بغداد در لحظه‌ای استثنایی که منطقه ما با آن روبروست، میزبان اجلاس سران کشورهای عرب است؛ لحظه‌ای از تحولات بزرگ، درگیری‌های آشکار و چالش‌های پیچیده منطقه‌ای. اما بغداد، در حالی که رهبران عرب را می‌پذیرد، این رویداد را صرفاً یک گردهمایی تشریفاتی نمی‌بیند، بلکه آن را نقطه عطفی و فرصتی تاریخی برای نوسازی پروژه همکاری مشترک عربی، بازپس‌گیری ابتکار عمل و تثبیت جایگاه جهان عرب به عنوان نیرویی فعال و نه عرصه‌ای برای نزاع می‌داند.
دولت من مرحله‌ای پیچیده را مدیریت کرد که با چالش‌های بزرگ منطقه‌ای همراه بود و جنگ غزه فشارهای چندبعدی بر کشورهای عربی، چه از نظر سیاسی، مردمی و چه دیپلماتیک، تحمیل کرد. از همدلی گسترده که معادلات امنیت را تحت تأثیر قرار داد، ما با سیاست‌های توسعه‌ای بلندپروازانه از وضعیت شکننده به مرحله انسجام حرکت کردیم.
این اجلاس عربی در بغداد در چارچوبی تحول‌آفرین برگزار می‌شود؛ لحظه‌ای که اراده ملی عراق با امید عمومی عرب برای غلبه بر اختلافات و حرکت به سوی ساخت یک نظام همکاری عربی مؤثر و فراگیر همسو می‌شود. امروز ما به گفتمانی مسئولانه در جهان عرب نیاز داریم که بر واقع‌گرایی سیاسی تکیه کند و باور داشته باشد که همبستگی به معنای یکسانی کامل نیست، بلکه به معنای احترام به تفاوت‌ها در چارچوب وحدت هدف و سرنوشت است.
عراق بر این باور است که تقویت همکاری عربی از طریق استحکام روابط میان پایتخت‌های عربی، از خلیج تا اقیانوس، بر پایه احترام متقابل، عدم مداخله در امور داخلی و فعال‌سازی گفت‌وگوی صریح و سازنده و یکپارچه‌سازی مواضع در مسائل جهانی آغاز می‌شود. موقعیت جغرافیایی استراتژیک جهان عرب، منابع عظیم، جوانان با انگیزه و میراث تمدنی آن، همه ابزارهایی هستند که می‌توانند آن را به نیرویی مستقل و متوازن در عرصه بین‌المللی تبدیل کنند.
چالش‌هایی که با آن‌ها روبرو هستیم — از تجاوزهای مکرر رژیم صهیونیستی به غزه، کرانه باختری، لبنان و سوریه، تا شکاف‌های داخلی در برخی کشورهای عربی و دخالت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی — نه تنها امنیت ملت‌های ما، بلکه اراده جمعی ما به عنوان یک امت را تهدید می‌کنند. از این رو، ما بر این باوریم که زمان آن فرا رسیده است که ابتکارعملی عربی و یکپارچه آغاز شود که فراتر از بُعد انسانی، به حمایت از ساخت دولت ملی بر پایه قانون اساسی، کرامت و تنوع بپردازد.
در لحظه‌ای که مشارکت فعال بین‌المللی به نفع ملت‌های منطقه کاهش یافته، اهمیت داشتن یک استراتژی توسعه‌ای عربی جامع بیشتر احساس می‌شود. به همین دلیل، عراق خواهان اتخاذ رویکردی اقتصادی مکمل است که شکاف‌های توسعه‌ای را برطرف کرده و توانمندی جمعی ما را برای مقابله با بحران‌های غذا، انرژی و زنجیره‌های تأمین تقویت کند. در همین زمینه، پروژه «راه توسعه» که در آستانه تکمیل است، نمونه عملی این رویکرد است و می‌تواند به عنوان پایه‌ای برای مشارکت‌های واقعی عربی عمل کند.
عراق خود را بازیگری تنها نمی‌بیند، بلکه نقش واقعی خود را در گرد هم آوردن برادران عرب، بازسازی اعتماد به نهادهای همکاری عربی و بنیان‌گذاری دوره‌ای جدید از مشارکت سیاسی و اقتصادی می‌داند. امنیت ملی عربی، کلیتی است تجزیه‌ناپذیر که بدون همکاری واقعی، سیاست‌های متوازن و نهادهای قدرتمند برای حفاظت از منافع عالی امت، محقق نمی‌شود.
ما امروز تنها در حال بازسازی عراق نیستیم، بلکه در حال مشارکت در بازطراحی چهره خاورمیانه هستیم؛ با سیاست خارجی متوازن، رهبری آگاه، ابتکارات توسعه‌ای و مشارکت‌های راهبردی. و از بغداد، ما ندایی به تمام پایتخت‌های عربی سر می‌دهیم: اکنون زمان آن فرارسیده که از نو آغاز کنیم؛ بر پایه‌ای جدید، رویکردی تازه و اراده‌ای نو.
بغداد، پایتخت اندیشه عربی و تاریخ مشترک، آغوش خود را به روی اجلاس سران عرب گشوده است و اطمینان دارد که آنچه ما را به هم پیوند می‌دهد، بیش از آن است که ما را از هم جدا کند؛ و در برابر ما فرصتی ارزشمند برای ترسیم آینده‌ای منسجم‌تر و با کرامت‌تر برای ملت‌هایمان قرار دارد.
*نخست‌وزیر عراق
