بی گوشت و بدون خون

این متن گزارشی از یک فیلم نیست، بلکه گشت و گذاری در جهان‌های جادویی است که هوش مصنوعی درهای آن را یکی پس از دیگری به روی ما می‌گشاید. آخرین مورد، این بازیگر زن است که هالیوود به ما معرفی می‌کند و تصاویر، فیلم‌ها و مصاحبه‌های او را به نمایش می‌گذارد، همه این‌ها از تخیل یا واقعیت علمی برآمده‌اند. موجودی مجازی که توسط هوش مصنوعی ساخته شده است، در ماه گذشته در جشنواره فیلم زوریخ به عموم معرفی شد. فردا و در رویدادهای دیگر، بازیگران دیگری از همین قماش به نمایش درمی‌آیند، تا جایی که ستارگان واقعی به نقش‌های فرعی تبدیل می‌شوند.
مردم ساخته از گوشت و خون، برسر کار و روزگار خود می‌ترسند. ما در دورانی زندگی می‌کنیم که حتی در خواب‌ نیز چنین چیزی نمی‌دیدیم. زمانه‌ای که با بساطی از جنس باد و قدرتمندتر از دغدغه‌های شاعر بزرگ، المتنبّی، می‌برد و هر کجا که بخواهد، آن را به راست و چپ در می‌آورد. نویسنده‌ای مصنوعی ظاهر خواهد شد که رمان‌هایی منتشر می‌کند که نویسندگان واقعی را پشت سر می‌گذارد. شاید جوایزی مانند «بوکر»، «گنکور» و حتی «نوبل» را از آن خود کند. چه کسی مبلغ جایزه را دریافت خواهد کرد؟
بیایید به چهره‌های تیلی نوروود، بازیگر نوظهور از دنیای ماشین‌ها، نگاه کنیم. در کشور من، نان تازه را به «نان باب‌آغا» تشبیه می‌کردند: داغ، پُرچین و ارزان. این که تیلی ساخته استودیو یا کارخانه‌ای متعلق به یک شرکت بریتانیایی است، بی‌چون و چرا حقیقت دارد. بی هیچ کن و کاستی. موهایی که به زیبایی افتاده‌اند، پوستی صاف، پیشانی پهن، چشمانی به رنگ آسمان ابری و لبخندی دلنشین دارد. او بازیگری است با گرمای انسانی که به تماشاگر نفوذ می‌کند و حواسش را تسخیر می‌کند. چگونه ممکن است یک ماشین گرمای انسانی تولید کند؟
متخصصان می‌گویند که اختراع یک بازیگر دیجیتال دستاوردی است که نیازمند بازتعریف مفهوم هنر هفتم است. او از نوع ستارگان از دست رفته‌ای نیست که با تکنولوژی هولوگرام دوباره به صحنه بازمی‌گردند. ما دالیدا و ام کلثوم را پس از مرگشان دیدیم که به صحنه بازگشتند و می‌خواندند، انگار که هنوز میان ما حضور دارند. آیا تیلی نوروود نیز جنس فریب نیست؟
تصاویر منتشر شده از او باعث شگفتی و تعجب ما می‌شوند و تنها چیزی که می‌توانیم احساس کنیم، این است که نگرانی به همراه شگفتی همراه شده است. فردا چه چیزی در انتظار نسل‌های فرزندان و نوه‌های ما خواهد بود؟ آن‌ها الگوهای آموزشی مانند آن‌چه که برای ما فراهم شده بود، نخواهند داشت. شیطان‌های اطلاعاتی روشی خواهند یافت که با فشردن یک دکمه، اطلاعات را در سر موجودات زنده وارد کنند و این به تناسب میل و علاقه آن‌ها به تخصص خواهد بود. دانش‌آموزی که یک قرص می‌بلعد، پزشک می‌شود. اگر واکنشی به عضله وارد کند، نقاشی خلاق خواهد شد. علم از دهان کامپیوترها گرفته می‌شود، اما تجربه‌ها و مهارت‌ها چطور؟ نجاری که نه چکش در دست گرفته و نه میخ زده، چه ارزشی دارد؟ تا این لحظه، طرفداران تیلی نوروود حتی نمی‌توانند با او دست بدهند یا عکس‌های یادگاری با او بگیرند. او واقعی نیست، اما اختراع او انقلاب واقعی است. بازیگری که پیر نمی‌شود، فرسوده نمی‌شود و نیازی به بازنشستگی ندارد. تماشاگرانش رشد کرده و پیر می‌شوند، اما او همیشه در ابرها خواهد بود.
جالب‌ترین مطلبی که در مورد او خواندم، مصاحبه‌ای مجازی بود که همکارم محمد جلال با او انجام داده بود. در این مصاحبه او گفت، که آرزوی بردن جایزه اسکار را دارد و تمایل دارد با منی زکی همکاری کند.