شنزارها، میان خانهها و آبهای مدیترانه را به دنبال آثارمیکاویم، اما هیچ کسی تصور نمیکرد ممکن است دررود نیل دست به حفاری بزنیم. طرح بیرون کشیدن آثار زیرآب رفته رود نیل دریک شبانه روز شکل نگرفت. پس از مطالعات و نظرات بسیاری این ایده وجود داشت که این طرح با حمایت مالی یک سرمایهگذار خارجی اجرا شود، اما بهتر دیدیم که این کار کاملا مصری و تأمین مالی آن هم با مصر باشد. آنچه ما را به فکرکردن به این پروژه واداشت حجم انواع سنگهایی بود که در طول تاریخ فرعونی برای کار ساخت مجسمهها و معابد و اهرام از طریق رود بزرگ نیل منتقل شدهاند.
این رود تنها منطقه باستانی درمصر است که هنوز کشف نشده بود به خصوص که شاهرگ اساسی فعالیتهای جابه جایی انبوه آثارغول پیکر از معادن سنگ به پایگاههای تاریخی مختلف دوران فرعونی بود. به نظرمن کار حمل و نقل این انبوه سنگهای بزرگ یکی از مهمترین کارهایی است که پیش روی باستانشناسان وجود دارد. میتوانیم ستونهای گرانیتی را تصورکنیم که وزنشان 400 تن است و از طریق رود نیل جابه جا شدهاند. این جدای از مجسمه ممنون که وزن آن به 750 تن میرسد و اکنون جلوی معبد پادشاه امنحتب سوم در صحرای غربی اقصر وجود دارد. همچنین مجسمه پادشاه رمسس دوم که در پرستشگاه رمسیوم در صحرای غربی وجود دارد و وزنش 1000تن سنگ گرانیت است. مجسمه دیگری از همین پادشاه در موزه میت رهینه وجود دارد. علاوه برمجسمهای که روز 25 آگوست 12سال پیش از پایگاه رمسیس به محل موزه بزرگ مصر منتقل شد که وزنش به 83 تن میرسد.
آثار دیکری از مجسمه و کتیبه و تابوت وجود دارند و میتوانیم آن وزنها را تصور کنیم که روی شناورهای چوبی نیلی نشستهاند. برخی براین باورند که این آثار را نمیتوان جابه جا کرد اما این اشتباه است. چون مصریان باستان در جابه جایی آنها سرآمد بودند و خوب از عهده تشریح سنگ برمیآمدند و همین امروز هم میتوانیم سنگتراشی را ببینیم که سنگ بزرگی به وزن 8تن را از طریق شناخت تشریح سنگ به دو نصف تقسیم کند. به نظرمن فراعنه راههای زیادی را تجربه کردند و شکست خوردند تا به راه موفقیت رسیدند. طرحهای مهندسی ناتمام زیادی وجود دارند مانند ستون ناتمام دراسوان و تعداد زیادی مجسمه و لوح و ستونهای ناقص که همین را نشان میدهند. همچنین نظریههایی در این باره وجود دارد که فراعنه از خطاهایشان درکار بارگیری و حمل و تخلیه آن انبوه سنگهای غولآسا در مسیرسفر نیلی درس میآموختند و این آنها را پس از افتادن درهرخطایی قادر میساخت روش درست حمل و نقل را بیاموزند.
و ما میدانیم رود نیل از زمان دوران فراعنه تغییرنکرده بلکه کانالهای موازی با آن ایجاد شد؛ مانند کانالی که به موازات نیل از جلوی اهرام میگذشت یعنی این کانال ممکن است از میدوم تا ابو رواش امتداد داشته و آن هم برای جابه جایی سنگها ازراه آن با افزودن کانالهایی که به اهرام برسند. در منطقه جیزه به نشانههایی از بندری رسیدیم که درکار ساخت هرم خوفو مورد استفاده قرارمیگرفت و یکی برای ساخت لخفرع ازآن استفاده میشد. کار حمل و نقل ازطریق نیل از اسوان تا کوم امبو آغاز شده بود، منطقهای که درآن تعداد زیادی معدن سنگ دیوریت درنوبه و گرانیت از اسوان و سنگ ماسهای از معادن کوه سلسله وجود دارد. در مصرمیانه معادن سنگ آلاباستر و سنگ اکسیدی صاف در منطقه طره و پازلت در فیوم وجود داشت. اما مسئله جستوجوی آثار در نیل مسئلهای دیگر است.