اتفاقی نیست که ترک‌ها علاقه‌مند به یک آشتی جمعی هستند چون آنها متحدانی همچون ایالات متحده و بازارهای مهمی مانند اروپا و خلیج را از دست دادند و به جای سرمایه‌داران و سیاست‌مداران آنها نیروهای‌شان پراکنده و سرگرم مدیریت جنگ‌ها در آسیا و افریقا شدند. همه دست‌آوردهای مادی به ارزش میلیاردها دلار که با تجارت نزاع‌های منطقه‌ای کسب کردند در نتیجه تحریم‌های امریکایی دود شد. وقتی رئیس جمهوری ترکیه از حمایت مهمانان اخوان المسلمینی‌اش که استانبول را به مقر عملیات خصمانه خود در آن سوی مرزها ساختند حمایت نکرد، من نیز مانند بسیاری تعجب نکردم.
اما به نظرمی‌رسد ترکیه خسته است که دراین مرحله تسلیم شده، نمی‌تواند به جنگ‌ها در شمال عراق، سوریه، طرابلس لیبی، طرابلس لبنان و علیه مصر، سعودی، ارمنستان و دیگران ادامه دهد. تأمین مالی این طرح‌های جنون‌آمیز و پرهزینه نظامی بسیار کاهش یافته و خسارت‌های داخلی رو به افزایش گذاشته است. آیا ترکیه اردوغان تغییرکرده یا اینکه این تنها وقفه‌ای موقت است که تلاش می‌کند درآن توازن خود را بازیابد؟ آیا عرب‌های اردوغانی متقاعد شده‌اند که مأموریت شکست خورده است؟
محور منطقه‌ای ترکی با بیرون رفتن «اخوان» در مصر، محاصره «النهضه» در تونس، ناتوانی‌اش در سیطره بر شمال سوریه، از دست دادن رابطه ویژه خود با اسرائیل، سرنگونی متحدش نظام البشیر در سودان و ضعیف شدن رابطه‌اش با دولت جدید امریکا جنگ‌هایش را واگذار کرد. این مجموعه بزرگی از شکست‌هاست که به آسانی نمی‌توان جبران کرد، هرچند تأمین مالی و حمایت سیاسی خارجی داشته باشد. تقریبا زمان زیادی از سال 2014 تا به امروز سپری شد تا آنکارا بفهمد بازی‌های باخته‌ای می‌کند که هرسال برهم انباشه می‌شوند. به همین دلیل دو روز پیش نشانه‌های عقب‌نشینی و آشتی با مصر آشکار شد، یعنی پس از جنگ شکست‌خورده دیپلماتیک و رسانه‌ای و حتی امنیتی که هفت سال طول کشید.
و حتی اگر پیمان آنکارا هفت سال دیگر طول می‌کشید، توانش برای تأثیرگذاری بر داخل مصر و تغییر سیاسی ضعیف است. و این ضربه‌ای جدید برای کسانی است که تلاش کردند تصویری از اردوغان ترسیم کنند که او شکست ناپذیراست. پیش از این بعد از توافق‌هایی که با روسیه داشت، پشت مخالفان سوری را خالی کرد و به زیان گروه‌های دینی راه خطای کمک به ایران را در پیش گرفت که به شکست طرحش برای رهبری دینی کمک کرد و اکنون از هزاران نفر از منسوبان به «اخوان» مصری و دیگرعرب‌ها خلاص می‌شود.
در حقیقت جنبه مهم برای ما این نیست که او رسانه‌های اخوانی و ترک وابسته به آنها را متوقف ساخت و درآینده چند صد نفر از آنها را اخراج و برخی را هم تسلیم می‌کند و شاهد بازگشت روابط خواهیم بود، مهم‌تر این است که بدانیم آیا ما با اردوغانی جدید روبه رو هستیم؟ آیا این تغییری حقیقی در سیاست اوست؟
زیاد خوشحال نشویم، به احتمال زیاد او همان طور که در ده سال گذشته شناختیم، به راه خود ادامه می‌دهد و به سمت جنگ‌های سیاسی-شاید در راه‌های متفاوت- برمی‌گردد. امید آنکه توبه اردوغان صادقانه باشد و دست از بلندپروازی‌های منطقه‌ای خود بردارد و جنگ‌ها را متوقف کند و به منطقه تکه‌تکه شده فقیر فرصتی بدهد تا درآرامش زندگی کند و فرصت توسعه یابد.
