وائل مهدی
روزنامه نگار حوزه نفت روزنامه "الشرق الاوسط"
TT

زنانی که بر صنعت نفت تأثیر گذاشتند

دیروز روز جهانی زن بود که با کنفرانس سیرا ویک(CERA Week) در هیوستون، پایتخت نفت آمریکا  همزمان می‌شود. در هیوستون، همه چیز تغییر نمی‌کند، زیرا زنان هنوز کمتر از مردان در لیست سخنرانان حضور دارند، چرا که نسبت آنها برای دومین سال پیاپی از 22 درصد فراتر نرفت، در زمانی که زندگی عادی پس از کووید بازگشته و همه می‌توانند سفرکنند. 
درست است که تعداد و حضور زنان در حوزه نفت کمتر است، اما این به معنای کم‌نفوذ بودن آنها نیست و در اینجا می‌خواهم به دو زن که برای همیشه حوزه نفت را تغییر دادند، اشاره کنم.
اولی واندا یابلونسکی، روزنامه‌نگار آمریکایی است که در آشنایی اولین وزیر نفت سعودی، عبدالله الطریقی، با همتای ونزوئلایی خود، خوان پابلو پرز آلفونسو، نقش داشت، جلسه‌ای که منجر به تأسیس سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)شد. 
این اتفاق تصادفی نبود، بلکه با این تصور واندا همخوانی دارد که این دو مرد وجه مشترک و دغدغه‌‌ای واحد دارند که آن مقابله با شرکت‌های نفتی بین‌المللی است که با فروش نفت به قیمت‌های پایین‌تر به منابع درآمدی این کشورها دست یازی می‌کنند.
این تنها دستاورد واندا نیست، او بنیانگذار هفته نامه اطلاعات نفتی بود، خبرنامه‌ای که به صورت هفتگی منبع مهم‌ترین اطلاعات بازار نفت بود، آنقدر مهم بود که وزیر نفتی مانند احمد زکی یمانی هر هفته با ذوق و شوق منتظرش ‌می‌ماند و در یک پاکت مخصوص به دستش می‌رسید. واندا در دهه نود درگذشت و میراث بسیار طولانی روزنامه‌نگاری نفتی را برجای گذاشت و چه کسی تصور می‌کرد که این روزنامه‌نگار می‌تواند در تأسیس اوپک سهیم باشد.
زن دیگر آیدا تاربل، روزنامه نگار آمریکایی و نویسنده تاریخچه شرکت نفت استاندارد آمریکا است. این کتاب چشمان سیاستمداران را به تخلفات شرکتی که متعلق به اولین میلیاردر تاریخ بشر، جان راکفلر است، باز کرد که دارایی او امروز به ارزش ارزی حدود 300 میلیارد دلار در این زمان می‌رسد. یعنی او یک میلیاردر تمام دوران است.
این مرد صاحب یک شرکت بزرگ بود که تمام تولیدات ایالات متحده را کنترل و تولیدکنندگان کوچک را حذف می‌کرد، اما تاربل که پدرش به خاطر این شرکت شغلش را از دست داد، قسم خورد که با او مقابله کند و چندین مقاله تحقیقی نوشت و اقدامات او را افشا کرد.
تاربل چه تأثیری بر تاریخ صنعت نفت داشت؟ به دلیل کتاب و تحقیقات کنگره در مورد عملکرد شرکت، به شرکت‌های کوچکتر تقسیم شد و این چیزی است که امروزه در قالب اکسون موبیل، شورون و دیگران می‌بینیم.
این دو زن را نفت به هم می‌رساند چون هر دو دختر پدرانی بودند که در این بخش کار می‌کردند و به همین دلیل می‌فهمیم که تأثیرگذار اصلی برهر زن، پدر است. به همین دلیل است که مرد عامل مهمی در زندگی هر زنی است و زن کسی است که همه را دور خود جمع می‌کند، همانطور که واندا یا تاربل انجام داد.