ایران ... شکاف‌های مرزی

بار دیگر روایت ایرانی تهمت زنی به مخالفان کرد به تبانی با دشمنان ایران و توطئه علیه رژیم اسلامی بازگشت. رسانه‌های حکومتی مخالفان در کردستان عراق را متهم کردند که در ورود تجهیزات مورد استفاده در حمله اصفهان به دستور یک دستگاه امنیتی خارجی دست داشته‌اند.
موضع رسانه‌های رسمی ایران حاوی ادعای نیمه رسمی است مبنی بر اینکه، پهپادهایی که شنبه شب گذشته علیه تأسیسات نظامی به شهر اصفهان حمله کردند، از داخل ایران پرتاب شده‌اند و از خارج از مرزها وارد نشده‌اند. بر اساس این اظهارات، دستگاه‌های امنیتی خارجی مرتبط با این حمله توانایی تحرکات بسیار زیادی در داخل ایران دارند و به راحتی به اهداف خود می‌رسند. این مسئله از یک سو میزان نفوذ اطلاعاتی در داخل ایران را آشکار می‌کند و از سوی دیگر ناتوانی سرویس‌های امنیتی ایران در مبارزه با آن را آشکار می‌کند.
با بازگشت به اتهام، طرف کردی مخالف مرتبط با کردستان عراق گریزگاهی است که از شرمساری رژیم ایران و سرویس‌های امنیتی‌اش در دادن پاسخ مستقیم به عاملان واقعی حمله می‌کاهد، همانطور که اتهام مخالفان کرد به استفاده از خاک عراق (کردستان عراق)، ایران را از متهم ساختن هر کشور مجاور دیگر، به غیر از تبانی عراق علیه خود معاف می‌کند، زیرا اولی بارهای پرهزینه سیاسی، اقتصادی و امنیتی برایش خواهد داشت.
به همین دلیل، کردهای دو سمت ایران و عراق را انتخاب کرد، به‌ویژه که اتهامات قبلی علیه اربیل مطرح شده بود مبنی بر اینکه سرویس‌های اطلاعاتی بین‌المللی و منطقه‌ای در کردستان عراق مستقر هستند تا از آنجا عملیات خود را علیه ایران کلید بزنند و با وجود آنکه احزاب کرد ایرانی مخالف، هرگونه ارتباط با حمله رد کردند، در مقابل مقر این احزاب در کوه‌های مرزی ممکن است در معرض حملات موشکی ایران قرارگیرند. همچنین این اتهام باعث افزایش بحران بین دولت‌های ایران و محلی (خودمختاری) در اربیل می‌شود و اولی ممکن است دولت بغداد را تحت فشار قرار دهد تا اقدامات بیشتری علیه اربیل اتخاذ کند.
در آن سوی مرزهای دچار شکاف، چند ساعت پیش از حمله اصفهان حمله‌ای مسلحانه به سفارت جمهوری آذربایجان در تهران صورت گرفت که منجر به کشته شدن یک مامور امنیتی سفارت و زخمی شدن دو تن دیگر شد. تهران به نوبه خود، به گفته وزیر امور خارجه‌اش، حسین امیرعبداللهیان، انگیزه‌های شخصی را پشت این حمله می‌دید، در حالی که باکو، به گفته رئیس جمهوری الهام علی‌اف، آن را یک اقدام تروریستی توصیف کرد و تصمیم به بستن سفارت خود در تهران گرفت. خروج دیپلماتیک آذربایجان با تدابیر امنیتی همراه شد که باکو علیه آنچه که شبکه‌های مواد مخدر ایران توصیف کرد شروع به اتخاذ کرد.
علاوه بر شبکه‌های جاسوسی که در آینده باعث افزایش پیچیدگی‌های صحنه بین دو کشور می‌شوند، زیرا باکو تهران را متهم می‌کند که در بحران (ناگورنی قره‌ باغ) در کنار ایروان ایستاد و تلاش دارد با حمایت از برخی گروه‌های ایدئولوژیک، ثبات نظام سیاسی آذربایجان را تهدید ‌کند. آذربایجانی‌ها از این بیم دارند که تهران بخواهد کنترل خط بین‌المللی را که کشورهای قفقاز را به آسیای مرکزی متصل می‌کند، دوباره به دست بگیرد، که به نوبه خود آنها را از طریق اقلیم نقشجیهان به اروپا متصل می‌کند که اکنون در کنترل باکو است. در حالی که ایران باکو را به همکاری امنیتی با تل آویو و حمایت این کشور از جنبش ملی آذری در داخل ایران متهم می‌کند.
بین مسئله کردی که هر رژیم سیاسی حاکم بر تهران عادت کرده آن را به چوب شکنی تبدیل و برای سرکوب داخل و بازدارندگی خارج از آن استفاده کند و خطرناک‌ترین بحران در ترکیب نظام سیاسی ایران با مولفه آذری، شکاف‌های مرزی رژیم در حال افزایش است که بازتاب‌های داخلی خواهد داشت که راه را برای نفوذ خارجی باز می‌کند، رژیمی که می‌داند پشت حمله اصفهان و سایر حملات خطرناک چه کسی قراردارد، هیچ اقدام نظامی علیه آن انجام نداده و سال‌هاست که حق پاسخگویی را برای خود محفوظ می‌دارد.
همچنین در نتیجه تنش‌های داخلی، ایران جرأت نکرد در جنگ اخیر ارمنستان با آذربایجان از آن حمایت کند، زیرا می‌داند که آذری‌های به دلیل نقش عمیق خود در ایران قادر به تضعیف ثبات نظام سیاسی هستند. دولت را برای قرن‌ها اداره می‌کنند و برعمق گسترده ملی تکیه دارند و می‌داند که اپوزیسیون سیاسی کرد بیشترین تشکیلات و نفوذ را دارد، فعال‌ترین و دارای همدلی بین‌المللی است، پس چه دلیلی دارد که آن را به کنار گذاشتن این احتیاط‌ها و فشار بر احزاب مرزهای ترک خورده وادار می‌کند؟