سودان از لیست تروریسم خارج شد.. آغاز عادی‌سازی روابط با اسرائیل

 ایالات متحده و سودان روز گذشته، با اعلام واشنگتن مبنی بر حذف این کشور عربی-آفریقایی از لیست کشورهای حامی تروریسم، که در سال ۱۹۹۸ وارد آن کرده بود، به یک دوره نفرت و تنش پایان دادند.

  همزمان با این مرحله، خارطوم و تل آویو در مراسمی مجازی در کاخ سفید با حضور دونالد ترامپ رئیس‌جمهور ایالات متحده، عبدالفتاح البرهان رئیس‌جمهور انتقالی سودان، عبدالله حمدوک نخست‌وزیر سودان و بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیلی، گام‌هایی را برای عادی سازی اقتصادی و تجاری آغاز کردند.

دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا روز جمعه ۲۳ اکتبر / ۲ آبان اعلام کرد اسرائیل و سودان توافق کرده‌اند که برای عادی‌سازی روابط گام بردارند.

ترامپ اعلام کرد که این توافق باعث «بهبود امنیت منطقه شده و می‌تواند برای مردم سودان، اسرائیل و ساکنان خاورمیانه و آفریقا امکانات جدیدی فراهم کند».

رئیس‌جمهور آمریکا همچنین گفت که حداقل ۵ کشور عربی دیگر نیز در هفته‌ها یا ماه‌های آینده به عادی سازی روابط با اسرائیل خواهند پیوست.

ترامپ گفت: «من شور و شوق فوق العاده ای در همه کشورهای جهان می‌بینم. ایران ناراضی است، حزب الله و حماس ناراضی هستند، اما تقریباً همه خوشحال هستند».

بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل نیز توافق دو کشور را «عصر جدیدی در استقرار صلح» در منطقه دانست و گفت: «صلح در حال گسترش دامنه فعالیت خود با سایر کشورهای عربی است… که سه کشور در هفته‌های گذشته صورت گرفت».

نتانیاهو در بیانیه ویدئویی خود افزود: «در خارطوم، پایتخت سودان، اتحادیه عرب در سال ۱۹۶۷ سه اصل را تصویب کرد: عدم صلح با اسرائیل، عدم به رسمت شناختن اسرائیل و عدم مذاکره با اسرائیل».

وی ادامه داد: «امروز خارطوم می‌گوید، بله برای صلح با اسرائیل، بله برای به رسمیت شناختن اسرائیل و عادی سازی با اسرائیل».

در این بیانیه، نتانیاهو از دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده برای واسطه گری در این توافق‌نامه تشکر کرد.

وی همچنین گفت که هیئت‌های اسرائیلی و سودانی به زودی دیدار خواهند کرد و در مورد همکاری در چندین زمینه «از جمله کشاورزی، تجارت و سایر زمینه‌های مهم برای شهروندان دو کشور» گفتگو خواهند کرد.

جارد کوشنر مشاور ترامپ، که نقشی اساسی در دستیابی به این توافق داشت، از این بیانیه استقبال کرد و گفت: «روشن است که این بیانیه توافقنامه صلح بزرگی بین اسرائیل و سودان ایجاد خواهد کرد. این کار آسانی نبود».

در بیانیه ای که از طرف سه کشور صادر شد، مشخص شد که سودان و اسرائیل برای شروع روابط اقتصادی و تجاری با محوریت کشاورزی و مبارزه با تروریسم و افراط گرایی توافق کردند و طی هفته‌های آینده مراسم رسمی امضای قرارداد در کاخ سفید برگزار شود.

اعلام گسترش روابط اسرائیل و سودان ساعتی پس از آن انجام می‌گیرد که کاخ سفید به کنگره اطلاع داد تصمیم دارد سودان را بعد از ۲۷ سال از فهرست کشورهای حامی تروریسم خارج کند.

پیشتر در روز دوشنبه رئیس‌جمهوری ایالات متحده در صفحه توئیتر خود نوشته بود که دولت جدید سودان پرداخت ۳۳۵ میلیون دلار غرامت را پذیرفته‌است.

کاخ سفید نیز در بیانیه ای رسمی گفت: «امروز یک گام تاریخی در روابط دو جانبه بین ایالات متحده و سودان و یک نقطه عطف برای سودان رقم زده شد که به آینده جدیدی از همکاری و پشتیبانی از انتقال دموکراتیک تاریخی و مداوم در این کشور امکان می‌دهد».

در این بیانیه از تلاش‌های «دولت انتقالی سودان در ایجاد راهی جدید برای این کشور و حمایت از مردم سودان در ساختن آینده بهتر» قدردانی شد.

مسئله غرامت به حمله گروه القاعده به سفارتخانه‌های آمریکا در کنیا و تانزانیا در سال ۱۹۹۸ بازمی‌گردد.

نام سودان از سال ۱۹۹۳ و به دنبال نخستین حمله به مرکز تجارت جهانی در نیویورک در فهرست ترور آمریکا قرار گرفت. در آن حمله از طریق انفجار یک کامیون کوچک مواد تخریبی، شش آمریکایی کشته و صدها تن زخمی شدند.

غرامت پرداخت شده توسط سودان طبق توافق‌نامه بین دو کشور تا زمان تصویب این قانون از سوی کنگره در یک حساب معلق مسدود خواهد بود.

منابعی در کنگره به الشرق الاوسط گفتند که مذاکرات بین وزارت امور خارجه و برخی مخالفان این قانون برای رسیدن به توافق با هدف تصویب قانون قبل از پایان سال جاری به صورت شبانه‌روزی در جریان است.

چاک شومر رهبر اقلیت دموکرات سنا و باب مندز نماینده ارشد دموکرات در کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان مخالفت خود را با هر قانونی که شامل معافیت سودان از دادخواست‌های خانواده‌های قربانیان یازده سپتامبر در دادگاه‌های ایالات متحده باشد اعلام کرده‌اند.

این پرونده‌ها هنوز در دادگاه‌ها منتظر صدور رای هستند.