درباره بزرگ‌ترین حوزه گاز صخره‌ای خارج از امریکا چه می‌دانید؟

پیش از آنکه شرکت «آرامکوی سعودی» روز دوشنبه بیست و نهم نوامبر خبر ازآغاز عملیات توسعه میدان گازی الجافوره بدهد، بسیاری از ما چیزی درباره الجافوره نمی‌دانستیم، منطقه‌ای‌ بیابانی واقع در شرق میدان الغوار، بزرگ‌ترین حوزه تولید کننده نفت خام درجهان.
به همین دلیل، اجازه بدهید اندکی درباره میدان و مقدار بیشتری درباره آنچه برای آینده سعودی اهمیت دارد توضیح دهم.
سعودی کشوری است که به عنوان بزرگ‌ترین صادر کننده نفت جهان شناخته می‌شود و ذخایر عظیمی از گاز دارد که آن را میان ده کشور دارای ذخایر بالای جهان می‌نشاند، اما متأسفانه یا خوشبختانه(به نظرکارشناسان) نمی‌تواند تولید آن را افزایش دهد؛ چون این گاز با نفت همراه است و به همین دلیل نمی‌توان آن را بدون نفت تولید کرد درحالی که کشورهای دیگری همچون قطر از گاز بدون نفت برخوردارند که می‌توانند بدون نیاز به استخراج نفت تولید کنند.
و چون گاز برای آینده پادشاهی مهم شده است، «آرامکوی سعودی» باید راه حل‌های می‌یافت. و دلیل اهمیت آن در دو مسئله نهفته است؛ اول برای اینکه خوراک صنایع مهمی همچون پتروشیمی است و حالا عنصر مهمی در موفقیت استراتژی انرژی پاک شده است به طوری که نیمی از برق پادشاهی با استفاده از گاز تولید خواهد شد و نیمی دیگر از منابع تجدیدپذیر مانند خورشید یا بادها تولید می‌شود.
و شروع با رؤیایی بود که به کابوس تبدیل شد؛ رؤیای استخراج گاز از الربع الخالی، طرحی که برای اجرای آن از شرکت‌های جهانی مانند «شل»، «توتال»، «لول اول» روسیه و «ساینوپک» چینی دعوت شد و سرانجام همه الربع الخالی را ترک کردند بدون آنکه ذره‌ای گاز تولید کنند چون گاز از نوع ترش بود که در اعماق بسیار زیاد قرارداشت و هزینه تولید آن بالا و روش استخراج آن دشوار است چون با توجه به ترشی بر روی لوله‌ها تأثیر می‌گذارد.
بعد «آرامکو» سراغ میادین گاز دریایی و خشکی مانند الفاضلی، حصبه، العربیه، کران و دیگر میادین رفت و تولید درآنها را آغاز کرد. اما رشد سالانه تقاضای برق که مقدار زیادی از نفت خام و مواد نفتی را مصرف می‌کند، «آرامکو» را ناچار ساخت به دنبال راه حل قوی‌تر بگردد و از اینجا قطب‌نما به سمت گاز الجافوره چرخید که گاز آن غیر معمولی و نزدیک به نوع گاز صخره‌ای محسوب می‌شود که در ایالات متحده تولید می‌شود.
اگر ایالات متحده پیشگام جهان در تولید این نوع گاز صخره‌ای نمی‌شد، این گاز صخره‌ای الجافوره را نمی‌توانستیم تولید کنیم و به همین دلیل « آرامکو» از تکنولوژی استفاده کرد که شرکت‌های امریکایی درتولید این گاز در حوزه‌هایی مانند پریمیان و مریسلس و دیگر حوزه‌ها استفاده کردند.
مسئله دیگری که درمشارکت برای تولید تجاری از آن کمک کرد، بهبود هزینه‌های آن است؛ چرا که تولید این نوع گاز هزینه‌بر است، اما با وجود آنکه «آرامکو» هزینه تولید آن را اعلام نکرد، اما توضیح داد هزینه از آنچه در سال 2014 بود بسیار کمتر شده به طوری که هزینه حفاری چاه‌ها به تنهایی حدود 70 درصد کاهش یافت. برای پادشاهی هزینه با تولید مقایسه نمی‌شود بلکه به هزینه سوزاندن نفت برای تولید برق ارزیابی می‌شود و برای همین هزینه تولید گاز هرچه باشد، ده‌ها برابر از سوزاندن یک بشکه نفت مفیدتر است که امروز بهای آن 80 دلار است.
از اینجا میدان الجافوره که امروز بزرگ‌ترین میدان گاز صخره‌ای خارج از امریکا محسوب می‌شود مهم است. اما اهمیت بزرگ آن در آینده است، وقتی که گاز این میدان بتواند به طور مستقیم به ایجاد درآمد بیشتری برای سعودی کمک کند مانند آزاد شدن نیم میلیون بشکه نفت که امکان داشت برای تولید برق سوزانده شود یا از راه صادرات مستقیم روزانه حدود 630 هزار بشکه از مواد همراه گاز که از میدان خارج می‌شود و این مواد همراه به تنهایی بسیار مهم‌است؛ چرا که از سبک‌ترین انواع نفت و گران‌ترین آنهاست. این مقدار از مواد همراه گاز در الجافوره با تمام تولید نفت قطر و نیمی از تولید عمان یا مقداری بیشتر برابری می‌کند.
اما درآمد غیر مستقیم آن از راه مهیا ساختن خوراک بیشتری برای صنایع یا از راه استفاده از این گاز در تولید هیدروژن آبی است که سوخت آینده خواهد بود که پادشاهی صادرمی‌کند.
و درپایان گمان نمی‌کردم تجربه الجافوره که سال 2012 شنیدم به داستان موفقیت امروز تبدیل شود. و موفقیت بیشتر اینکه گاز موجود در الجافوره به 200 تریلیون فوت مکعب می‌رسد و این مقدار در قیاس با گاز صخره‌ای چین، امریکا، الجزایر، کانادا، آرژانتین و مکزیک اندک نیست، اما سعودی پس از امریکا از همه پیش افتاد و در آینده نزدیک می‌تواند دومین کشور بزرگ تولید کننده خواهد بود و از ثروت نفتی خود محافظت خواهد کرد.