شام در خانه آل مخلوف

رامی مخلوف ماه مارس 2011 من و همسرم را به یک شام استثنایی در خانه خود در دمشق دعوت کرد. خانه‌اش چنان باشکوه و اشرافی بود که از ورودی محوطه با ماشین حدود پنج دقیقه و با سرعت 20 کیلومتر راندیم تا به خود خانه برسیم. طراح خانه موفق شده بود خانه‌ای رؤیایی درکالیفورنیا را روی خاک ریف دمشق بسازد.
زن مخلوف شیک به نظرمی‌رسید؛ اما در طول شب نشینی حتی یک کلمه هم نگفت. پدر رامی هم بود و از من و همسرم تاریخ تولدمان را پرسید و براساس تسلسل اعداد و اینکه چطور حاصل جمع و تفریق‌های مختلف اعداد می‌توانند خبر از حوادث معینی ازآینده بدهند، آینده هرکدام ما را پیشگویی‌هایی کرد.( با این حال پیش بینی نکرد من از سرکوب انقلاب سوری توسط دولت انتقاد کنم).
غذا فوق العاده و بسیار خوشمزه بود درست طبق عادت آشپزخانه سوری؛ شام اما محدود به یک ظرف کوچک بود همین و برخلاف همه سفره‌های شامی که طی 30 سال خدمتم درجهان عرب به آنها دعوت شده بودم، میزبان خیلی غذا جلوی‌مان نچید. رامی بسیار مؤدب و خوش برخورد بود و حرفی از تحریم‌هایی که دولت امریکا درسال 2008 علیه او اعمال کرد به میان نیاورد و من هم سراغ این موضوع نرفتم.
دوماه بعد رامی در یک گفت‌وگو با روزنامه‌گار فوق‌العاده روزنامه «دی نیویورک تایمز» آنطونی شدید، به تظاهرکنندگان سوری و غرب هشدار داد که نخبه حاکم درمشق خواهند جنگید و هرگز تن به تغییرنمی‌دهند. دراوایل ماه می، درزمانی که تظاهرات خیابانی طیف‌های مختلف داخل سوریه را به خیابان‌ها کشانده بود، مخلوف تهدید کرد که دولت سوریه« درمقابل عصیانی که سلفی‌ها اداره می‌کنند، خواهد جنگید». پیامش با آنچه که (وزیرخارجه) ولید المعلم و (مشاور رئیس جمهوری) بثینه شعبان که درباره پایبندی بشار اسد به «اصلاح و متوقف کردن خشونت» به من رسانده بودند، متفاوت بود. بثینه به من تأکید کرد که «رئیس از مخلوف راضی نیست»؛ اما تاریخ نشان داد که سخنانی که رامی گفت دقیق بودند.
امروز و با گذشت نه سال، رامی باز دوباره به حرف آمده است؛ اما این بار ازطریق «فیسبوک» تا به ما بگوید او دریافته که «دستگاه امنیتی به مردم تعدی می‌کند و آزادی‌های آنها را زیرپا می‌گذارد». چه هولناک! همچنین فهمید که دولت شهروندان مخلص را بازداشت و تهدید می‌کند. این مسئله غیرانسانی است! او همچنین دریافت که در درون دولت سوری فساد وجود دارد و گفت، زیر بار پرداخت مالیات نمی‌رود؛‌ چون او دوست ندارد پول‌ها را به جیب دیگران بریزد. تصور کنید که در دمشق دزد وجود داشته باشد! او اعتراف کرد که سودهای شرکتش به تأمین مالی دستگاه امنیتی کمک کرد و او حامی بزرگ این دستگاه بوده و وقتی فهمید دستگاه امنیتی اکنون دوتن از مدیران شرکتش را بازداشت کرده‌اند، شگفت زده شده است. حقیقت اینکه هرکس باد می‌کارد طوفان درو می‌کند.
درعین حال، نظرهای متناقضی درباره علل پشت این اختلافات داخلی نظام مبهم سوری وجود دارد. جالب اینکه برخی تحلیل‌گران و شرکت‌های روسی نیز امروز خود دریافته‌اند که در دمشق فساد وجود دارد و از آن گلایه می‌کنند. به معنایی دیگر آنها از قبل از چنین فسادی خبرداشتند، اما امروز خواستار تصفیه بدهی‌ها از خزانه تهی اسد هستند و به همین دلیل اسد به دنبال چشم به اموال پسر دایی خود دوخته است. پیرو آنچه یکی از تحلیل‌گران سوری بیان کرده، اسماء اسد و رامی برای سیطره براقتصاد سوریه با هم می‌جنگند. شایسته است اینجا یادآوری کنم که اسماء اسد پیش ازآنکه با بشار ازدواج کند یکی از مدیران بانک‌های سرمایه‌گذاری «جی بی مورگان» درلندن بود و در نتیجه خوب ازعهده بازی‌های رامی برمی‌آید.  یک تحلیل سوری دیگر خواندم که نشان می‌دهد سرمایه‌دار خضر الطاهر، یکی از افراد حلقه ژنرال ماهر الاسد، تلاش می‌کند با رامی مخلوف در برخی زمینه‌های اقتصادی رقابت کند. مدتی پیش یک مقام عالیرتبه امریکایی درگفت‌وگو با «الشرق الاوسط» اظهاراتی داشته و گفته، تحریم‌های امریکایی به دنبال ضربه زدن به نخبه سوری است تا آنها را متقاعد به پذیرفتن انتقال سیاسی بکند.
گفتنی است که لیره سوری به سطح 1300 در مقابل یک دلار سقوط کرد(درسال 2011 ، 50 لیره با یک دلار برابری می‌کرد). امروز رنج و مصیبت به نخبگان سوریه محدود نمی‌شود. درحقیقت همه سوری‌ها رنج می‌کشند.
من انتظار ندارم که شکاف‌های درون نخبه حاکم سوری به زودی در تحقق انتقال سیاسی اثری بگذارد. سال 1984 درقاهره دانشجو بودم وقتی که رفعت الاسد علیه برادرش حافظ اسد کودتا کرد. درآن وقت روسیه دخالت نکرد و حافظ اسد موفق شد قدرت را در دست خود حفظ کند.
برادر رامی، حافظ مخلوف مقام بلندپایه‌ای در دستگاه امنیت عمومی بود؛ اما او درسال2014 به دنبال اختلاف با خاندان اسد از کشور خارج شد. بسیاری براین باورند که انفجاری که سال 2012 روی داد و تعدای از مقامات بلند پایه سوری از جمله وزیر دفاع و شوهر خواهر بشار، آصف شوکت درآن کشته شدند، توسط گروهی در داخل نظام که مخالف گروه آصف بودند، طراحی و اجرا شده بود. حقیقت را نمی‌دانم، اما بیوه شوکت و خواهر اسد، بشرا به دبی گریخت. با این حال و با گذشتن از همه اینها آل اسد برسرقدرت باقی ماندند. مهم دراین بین این است که دستگاه امنیتی به بشار وفادار ماند. سخنان رامی از طریق «فیسبوک» نشان می‌دهد که بشار خوب می‌داند باید رضایت فرومایگان اطلاعات را نگه دارد.