طنزی که پیام‌رسان فوری «تلگرام» درباره پیام‌رسان غول «واتس‌آپ» پس از اینکه این اپلیکیشن شرط‌های جدیدی برای شکستن حریم خصوصی قرارداد چقدر با معنا بود. «تلگرام» در حساب رسمی خود بر شبکه اجتماعی «توئیتر» ویدیویی از «رقص مرگ» مشهور منتشر کرد که روی آن درخواست موافقت با سیاست‌های جدید «واتس‌آپ» نقش بسته که به دلیل نگرانی برای سلامت داده‌های کاربران جنجال جهانی وسیعی به راه انداخت. تحلیل‌گران این گام جنجالی را شکستن آشکار حریم خصوصی می‌دانند که خواستار به اشتراک گذاردن بی سابقه داده‌ها با شرکت «فیس‌بوک» مادر است.
این گام «واتس آپ» همزمان با جنگ دیگری برداشت شده که شرکت‌های بزرگ تکنیک‌های ارتباطی به راه انداختند و در «توئیتر»، «فیس‌بوک»، «اپل»، «گوگل» و «یوتیوپ» نمود یافت وقتی که تصمیم گرفتند وارد جنگی سخت با رئیس جمهوری امریکا دونالد ترامپ بشوند پس از اینکه حساب‌های او را تعلیق و حذف نمودند، همچنین مانع شدند هرگونه اثری از او در فضای خود دیده شود. بی آنکه وارد این جدل بشویم که ترامپ پس از حادثه ساختمان کنگره و اتهاماتی که به او زده می‌شود که به طور مستقیم خواستار تمرد شده، مستحق چنین رفتاری بود یا نه، مهم‌تر از آن اینکه همه این اتفاقات با چرخش قلمی توسط آن شرکت‌ها روی داد و نه با حکم قضایی که گام آنها را توجیه کند. و این مسئله موجب شد صدر اعظم آلمان که هیچ وقت رابطه خوبی با ترامپ نداشت، بگوید، قانون‌گذاران- و نه شرکت‌های خصوصی- باید چنین تصمیم‌هایی در باره وضع قیدهای ضروری بر آزادی بیان بگیرند. اینجا هر فرد ساده‌ای که از این اپلیکیشن‌ها استفاده می‌کند می‌تواند این پرسش منطقی را از خود بپرسد: اگرغول‌های تکنولوژی ارتباطی در یک شبانه روز چنین کاری با رئیس جمهوری بزرگ‌ترین کشور جهان کردند و او را از برقراری ارتباط با 88 میلیون دنبال کننده محروم ساختند، با کاربر ساده چه می‌کنند؟ با او چگونه تعامل می‌شود؟ آیا به دغدغه‌های او توجه می‌شود یا زیرپاگذاشته می‌شوند؟ پاسخ بی شک کاملاً مشخص است.
امروز همه کاربران شبکه‌های اجتماعی با یک مشکل بزرگ روبه رو هستند؛ از طرفی در تعامل روزانه خود و ارتباط با دوستان و دشمنان خود به این اپلیکیشن‌ها عادت کرده‌اند و از طرفی دیگر در معرض تعدی به فضای خصوصی و سوء استفاده هستند بی آنکه توانی داشته باشند، نه می‌توانند بی نیاز از آن اپلیکیشن‌ها بشوند و نه می‌توانند با آنها ادامه بدهند که حریم شخصی آنها را تا مرحله تهدید مورد تجاوز قرارمی‌دهند؛ نقشی که دولت‌ها از مدتی پیش از آن تغافل کردند و در جست‌وجوی جایگزین برای آن اپلیکیشن‌ها برنیامدند که شاید با گردآوری میلیاردها داده حساس کاربران بر امنیت ملی تأثیر بگذارند. آیا ایالات متحده هرگونه تعامل با دو شرکت «بایت دانس» چینی که اپلیکیشن ویدیوهای کوتاه «تیک تاک» را در اختیار دارد و «تنسنت» مالک اپلیکیشن همرسانی «وی چت» را با این توجیه که این دو «تهدیدهای بزرگی» به حساب می‌آیند ممنوع اعلام نکرد؟ چند روز پیش کاخ سفید تصمیم گرفت تعاملات مالی و پرداخت پول از طریق هشت اپلیکیشن چینی را ممنوع سازد و دلیل آن اتهام به امکان استفاده از آنها برای پی‌گیری و گردآوری اطلاعات دقیق از کارکنان فدرال در دولت ایالات متحده است. براساس گام امریکایی اپلیکیشن‌های برنامه‌های به هم پیوسته چینی می‌توانند به داده‌های وسیع کاربران دست یابند و آنها را جمع‌آوری کنند از جمله اطلاعات حساس شخصی و داده‌های خصوصی، مسئله‌ای که احتمال بالایی دارد، پس چه مانعی در راه دیگر اپلیکیشن‌های مورد استفاده ما وجود دارد که همین کارها را نکنند؟!
در سایه تحول تکنولوژیکی که به جهان یورش برده، می‌توان گفت، دولت‌ها برای ایجاد اپلیکیشن‌های ویژه شبکه‌های اجتماعی تاکنون تعلل کرده‌اند و دست شرکت‌های بزرگ جهانی تکنولوژی ارتباطات را برای شکستن حریم خصوصی شهروندان خود باز گذاشته‌اند. بی شک رفتن به اپلیکیشن‌های مشابهی همچون «تلگرام» یا «سیگنال» راه حل ایده‌آل نیست و یک راه حل موقتی است. گام «واتس آپ» برای شکستن حریم خصوصی بدون شک توسط اپلیکیشن‌های دیگر دنبال می‌شود و دولت‌ها، دانشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی و شرکت‌های متخصص به جای آنکه اجازه دهند جهان را در اختیار تعداد محدودی از شبکه‌های اجتماعی که جزئی‌ترین مسائل آنها را می‌دانند-از پوشاک و خوراک و روابط و سلوک شخصی آنها را می‌دانند- قرارگیرد، چاره‌ای جز وسعت بخشیدن به دایره اپلیکیشن‌های ارتباطات اجتماعی ندارند. و این جدای از خطربزرگ آنها بر امنیت ملی است و با این حال آنها به دلیل نبود جایگزین مناسب از برداشتن هر گامی ناتوان‌اند. به همین دلیل بدون اقدام دولت‌ها برای حفاظت از شهروندان خود با مهیا ساختن اپلیکیشن‌های متعدد برای ارتباطات اجتماعی که همان نقش را ایفا کنند، ما خود را در سایه رحمت شرکت‌های تکنولوژی بزرگ به شکلی بدتر و خطرناک‌تر از آنچه اکنون روی می‌دهد می‌بینیم.
