غسان شربل
سردبير الشرق الاوسط
TT

اوکراین، سودان و فواید طب چینی

جهان از اوکراین تا سودان بیمار است و پزشک غایب. ولودیمیر زلنسکی شانس‌ها را می‌سنجد و به همین نتیجه می‌رسد. سرنوشت یک مأموریت تقریباً انتحاری به او سپرد. هرگز به ذهنش خطور نمی‌کرد که در جنگی که رودی از تابوت‌ها و میلیون‌ها آواره و پناهنده راه می‌اندازد، به ژنرالی بدل شود. او انتظار نداشت که بدشانسی او را به مبارزه‌ای خونین با بوکسور حرفه‌ای بزرگی به نام ولادیمیر پوتین فرابخواند.
بسیاری در داخل و خارج از کشور از او درباره زمان ضد حمله جدید می‌پرسند. اما این حمله به سیلوهای عظیم خون و مهمات نیاز دارد. درست. نه آمریکا بر او بخل ورزید و نه کشورهای پیمان «ناتو». با این حال، این چشمه‌ها که اسلحه‌ها را به رگ‌های ارتش او پمپ می‌کنند، اگر نگوییم خشک می‌شوند، در خطر کمبود قرار دارند. او در دل خود می‌داند که بیرون راندن نیروهای روسی از سراسر اوکراین غیرممکن است. ارباب کرملین نمی‌تواند شکست خورده از ماجراجویی اوکراینی خود بازگردد. شکست ممکن است فدراسیون روسیه را در معرض متلاشی شدن برخی بخش‌هایش قرار دهد، همانند آنچه در اتحاد جماهیر شوروی روی داد. او خوب می‌داند که نیروهای روسی اگر بوی شکست به مشام‌شان برسد، باقیمانده اوکراین را نابود خواهند کرد.
جهان بیمار است و پزشک غایب. آنتونیو گوترش در آستانه بستن در مطب خود است. او به ناتوانی خود در ارائه درمان اعتراف و به تلاش برای تمدید قرارداد غلات با تهیه چند پتو و چادر بسنده کرد. سازمان ملل متحد برجسته‌ترین زخمی جنگ اوکراین است. این بار به دست یکی از اعضای دائم شورای امنیت مورد اصابت قرار گرفت. همانطور که دو دهه پیش در جریان حمله آمریکا به عراق زخمی شد. وقتی بزرگان درگیر جنگ می‌شوند، به سازمان‌ بین‌الملل جز شمارش مراسم تشییع جنازه و فرستادن ضماد اجازه کاردیگری نمی‌دهند. روسیه از کاری که نیروهایش در اوکراین می‌کنند احساس شرم نمی‌کند. مردم خود را فرامی‌خواند تا در «جنگ مقدس ملی» جانفشانی کنند. گوترش جرأت نمی‌کند اصول و آداب رقصیدن در سالن شورای امنیت و جلوی میکروفون‌های آن را به سرگئی لاوروف یادآوری کند.
آمریکا نیز پزشکی نیست که بتوان فراخواند. یک طرف آشکار در جنگ است. بدون حمایت سخاوتمندانه آن، اوکراین هفته‌ها پس از اولین جرقه سر تعظیم فرود می‌آورد. آمریکا نمی‌تواند و نمی‌خواهد آن‌قدر پیش برود که شکستی قاطع به روسیه تحمیل کند. مسکو بر زه هراس هسته‌ای می‌نوازد، گویی می‌خواهد شیاطین خفته در زرادخانه خود را به کاخ سفید یادآوری کند. ادامه سخاوت آمریکا چیزی جز ادامه جنگ و جلوگیری از اعلام پیروزی روسیه در آن با یک ضربه قاطع نیست. ادامه جنگ اوکراین را به عنوان یک کشور، مردم و اقتصاد در معرض نوعی مرگ قرار می‌دهد. اتحادیه اروپا پزشک نیست. به کمک اوکراین شتافت، اما جنگ روسیه شکنندگی و ناچیزی توانایی‌های آن را در مقایسه با توانایی‌های آمریکا آشکار کرد.
زلنسکی احتمالات را بالا و پایین می‌کند. فقط پزشک چینی مانده است. رئیس جمهوری اوکراین داستان طب سنتی چین را می‌داند. این روش مبتنی بر روش‌های انگشت شماری است که مهمترین آنها طب سوزنی و داروهای گیاهی است. فلسفه آن ایجاد تعادل و هماهنگی در بدن بیمار و با محیط پیرامون است. موفقیت درمان بستگی به تشخیص دقیق وضعیت بیمار و اطمینان از همکاری‌اش با درمان دارد. و در حریق کنونی، تیزی نیش باید هم کی‌یف و هم مسکو را شامل شود. گیاهان برای مهار جاه طلبی‌های پوتین کافی نیستند.
