به چه کسی واگذارش می‌کنید؟

نخست وزیر سابق لبنان تمام سلام اعلام کرد در انتخابات پارلمانی آینده در ماه می شرکت نمی‌کند. چنین تصمیم درکشوری که پست سیاسی هدف، ابزار، ثروت، نفوذ و زندگی محسوب می‌شود، دشوار است. با این کناره‌گیری، تمام سلام از یک و نیم قرن زعامت بیروتی و سال‌های پدرش صائب سلام به عنوان چهره حکومت و صلح و وحدت که شعار شهیر لبنانی «لبنان واحد لا لبنانان/یک لبنان نه دوتا لبنان» و شعار زیباتر « لاغالب و لا مغلوب/نه برنده و نه بازنده» معرفش بود، دست کشید.
درزمانه‌ای که میل غلبه برآن حاکم است و هر روز لبنانی دیگر درآن پدیدار می‌شود، عقب‌نشینی مردی در اخلاق و آداب و سنت‌ها و به خصوص در سطح تمام سلام ملی دشوار نیست.
دربیانیه کناره‌گیری گفت، این کار را کرد تا فرصت به نسل جدید بدهد. و این یک بهانه‌ای مؤدبانه است. حقیقت برای همگان روشن است که درمیان کسانی که وارد مبارزه می‌شوند افراد زیادی مانند تمام سلام وجود ندارند. و با کناره‌‌گیری‌اش خدمتی به کسی نمی‌کند نه به نسل جدید و نه هیچ نسلی دیگر. برعکس، از حضور افراد شایسته پاک و اهل دانایی می‌کاهد. او در زبان رایج همچنین از حضور رهبران تاریخی سنی کم می‌کند که پدرش چهره درخشان و والایی عقلانی‌اش بود.
البته از مردی با تاریخچه‌ای همچون تمام سلام نباید انتظار داشت بگوید پشت این تصمیمی که پس از مدت زمان طولانی تأمل گرفته رنجشی از وضعیت سیاسی است که به آن وابسته نیست و نمی‌تواند به آن وابسته باشد یا بپذیرد یا حتی نادیده‌اش بگیرد. نه. شاید امکان نداشته باشد سیاست‌مداری را بتوان یافت که کرامتش را پیش از منصبش بگذارد. کرامت خیلی کم به عنوان شرط یا بند یا وعده‌ای در تبادل غنایم دیده شود. و از خطوط چهره فهرست‌های انتخاباتی تا به اینجا به نظر می‌رسد لبنانی‌ها مانند همیشه به سمت انتخاب خودکشی می‌روند و بسیاری از آنها به بدترین می‌پیوندند و نه بهترین آنهایی که دارند.
خروج تمام سلام چندین مسئله اساسی را مطرح می‌کند که مهم‌ترین آنها چهره بیروت سنی سنتی است. و مشهورترین نخست وزیران، ریاض الصلح و رفیق الحریری «هویت خود» را از صیدا به بیروت منتقل کردند تا رهبری به معنای شاملش «ملی» باشد. همچنین تمام بیک تصمیم غافلگیر کننده را اعلام می‌کند درحالی که لبنان منتظر سعد الحریری است که آیا به عنوان رئیس جریان «المستقبل» وارد مبارزه می‌شود یا خیر.
سلام برای خروجش سه نقطه برجای گذاشت: احترام به توافق طائف، احترام به قانون اساسی و «باز گذاشتن فضا برای خون تازه و پاک». این سه رکن آشکارا علیه رئیس جمهوری سمت‌گیری شده‌اند که با توافق طائف از زمان امضایش می‌جنگد و تفسیر قانون اساسی را به یکی از دفاتر کاخ می‌دهد و خود 87 سال سن دارد اما می‌گوید، ریاست جمهوری را برای خلأ رها نمی‌کند!
انتخابات لبنان برگزار خواهد شد- اگر بشود- و پیشاپیش عیب خروج مرد کشورها و کرامت و گفت‌وگو را برپیشانی خود دارد. چنین مردی با چنین ویژگی‌هایی که آنها ازشان تهی‌اند باری برآنها بود. اما آیا در حالی که لبنان چنین فرسوده است آدم‌ها می‌توانند کشور را به درندگان واگذار کنند؟