عادل درويش
TT

دولت بریتانیا در جامعه امپراتور جدید

این هفته نه تنها بدترین هفته برای دولت کارگری کیر استارمر از زمان انتخاب آن بود، بلکه همچنین لحظه‌ای بود که سیستم سیاسی سنتی و اعتماد از دست رفته مردم به آن، آشکار شد. بر اساس آخرین نظرسنجی‌ها، محبوبیت احزاب «کارگر» و «محافظه‌کار» به ترتیب به ۱۵ و ۱۶ درصد کاهش یافته است، در حالی که حزب «اصلاحات» به رهبری نایجل فاراژ صحنه را به تسخیر خود درآورده است. فاراژ که با سخنرانی‌های پوپولیستی‌اش وعده سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی بهتری می‌دهد، توانسته حمایت خود را به ۳۳ درصد برساند، ولی در کنفرانس خبری خود اذعان کرد که اگر حزب «اصلاحات» در انتخابات پیروز شود، دولتش خدمات را کاهش داده و مالیات‌ها را افزایش خواهد داد، که این برخلاف وعده‌های قبلی او و مشابه آنچه در احزاب «کارگر» و «محافظه‌کار» اتفاق افتاده است، می‌باشد.
در روز سه‌شنبه، وزیر دارایی، ریتچل ریووِز، خبرنگاران را به کنفرانس خبری غیرمنتظره‌ای در خیابان داونینگ دعوت کرد. اما او چیزی جدید یا ارزشمندی نگفت، جز این که پیام واضح بود: مالیات‌های جدید، صرفه‌جویی و شکستن وعده‌های انتخاباتی حزب کارگر در عدم افزایش مالیات‌ها. بدتر از آن این بود که دولت هیچ‌گونه توضیحی درباره اینکه «افراد کارگر» که وعده حمایت آنها را داده بود، چه کسانی هستند، نداد. در حقیقت، سیاست‌های مالیاتی، صرفه‌جویی و کاهش هزینه‌ها، گروه‌هایی را هدف قرار داده که آیدئولوژی سوسیالیستی حزب کارگر آنها را «افراد کارگر» نمی‌داند؛ مانند بازنشستگان بالای ۷۰ سال، مالکان ملک اجاره‌ای و بازنشستگانی که در املاک سرمایه‌گذاری کرده‌اند (این دو گروه در رسانه‌های چپ‌گرا و سخنرانی‌های سیاستمداران کارگر شیطان‌سازی می‌شوند)، و همچنین افراد آزاد شاغل (۴ میلیون نفر) که در سال ۲۰۲۴، ۳۶۶ میلیارد پوند در اقتصاد کشور سهم داشته‌اند، و صاحبان کسب‌وکارهای کوچک (که در سال ۲۰۲۴، ۲.۸ تریلیون پوند در اقتصاد بریتانیا سهم داشته‌اند و بیش از ۱۶ میلیون نفر را مشغول به کار کرده‌اند). اقتصاددانان هشدار می‌دهند که هدف قرار دادن این بخش با افزایش مالیات‌ها، ممکن است صاحبان کسب‌وکار را به اخراج کارکنان وادار کند.
سپس روز چهارشنبه، جلسه پرسش و پاسخ هفتگی نخست‌وزیر برگزار شد و دولت در جلسه پارلمان که به طور زنده پخش می‌شد، به وضوح ضعیف و ناآماده به نظر رسید. استارمر در اجلاس تغییرات اقلیمی در برزیل بود و دیوید لامی، اولین وزیر سیاه‌پوست در تاریخ کشور بریتانیا، به جای او در «صندوق پاسخگویی» پارلمان ایستاد. این رویداد تاریخی بود، اما دوربین‌ها (و توییت‌های خبرنگاران از پلتفرم‌های خود) غیبت گل خشخاش از یقه کت او را ضبط کردند. این موضوع، چهار روز پیش از روز یادبود جنگ جهانی، واکنش‌های گسترده‌ای را برانگیخت. گل خشخاش تنها یک نماد سنتی نیست؛ بلکه در آگاهی عمومی بریتانیا، نماد احترام عمیق به فداکاری‌های سربازانی است که در جنگ‌ها جان خود را از دست داده‌اند، به ویژه در دو جنگ جهانی. عدم استفاده از آن در یک مناسبت رسمی به عنوان یک بی‌احترامی ملی تلقی می‌شود، به ویژه از سوی مسئول دولتی که در جایگاه رهبری قرار دارد.