دکتر چینی. به شی جین پینگ فکر کرد. بایدن در دل طوفان قراردارد و ترامپ وعده می‌دهد که او را در هم می‌کوبد، و آمریکا با آهنگ انتخابات شروع به پیچ و تاب خوردن کرده است. پوتین در جنگ غوطه‌ور است و از آن می‌خواهد به او کمک کند تا بعداً در دادگاه سلف خود جوزف استالین با سری بالا ظاهر شود. و خود زلنسکی نمی‌تواند به عنوان مردی که از زیر آوار ظاهر شد تا کوتاه آمدن از بخشی از نقشه کشورش را امضا کند، وارد تاریخ شود. به احتمال زیاد، راه حل نیاز به جراحی دارد که فراتر از طب سوزنی و فرمول گیاهی است. شی یک پنجره کوچک به روی زلنسکی باز کرد. گذرگاهی که باید برای عبور ازآن بهایی پرداخت؛ چین که تهاجم روسیه را محکوم نکرد، به سخن گفتن از صلح و احترام به حاکمیت کشورها بسنده می‌کند. این کشور هیچ علاقه‌ای به شکست روسیه ندارد که غربی شدن تایوان را تعمیق بخشد، که وارث مائو امیدوار است با خارهای کوچک بدون استفاده از چاقوی جراحی آن را جبران کند.
در سودان کشور بیمار است و پزشک غایب. اتحادیه عرب باوجود نیت خیرش پزشک نیست. همین را می‌توان در مورد اتحادیه آفریقا نیز گفت. روسیه یک پزشک قابل قبول یا قابل اعتماد نیست. در درمان شکاف‌های آفریقایی چیزی جز دارویی تلخ به نام «واگنر» ندارد. داروهای «آشپز کرملین» با خطرها همراهند. سلاح، مزدوران، ضربات زیر کمربند و معادن. برای لاوروف ساده نیست که بگوید سودان حق دارد از «واگنر» که امروز در چندین کشور آفریقایی حضور دارد و به معادن و مواد معدنی چشم دوخته است، کمک بگیرد. سپس استفاده از «واگنر» که خط کشیدن بر نفوذ فرانسه و غرب از قاره آفریقا را به عهده دارد، بازیگر آمریکایی را بدون تردید به حریف تبدیل می‌کند. گوترش درمانده در اوکراین، در سودان نیز درمانده است.
جنگ سودان برای کشورهای همسایه و همچنین شریان حیاتی به نام دریای سرخ که به معنای اقتصاد جهانی، امنیت و ثبات است، موضوعی مهم و حساس است.
چین برای سال‌ها علاقه آشکاری به قاره آفریقا و ثبات، ثروت و مواد معدنی آن دارد. چین نمی‌خواهد الگویی به آفریقا صادر کند. خواهان ثباتی است که امکان تجارت و مبادله و تأمین منافع را فراهم کند. چین علاقه آشکاری به امنیت دریای سرخ دارد. تصادفی نیست که از سال 2017 اولین پایگاه دریایی را در خارج از قلمرو خود در جیبوتی ایجاد کرده که یک موقعیت استراتژیک را در تنگه باب المندب که خلیج عدن را از دریای سرخ جدا می‌کند، اشغال کرده است. ممکن است برای البرهان و حمیدتی مفید باشد که یک پزشک چینی را به کارگیرند، اگر او تمایل به ورود داشته باشد. دارو با طب سوزنی و گیاهان دارویی، حتی اگر طعم آن تلخ باشد، باز هم بهتر از غرق شدن در جنگی تمام عیار بدون پزشک است که خون سودان، پناهندگان و ولایت‌ها در آن ریخته شود. اگر سودان غرق در یک جنگ داخلی ویرانگر بشود، هیچ کس نمی‌تواند آن را نجات دهد. به همین دلیل هماکنون و قبل از اینکه خیلی دیر شود، جنگ را باید متوقف کرد.
در صحنه بین‌المللی کنونی، پکن ضرورتی ناگزیر است، حتی اگر این سفر طولانی باشد. تجربه پزشک چینی در مراقبت از احیای روابط سعودی و ایران و بر اساس عدم مداخله در امور داخلی کشورها، تشویق می‌کند با شماره این پزشک تماس گرفته شود.