دوباره مدائن صالح...

وقتی از مدائن صالح بازدید کردم گفتم این منطقه تاریخی همان اهرام پادشاهی عربی سعودی است؛ چرا که این نقطه مهم به تو حس شکوه تمدن پادشاهی در دوران پیش از اسلام را می‌بخشد. 44 هیئت داخلی و بین‌المللی در چندین منطقه پیش از اسلام و دوران اسلامی سرگرم حفاری و شناسایی آثار باستانی در پادشاهی هستند از جمله هیئت مشترک هلندی، لهستانی، فنلاندی، آلمانی، انگلیسی، ایتالیایی، امریکایی، بلژیکی و ژاپنی که گروه‌های سعودی با همکاری این هیئت‌ها در زمینه تحقیقات باستانی اجرا می‌کنند.
در اینجا یک هیئت مشترک سعودی فرانسوی را معرفی می‌کنم که در مدائن صالح در العلاء مشغول فعالیت‌ است به طوری که این هیئت تاکنون بر حدود سیزده فصل از کارباستانی فعالیت داشته است. از مهم‌ترین کشفیاتی که به آن دست زد، کشف بخشی از بافت عمرانی شهر مسکونی در مدائن صالح بود.
نتایج فعالیت‌های باستانی در منطقه نشان داد که این تأسیسات مسکونی محصور در دیوار بودند، همچنین تأسیسات آبیاری از جمله چاه و قنات و حوض و مخازن آب کشف شد. این درکنار تزئینات معماری نبطی است که در پیشانی مقبره‌ها دیده می‌شوند و بر روی صخره‌ها کنده کاری شده‌اند. همچنین معبدی در نوک قله کشف شد که بالای نمای صخره‌ای جلوی منطقه مسکونی قرارگرفته است. خیابان‌های طراحی شده، خانه‌ها، ساختمان‌ها و مقبره‌های سنگی در کوه الخریمات همچنین تعدادی از آثار منقول مانند ظروف سفالی و سکه‌های برنزی و تعدادی نقش و نوشته‌های نبطی، معینی، لاتین و یونانی از جمله کشفیات در این نقطه‌اند. همچنین تهیه نقشه تفصیلی از منطقه به اتمام رسید که بخش‌های این نقطه در منطقه مسکونی و مناطق دارای نمای جلوی کنده‌کاری شده صخره‌ای و منطقه دینی در کوه إثلب را نشان می‌دهد. فراموش نمی‌کنم روزی را که از این نقطه دیدن کردم و در هتل زیبا و ساده‌ای مقیم شدم که برخی افراد خارجی مقیم پادشاهی در آن زندگی می‌کردند و کسانی که برای دیدن این اثر مهم آمده بودند که انسان را به گذشته‌های دور می‌برد تا از راه آن با تاریخ تمدن جزیره عرب در دوران پیش از اسلام آشنا سازد. همچنین راه‌های تجاری که پادشاهی را به کشورهای باستان آن دوران متصل می‌ساختند. آنجا با برنامه توسعه‌ای در منطقه روبه رو شدم به طوری که آثار به شکلی زیبا برجسته شده‌اند، علاوه بر راه‌هایی که جلوی مقبره‌های دارای نمای زیبا ساخته شده بودند.
سفرم در زمستان بود و آرزو می‌کردم دانش‌آموزان مدارس در همه مراحل تحصیلی از این منطقه مهم بازدید کنند تا با بخشی از تاریخ پادشاهی آشنا بشوند. همچنین آرزو می‌کنم فیلم کوتاهی درباره تاریخ و آثار منطقه تهیه شود و در مرکز بازدید کنندگان نمایش داده بشود و از مدیر آثار منطقه بشنوند که تاریخ مدائن صالح را با عشق و علاقه‌ای کم نظیر روایت می‌کند که تاکنون در هیچ باستان‌شناس عرب ندیده‌ام. به نظر من مدائن صالح می‌تواند توریسم جهانی را از هرگوشه‌ای جذب کند.