لامی چند دقیقه بعد از شروع جلسه، ناگهان گل خشخاش را برداشت تا به یقه کت خود وصل کند، اما بعدها مشخص شد که او صبح خود را صرف خرید یک کت جدید برای این مناسبت تاریخی کرده بود، به جای اینکه به بررسی پرونده‌های خود بپردازد. کت شیک بود، بله، اما نتواست اضطراب او را پنهان کند و ضعف عملکردش را پوشش دهد.
لامی، که علاوه بر معاونت نخست‌وزیر، وزیر دادگستری نیز هست، با سوالات مکرر جیمز کارتلیدج، وزیر دفاع سایه و نماینده رهبر اپوزیسیون، درباره اینکه آیا مهاجران دیگری نیز به اشتباه از زندان‌ها آزاد شده‌اند، مواجه شد. سؤال این بود: آیا وزیر می‌تواند تأیید کند که دیگر اشتباهات مشابهی در آزادی مهاجران رخ نداده است؟ اما لامی از پاسخ به این پرسش طفره رفت و تنها به تکرار وعده قبلی‌اش پرداخت که «شدیدترین اقدامات نظارتی اعمال شده است.» اضطراب بر چهره او نمایان بود، صدای او بالا رفت و آرامش همیشگی‌اش را از دست داد.
این داستان از یک هفته پیش آغاز شد، زمانی که به اشتباه یک مهاجر غیرقانونی اتیوپیایی که باید اخراج می‌شد، آزاد شد. او خود به زندان بازگشت تا اشتباه را اصلاح کند، اما کارکنان او را به ایستگاه قطار فرستادند، و او برای چند روز ناپدید شد تا اینکه توسط مردم گزارش داده و دوباره دستگیر شد. برای جلوگیری از جنجال احتمالی، مبلغ ۵۰۰ پوند رشوه به او داده شد تا سکوت کند. لامی پس از آن وعده داد که سیستم اصلاح شده است.
اما پس از پایان قسمت سؤالات، کارتلیدج یک نقطه نظام مطرح کرد و فاش کرد که روزنامه «تلگراف» چند دقیقه قبل از آغاز جلسه خبری منتشر کرده بود مبنی بر آزادسازی اشتباه یک مهاجر الجزایری چهار روز پیش، که نشان می‌دهد لامی یا از این موضوع آگاه بوده و حقیقت را نگفته است، یا اینکه از آن بی‌خبر بوده چون مشغول خرید کت جدید بوده است. اتهام سنگینی است، زیرا فریب دادن پارلمان یک تخلف پارلمانی است که به عنوان نمونه، به سقوط بوریس جانسون از مقام نخست‌وزیری منجر شد.
پارلمان پس از این جلسه تا روز سه‌شنبه به تعطیلات رفت، اما مشکل دولت از بین نمی‌رود. احزاب اپوزیسیون خواستار بازگشت لامی به پارلمان برای روشن کردن آنچه که صبح چهارشنبه می‌دانسته شدند. او یا باید از آزادی اشتباه مطلع می‌شد، و در این صورت با اتهام فریب دادن پارلمان روبرو است، یا بدتر از آن اینکه از آن بی‌خبر بوده زیرا مشغول خرید کت «امپراتور جدید» خود بوده است که در صندوق پاسخ‌گویی پارلمان به نظر می‌رسید.