بدر بن عبد الله بن فرحان
وزير فرهنگ سعودی
TT

در روز زبان جاودان ما؛ چالش‌ها و امید

پادشاهی عربی سعودی از جایگاه مسئولیت تمدنی، تاریخی و فرهنگی خود به عنوان درآغوش گیرنده و حافظ زبان عربی و درصف اول حامیان آن بوده و هست واین برنام و نظام اساسی حکومت‌ و درهمه نهادها و قوانین و مؤسسه‌های بسیاری که از نظر آموزشی، دانشگاهی و عملی به آن می‌پردازند منعکس شده و این ریشه در این آگاهی دارد که زبان عربی عنصری مهم در دوفرهنگ عربی و اسلامی است و پلی است که در طول قرن‌های گذشته با معارف و هنرها به مدد جامعه بشری آمده و زبانی است که نژادها و فرهنگ‌های بسیاری را پیوند داده همچنانکه حروف یگانه آن در زبان‌های متعددی به کارمی‌رود که برخی از آنها تا به امروز به کار می‌روند، همین ازآن زبان مناره‌ای درخشان برای جهان ساخت و فرد سعودی افتخار دارد پرچمش را برافراشته و از آن محافظت می‌کند.
جهان امروز روز جهانی زبان عربی را جشن می‌گیرد پس از آنکه سازمان یونسکو روز هجدهم دسامبر هرسال را به آن اختصاص داد (همان روزی که جمعیت عمومی سازمان ملل متحد سال 1973«عربی» را به عنوان زبان رسمی-یکی از شش زبان- پذیرفت).
این جشن سالانه در زمانی فرامی‌رسد که چالش‌ها دربرابر زبان «ضاد» با افزایش ارتباطات بشری به وسیله ابزارهای ارتباطی مدرن، انفجار هولناک اطلاعات و تعدد زبان‌های دیگر برای ارتباطات جهانی و زمینه‌های دانش و پژوهش‌ها افزایش یافته به گونه‌ای که بسیاری از زبان‌ها را در موضع دفاع برده و درحالتی خاص از توازن میان همراهی با پیشرفت بشری و بالیدن به خویشتن و فرهنگ و هویت جمع می‌کند.
و امروز پس از تأسیس مجمع جهانی زبان عربی که برای قدردانی از تلاش‌های خادم حرمین شریفین ملک سلمان بن عبدالعزیز- ایده الله- در تقویت و توان بخشیدن به زبان عربی نام او را برخود دارد، کشورم برعزم خود برای ادامه خدمت به زبان جاویدان تأکید می‌کند؛ به این دلیل که یک استراتژی جدی و ضروری است تا زبان عربی همانگونه که یکی از پل‌ها فرهنگی میان ملت‌های جهان بود به راه  خود ادامه دهد و به مشارکتش در غنی ساختن معرفت و علوم و تمدن بشری استمرار بخشد.
من به همراه همه همکارانم در مجمع جهانی زبان عربی ملک سلمان و دیگر شرکای ما در زمینه‌های مرتبط تأکید می‌کنم مسئولیت خود را می‌پذیریم و با زبان عربی برمی‌خیزیم؛ خیزشی که از زمینه‌های «برنامه‌ریزی و سیاست زبانی» آغاز و با برنامه‌های مستقیم برای مشارکت در تقویت جایگاه آن، فرهنگ آن و بودنش به عنوان پیوند دهنده جامع به پایان می‌رسد. همچنین عزم داریم زبان عربی یکی از ابزار مهم تحصیل علوم و معارف و پیشرفت آنها و تبادل فرهنگی باشد.
من، همکارانم و همه شرکا حجم عوامل اساسی که در دهه‌های گذشته چالش‌های بزرگی دربرابر زبان ما در جهان عرب به وجود آورد را می‌شناسیم که برخی از آنها-به نظرمن- در محدودیت پیشرفت زبانی متجلی می‌شوند، اما مؤسسه‌های زبانی و آموزشی می‌توانند با کار جدی و توانمندسازی و نگاه به آینده با بهره بردن از میراث غنی‌مان ازآنها بگذرند.
این پذیرفته نیست که محتوای زبان عربی در اینترنت و تحول زبانی در روند علمی و مدرن این چنین محدود باشد. زبان به برکت ارتباط، اقتصاد، جغرافیا، معرفت، رسانه‌های منطقه ما و پیش از همه آنها میراث تمدنی و تاریخی، همه لوازم موفقیت و استمرار را دارد.
پیش روی متخصصان و کسانی که سرگرم خدمت به زبان عربی هستند، برای کاربرد به روز آن در دوران با تحولات سریع راه بسیاری وجود دارد، همچنین کشورهای درآینده مسئولیت بزرگی دربرابرآن دارند.
من و همکارانم در مجمع کار خواهیم کرد و می‌دانیم زبان چه نقشی در بیان اصیل هویت ملت‌ها و فرهنگ‌ها دارد به گونه‌ای که مجمع به مثابه مرجعی جهانی در زمینه‌های زبان عربی ما، تطبیق دادن، پیشرفت، به روزرسانی آن خواهد بود و تقویت هویت میهنی ما با طرحی بلند مدت از راه آن شکل می‌گیرد. همچنین دست خود را به سمت همه تلاش‌هایی که به دنبال محقق ساختن این هدف صورت می‌گیرد دراز می‌کنیم. پیش روی ما کارهای بسیاری وجود دارد که می‌توانیم با همکاری تلاش‌های ارزشمند عربی و کسانی که دراین راه قدم گذاشته‌اند و همه متخصصان، دست‌آوردهای بسیاری داشته باشیم چرا که مسئولیت بزرگ و امید و آرزوها بسیارند.
همان طور که خادم حرمین شریفین ملک سلمان بن عبدالعزیز-حفظه الله گفت:«قرآن کریم به زبانی عربی نازل شد و این برای آنها مایه افتخار و مسئولیت است».