وائل مهدی
روزنامه نگار حوزه نفت روزنامه "الشرق الاوسط"
TT

نفت در سال 2024 

تقاضا برای نفت در سال 2023 احتمالاً بیش از حد انتظار افزایش خواهد یافت و با این حال سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) و تولید کنندگان بزرگ خارج از آن معروف به «اوپک پلاس» تصمیم گرفتند تولید خود را برای امسال و سال بعد کاهش دهند.
این کاهش با انتظارات و اظهارات سه سازمان بزرگ («اوپک»، «آژانس بین‌المللی انرژی» و «اداره اطلاعات انرژی آمریکا») در سال جاری مطابقت ندارد، اما با پیش‌بینی آنها برای سال آینده همخوانی است.
به طوری که سه طرف توافق کردند، رشد مصرف جهانی نفت را در سال آینده کاهش دهند، اگرچه در مورد مقدار آن بین آنها اختلاف وجود داشت.
«اوپک» به نوبه خود، در روز پنجشنبه و در اولین ارزیابی خود از بازار نفت برای سال 2024، انتظار داشت رشد تقاضای جهانی برای نفت خام اندکی کاهش یابد، اما در عین حال برآوردهایش معادل دو برابر نرخ رشد مورد انتظار آژانس انرژی است؛ همچنین بسیار فراتر از تخمین‌های اداره اطلاعات انرژی است.
این تخمین‌های محافظه کارانه ناشی از این انتظار است که رشد اقتصاد جهانی کاهش یابد، حتی اگر چین و هند مصرف نفت خود را افزایش دهند.
«اوپک» پیش‌بینی می‌کند مصرف نفت در سال آینده حدود 2.2 میلیون بشکه در روز رشد کند و به رکورد جدید 104 میلیون بشکه در روز برسد، در حالی که پیش‌بینی رشد حدود 2.4 میلیون بشکه در سال 2023 می‌شد.
آژانس بین‌المللی انرژی به نوبه خود پیش بینی می‌کند به دلیل کندی در حرکت اقتصاد جهانی، مصرف جهانی نفت خام در سال 2024 حدود 1.2 میلیون بشکه در روز رشد کند و به 103.23 میلیون بشکه در روز برسد.
در حالی که اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده دیدگاه معتدل‌تری نشان داد، با پیش‌بینی رشد تقاضای جهانی نفت به میزان 1.6 میلیون بشکه در روز در سال 2024، در مقایسه با برآورد افزایش مصرف حدود 1.8 میلیون بشکه در سال جاری، به طوری که تقاضای کل سال آینده احتمالا به 102.71 میلیون بشکه در روز خواهد رسید.
در اینجا نمی‌خواهم وارد پیش‌بینی عرضه نفت شوم، زیرا تصویر برای همه روشن است؛ هرچه جهان نفت پمپاژ ‌کند، به نفت «اوپک» و متحدانش نیاز خواهد داشت، زیرا این نفتی است که برای متعادل کردن بازار کار می‌کند.
به همین دلیل «اوپک» معتقد است که سال آینده باید 30.2 میلیون بشکه در روز تولید کند تا بازار متعادل شود و عرضه مطابق با تقاضا باشد.
اما چه چیزی باعث می‌شود که سعودی، روسیه و برخی کشورها با وجود اینکه مبانی بازار حاکی از بهبود تقاضا برای نفت است، کاهش تولید نفت در سال‌جاری را به شدت افزایش و تعمیق بخشند؟ آیا تمدید کاهش تولید برای کل سال آینده با توجه به این داده‌ها موجه است؟
اگر طبق پیش‌بینی سازمان‌های بین‌المللی، حرکت اقتصاد جهانی در سال 2024 کُند شود، منطقی است که کشورهای عضو ائتلاف «اوپک پلاس» سیاست محافظه‌کارانه را اتخاذ کرده و تولید را پایین نگه دارند.
در مورد امسال، موضوع فراتر از تعادل بازار است، زیرا شرایط امروز بسیار عجیب است. اگر قیمت نفت راهنمای تعادل عرضه با تقاضا در نظر گرفته شود، این تعادل را منعکس نمی‌کند.
و آنچه ما در بازار واقعی کمبود عرضه می‌بینیم، در بازار مالی قراردادهای آتی یا بازار کاغذ منعکس نمی‌شود.
از این رو، من این کاهش‌ها و عمیق‌تر شدن آن‌ها را درک می‌کنم تا دو بازار را مجبور کنیم به جای واگرایی عظیم بین آنها، به عقب بروند.
من به عنوان یک شهروند کشورهای عضو«اوپک»، آن را رفتاری معقول و منطقی می‌دانم، اما به عنوان یک شهروند غربی که در نفت گمانه زنی می‌کند یا در قراردادهای آن سرمایه گذاری می‌کند، کاری که کشورهای ائتلاف انجام می‌دهند برای من غیرقابل درک است.
در اینجا، درست یا نادرستی وجود ندارد، اما یک «وضعیت غیرعادی» وجود دارد که باید با آن تعامل کرد... و هیچ کس به آن اهمیت نمی‌دهد یا سعی نمی‌کند آن را اصلاح کند، جز «اوپک پلاس».