اميل امين
نویسنده مصری
TT

مشارکت امریکایی و امنیت خلیج عربی

از میان مسائل سئوال برانگیز در دوره اخیر، مشکل امنیت خلیج عربی به خصوص در سایه تهدید‌های مستمر ایرانی برسطح می‌آید.
«آیا واشنگتن از وعده‌هایش که مشارکت استراتژیک با کشورهای خلیج آن را دیکته می‌کند و پذیرفتن بخشی از مسئولیت دفاع از آن منطقه حیاتی برای جهان، عقب نشینی می‌کند؟».
بدون شک عامل مستقیم پشت طرح این پرسش پیش گفته برنامه استقرار دوباره برخی نیروهای امریکایی در منطقه است و برخی چنین تصورمی‌کنند که واشنگتن شاید تماس سری با ایران برقرارکرده یا توافقی با ملاها در راه است و بخشی از منشأ این تصور به توئیت رهبر انقلاب ایران علی خامنه‌ای برمی‌گردد که در آن از اصطلاح «صلح» برای خیر جهان استفاده کرده است.
از چهار دهه پیش و تا این لحظه هیچ کس در واشنگتن به ایران انقلاب اعتماد نکرده و همه می‌دانند که ما با نظامی ئتولوژی طرفیم که اصل «تقیه» را برای تحقق اهداف ماورائی به خدمت می‌گیرد؛ به همین دلیل اعتماد به هریک از وعده‌ها یا نشانه‌هایی از وعده‌های ایرانی به نوعی جنون می‌ماند همچنانکه خریدن وقت به سود ایران و برنامه‌ هسته‌ای آن است.
آیا واشنگتن تلاش می‌کند طناب بیشتری به ایران بدهد تا آن را دور گردنش بپیچد؟
اظهارات برخی مقامات عالیرتبه امریکایی وجود دارند که فرد را به این یقین می‌رسانند و ممکن است در حرف و عمل یکی باشند. برای نمونه نماینده ویژه امریکا در مسائل ایران، برایان هوک به سمت مفهوم ضمنی می‌رود که ایالات متحده دیگر به دشمن قدیم خود ایران به چشم یک تهدید نگاه نمی‌کند و تأکید می‌کند که افزایش یا کاهش مقدار نیروهای امریکایی درمنطقه به معنای این است که ایران دیگر تهدید نیست.
رئیس جمهوری ترامپ ایمان قاطع و محکم دارد که آخرین درمان آتش است و پنهان نیست که نقشه‌های سنجیده برای اقدامات تأدیبی ایران پیش از رسیدن ماه اکتبر آینده وجود دارد؛ شکاف ایرانی روز به روز برای پینه دوز امریکایی گشادتر می‌شود به طوری که از بین رفتن تهدید ایرانی را بدل به لقلقه بیهوده زبانی می‌سازد.
ازنظر کارشناسان، استراتژی‌های بزرگ سراسر جهان، هدف اصلی از دید طراحان مخفی نمی‌ماند، اما راه رسیدن به آن شاید به جای انتخاب راه مستقیم و بی انحنا تعدیل و تبدیل یابد. اینگونه است که تصادم در شلوغی یا اصطکاک در تاریکی از چشم همه پنهان نمی‌ماند. گاهی باید به سمت ارتفاعات جغرافیایی رفت و یک بار به سمت زمین‌های هموار به تناسب حرکت پیاده‌های خصم بر صفحه جهانی شطرنج و به قصد کندن سرگرگ محاط در قلعه‌ها.
دقیقا این همان چیزی است که برایان هوک به آن اشاره کرد، وقتی یادآور شد که مأموریت مشخص همان است و به هیچ وجه تغییرنکرده. چیزی نمانده که مرد قسم و آیه بیاورد که واشنگتن همچنان برمشارکت با شرکا و متحدان خود در منطقه ایستاده و هرچه در توان دارد برای حفاظت از منافع امریکا انجام می‌دهد.
مشکل این است که ایران یکباره در مواضع خود تعدیل کند و آنها را تغییر دهد و از اردوگاه عقاب‌ها به کبوترها نقل مکان بکند، وگرنه طرح انقلابش به طور کامل و راه چهل ساله به هیچ ختم می‌شود.
شاید به همین دلیل «سپاه پاسداران» در صحنه ظاهر می‌شود تا یادآوری کند که رهبر به هیچ وجه به سمت اظهار تمایل به بستن توافق صلح با ایالات متحده نمی‌رود و توئیتی که از خامنه‌ای منتشرشده کار یکی از معاونان وی است که چند جمله‌ای را از سخنرانی‌های قدیمی او در بزرگذاشت تولد امام حسن بن علی اقتباس و منتشر کرده است.
«سپاه پاسداران» که آخگر ایران را در قبضه خود دارد، هرگونه تفسیری جز این را خیانت می‌بیند تا راه را حتی به شکل ظاهری برصحبت از معامله پیش روی امریکایی- ایرانی ببندد.
وعده امریکایی که به زبان هوک آمده کاملا روشن است:« مهار زدن، چیزی است که خیلی آسان از دست می‌رود، اما حفظ آن سیاستی است که باید انجامش بدهی و کار را با سعودی‌ها و اماراتی‌ها و همه شرکای خودمان در منطقه ادامه می‌دهیم».
اما نگه داشتن حاشیه شک در همه حال برای خود خوب است... نه دشمنی دائمی وجود دارد و نه دوستی همیشگی، منافع می‌جنگند و آتشی می‌کنند و درگیری ادامه دارد.