی‌اش با تمام قوا دفاع خواهد کرد».

پوسترهای افراد تحت تعقیب
هند و پاکستان از زمان استقلال از حکومت بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بر سر منطقه‌ی کشمیر با یکدیگر مناقشه دارند؛ زمانی که مرزها خانواده‌هایی را از هم جدا کرد که نسل‌ها در کنار هم زندگی می‌کردند. در بخش تحت کنترل هند، شورشیان از سال ۱۹۸۹ برای استقلال یا پیوستن به پاکستان دست به قیام زده‌اند.

گشت‌های ارتش هند در حال حرکت به سمت هاباتنار در منطقه انانتناگ در جنوب کشمیر – ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پلیس هند پوسترهایی از سه مرد منتشر کرده که به اتهام اجرای حمله‌ی کشمیر تحت تعقیب‌اند. دو نفر از آن‌ها پاکستانی و یک نفر هندی است. هند می‌گوید آن‌ها اعضای گروه «لشکر طیبه» هستند؛ گروهی که مقرش در پاکستان است و سازمان ملل آن را یک گروه تروریستی معرفی کرده است. همچنین برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری هر یک از آن‌ها شود، پاداشی معادل دو میلیون روپیه (حدود ۲۳۵۰۰ دلار) در نظر گرفته شده و عملیات گسترده‌ای برای بازداشت افراد مشکوک به ارتباط با این گروه آغاز شده است.

در آخرین مورد از تشدید تنش‌ها در کشمیر، در حمله‌ی پولواما در سال ۲۰۱۹ در منطقه‌ی تحت کنترل هند، یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو به کاروان نیروهای امنیتی حمله کرد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ۳۵ تن شد. کمتر از دو هفته بعد، جنگنده‌های هندی حملاتی هوایی به خاک پاکستان انجام دادند.