شگفتی‌های شام

در ۲۱ دسامبر ۲۰۲۴، و «در شبی بی‌ماه»، آن‌گونه که راویان می‌گویند، در سوریه رشته‌ای از شگفتی‌ها آغاز شد؛ گاه شگفت‌انگیز، و همیشه حیرت‌آور؛ و نه کوچک‌ترین یا مهم‌ترین آن‌ها، بازگشت «ابدیت» دمشق به تقویمی بود که در دنیای انسان‌ها رواج دارد.
از آن شبِ ساعت‌های طولانی در پایگاه حمیمیم-مسکو به بعد، هر روز در سوریه چیزی رخ می‌دهد که با معیارهای دیروز، باورنکردنی‌ست:
رئیسی که به سرمای زمهریر رفت، و رئیسی که به نام تولدش بازگشت. پایان ماجرا در حلب، و جشن در ترکیه. آمریکا در این‌سو و آن‌سو تبریک می‌گوید.
توم براک همه را به سرزمین شام بازمی‌گرداند، به امید آنکه آنچه طی سال‌های جنگ و درگیری فروپاشیده بود، دوباره یکپارچه شود.
مهم‌ترین صحنه‌ شگفت انگیز، حضور وزیر امور خارجه سوریه، «اسعد الشیبانی»، در واشنگتن بود.
سال‌ها و دهه‌ها گذشته بود بدون آن‌که وزیری از سوریه در آسمان آمریکا دیده شود؛ روابط یا قطع بود، یا سرد، یا محافظه‌کارانه.
هیچ‌گاه سازشی با امپریالیسم نبود، حتی از خیلی پیش‌تر از ماجرای جولان. از خیلی پیش‌تر از «جولانی».
«حزب بعث» هم‌زمان در سوریه و عراق حکومت می‌کرد، و هر کدام جداگانه رابطه‌شان را با آمریکا قطع کرده بودند.
ابهام بر وعده‌ها سایه انداخته بود. یک روز روزِ «سعد» (خوش‌یمنی)، روز دیگر روزِ «رعد» (رعد و برق).
اکنون دیگر هیچ چیز مثل گذشته نیست. و هر کشوری نگاه خود را دارد.
درِ گشایش‌های سوریه به واشنگتن محدود نماند، بلکه از پل‌های ممنوعه‌ همیشگی نیز عبور کرد. نام‌هایی اسرائیلی به‌صورت علنی مطرح شد، و مکان‌هایی غیرمحرمانه در فهرست دیدارهای دوجانبه قرار گرفتند. و ماجرا کاملاً عادی به‌نظر می‌رسید.
وزیر خارجه سوریه در واشنگتن ـ این چیزی بود که در دوران «اسد» در سوریه ممنوع بود. پدر (حافظ اسد) شرط می‌گذاشت که کلینتون باید او را در ژنو ملاقات کند تا آنچه قرار است گفته شود، در هر حال، در جایی دیگر گفته نشود.
دو نوع رابطه وجود داشت: یکی را اسد ترسیم، تصمیم‌گیری و نقد می‌کرد، و دیگری را در ملأ عام محکوم می‌نمود ولی در خفا ادامه می‌داد.
«ولید المعلم» (اشاره به وزیر خارجه پیشین، یا «فاروق الشرع») نقطه پایانی گذاشت بر نوعی پوچ‌گرایی آشکار، که در آن تصویر صلاح‌الدین بالا برده می‌شد و مفاد آتش‌بس ستایش می‌گردید.
اکنون خطابه‌های بسیاری به انبارها فرستاده خواهد شد، به‌همراه تصویری از دریاچه طبریه و کیلومترهای ده‌گانه‌اش.
و از مسکو، رئیس‌جمهوری پسر (بشار اسد) ادامه‌ی ایراد سخنرانی‌ها را پی خواهد گرفت... از انواع گوناگون.
با خاویار روسی... یا چیزهای دیگر.