احمد عبدالمعطی حجازی

وقتی درباره فرهنگ عربی سخن می‌گوییم، بسیاری گمان می‌کنند که منظورمان تنها میراث کهنی است؛ چه موضعشان در دفاع از این میراث باشد، چه موضعی دیگر که در آن خواستار تجدید و نوسازی هستند. کسانی که از میراث دفاع می‌کنند، آن را ریشه‌ای برای خود می‌دانند که نمی‌توانند از آن روی‌گردان شوند یا بی‌نیاز از آن…

گمان نمی‌کنم ما هیچ‌گاه به اندازهٔ امروز به فرهنگ نیاز داشته‌ایم. و نیز گمان نمی‌کنم که فرهنگ ما در هیچ دوره‌ای دچار چنین افولی شده باشد که دیگر نتواند نقش پیشین خود را ایفا کند. خود فرهنگ نیز بیش از هر زمان دیگری به ما نیاز دارد تا جان تازه کند و سلامت خود را بازیابد، همان‌گونه که ما نیز بیش از…

در دهه‌های هفتاد و هشتاد قرن گذشته، مقدر بود که من چندین سال در پاریس زندگی کنم؛ سال‌هایی که در آن‌ها به زندگی و فرهنگ فرانسویان نزدیک شدم، البته در حدودی که شرایط من اجازه می‌داد و سرنوشت معین کرده بود. به این ترتیب توانستم با بخشی نه‌چندان اندک از این فرهنگ آشنا و با شماری از فعالان این عرصه، به…

احساس می‌کنم که ما تا این لحظه آن‌گونه که باید دربارهٔ نیازمان به یک فرهنگ ملی که همهٔ ما ــ ما عرب‌ها ــ در تولید آن مشارکت کنیم، نیندیشیده‌ایم؛ فرهنگی که آن را به هدفی مشترک بدل سازیم، به اجرای آن پایبند باشیم، و خود را با کشف، حمایت و پرورش استعدادها، با ساختن نهادها، فراهم کردن ابزارها و وسایل،…

پس از آنکه دو مقالهٔ پیشین را درباره فرهنگ غربی نوشتم و پرسیدم: آیا این فرهنگ پس رفته است؟ و به این پرسش پاسخی دادم که آن را بیشتر نوعی برداشت می‌دانم؛ برداشتی شبیه آنچه یک گردشگر یا مسافر خارجی از دیدنی‌ها و شنیدنی‌های کشور میزبان دریافت می‌کند، بی‌آنکه آن را به دقت بیازماید، یا ژرف‌تر به آن بنگرد…