اياد ابو شقرا
روزنامه نگار وتحلیلگر امور سیاسی ومورخ
TT

واقعیت «هلال خصیب» در میان تحولات جهانی بزرگ

این روزها منطقه «هلال خصیب»، که مهد تمدن‌های خاورمیانه و جهان است، شاهد تغییرات ساختاری بزرگی است که پیش‌بینی پیامدهای آن در دنیای پرسرعت امروز در ابعاد مختلف دشوار است...
از رأس خلیج، ادامه در خاک عراق، و صعود به سمت شمال غربی به سوی دامنه‌های ارتفاعات آناتولی، سپس تغییر جهت به سمت جنوب در طول مرز غربی بادیه شام و ساحل شرقی دریای مدیترانه، و در نهایت شبه جزیره سینا... سرزمینی که در حال تجربه «دردها» و «تحولات» است.
در عراق، انتخابات پارلمانی برگزار می‌شود که همراه با تردیدهایی در مورد صحت و کارآمدی آن است... زیر نظر ایران.
در سوریه، تجربه‌ای مشابه با مشارکت کم و با هراس‌ها و نگرانی‌های فراوان وجود دارد.
در لبنان، دوباره بحث قدیمی - جدید در مورد «سلاح قانونی» و «سلاح مقاومت» در جریان است.
در فلسطین، البته، سؤالات و تردیدها با خون، ویرانی و اشک‌ها شکل می‌گیرد...
در واقع، این منطقه شاهد رقابتی است بین فروپاشی و مقاومت، ساخت دولت‌ها و تجزیه موجودیت‌ها و اجزا، و تفکر عملی و واقعی در مورد حداقل‌های ضروری برای زندگی مشترک... و اثرات ویرانگر - داخلی و خارجی - هویت‌ها!
دیروز، در آخرین لحظه، از سقوط به سوی ناشناخته جلوگیری شد، زمانی که حرکت «حماس» - احتمالاً با حمایت عربی - فتیله انفجار را از تهدید رئیس‌جمهوری ایالات متحده، دونالد ترامپ، که گفته بود غزه را «قطعه‌ای از جهنم» خواهد ساخت... مگر اینکه این حرکت با «پیشنهاد او» موافقت کند، با تمام نقص‌ها و تعصباتش، برداشته شد.
در حقیقت، هر فرد عاقلی، فارغ از موضع خود نسبت به «حماس» یا ایده عادی‌سازی با اسرائیل، از تجارب طولانی می‌فهمد که واشنگتن نمی‌تواند میان اسرائیل و هیچ طرف عربی به عنوان یک میانجی بی‌طرف عمل کند.
باوجود این شرایط، این بار عواملی فراهم شد که باعث شد رئیس‌جمهوری آمریکا، دونالد ترامپ، که به دنبال جایزه صلح نوبل و به دنبال توافق‌های بیشتری بود، کمتر تحت تأثیر فشارهای راست‌گرایان افراطی اسرائیلی بود.
به نظر می‌رسد که این انشعاب در «پایگاه رأی‌دهندگان - مالی»، که ترامپ را دو بار به کاخ سفید رساند، در آنچه به نظر می‌رسد «رهایی» رئیس‌جمهوری آمریکا از محاصره راست‌گرایان یهودی بر ریاست‌جمهوری‌اش نقشی داشته است.
اکنون مخالفت برخی از افراطی‌ترین نمایندگان جریان راست مسیحی سفید در آمریکا با ادعای «اتحاد مفاهیم یهودی-مسیحی»، و سرپیچی آن‌ها از دستور کار «ترویج‌کنندگان این مفاهیم»، آشکار است، به ویژه در میان محیط‌های مالی، رسانه‌ای و سیاسی ایالات متحده، که در رأس این گروه‌ها، بزرگ‌ترین «لابی‌های اسرائیلی» و شخصیت‌ها و گروه‌های مرتبط با آن‌ها قرار دارند.
این «لابی‌ها» و گروه‌ها، به نظر می‌رسد که دیگر به روش‌های قدیمی برای اعمال نفوذ خود اطمینان ندارند، به همین دلیل استراتژی‌های خود را گسترش داده و از تأمین مالی و جنگ‌های رسانه‌ای آشکار فراتر رفته‌اند... اکنون آن‌ها به محاصره سایبری، کنترل اطلاعاتی و «داده‌ها» روی آورده‌اند.
به عبارت دیگر، ممکن است دیگر نیازی به «تحریک» جفری اپستین مرحوم نباشد یا این نیاز کاهش یافته باشد. زیرا این «لابی‌ها» و گروه‌های مرتبط با آن‌ها، اکنون معتقدند که کنترل‌شان بر رسانه‌های سنتی دیگر کافی و مؤثر نیست، و به همین دلیل آن‌ها در حال گسترش نفوذ خود در پلتفرم‌های بزرگ اجتماعی و برنامه‌های پیشرفته هستند.
امروز، ما شاهد این قدرت‌ها هستیم که واقعاً بر برترین تکنولوژی‌های هوش مصنوعی، «برداشت داده‌ها»، ذخیره‌سازی و استفاده از آن‌ها تسلط دارند، چه رسد به استفاده از «داده‌ها» برای دایره‌های اطلاعاتی که تأمین‌کننده و شریک هستند. طبق محاسبات آن‌ها، اشتباهات پرخطر دیگر قابل قبول نیستند در دنیای نظارت و کنترل سایبری در میان پیشرفت‌های هراس‌آور هوش مصنوعی...
و واقعاً، شبکه‌های اجتماعی تقریباً هر روز پر از داستان‌ها و روایت‌هایی است درباره آرزوهای میلیاردرهای راست‌گرای افراطی مانند پیتر تیل و الکس کارپ و شرکت امنیتی اطلاعاتی آن‌ها «پالنتیر». همانطور که می‌دانیم، میلیاردر لری الیسون اخیراً «تیک‌تاک» را خریداری کرد تا آن را به امپراتوری رسانه‌ای خود که شامل گروه «پارامونت» و شبکه «سی‌بی‌اس» است، اضافه کند. همچنین اطلاعات زیادی در مورد شرکت‌های سرمایه‌گذاری عظیم مانند «بلک‌راک» و «بلک‌استون» منتشر می‌شود که فعالیت‌ها و شبکه‌های ارتباطی آن‌ها به اندازه‌ای وسیع است که فراتر از تصور انسان عادی است.
در عین حال، وزیر کار پیشین آمریکا، رابرت رایش (که در دولت بیل کلینتون خدمت کرده بود) اخیراً در حساب خود در پلتفرم «اکس» فهرستی کوتاه ارائه داد که در آن آمده است:
ثروتمندترین فرد جهان (ایلان ماسک) صاحب «اکس» است.
دومین ثروتمند (لری الیسون) کنترل «تیک‌تاک» و «سی‌بی‌اس» را در اختیار دارد.
سومین ثروتمند (مارک زاکربرگ) مالک «مِتا» است (که شامل «فیسبوک»، «اینستاگرام» و «واتس‌اپ» می‌شود).
چهارمین ثروتمند بزرگ صاحب «واشنگتن پست» است...
در اطلاعات قابل توجه دیگر در مورد «تمرکز» و سلطه مالی، وزیر پیشین اشاره کرد که ثروت ۴۰۰ نفر از ثروتمندترین افراد آمریکا به حدود ۳ تریلیون دلار رسیده است، که بیشتر از آنچه ۶۰ درصد از آمریکایی‌ها در اختیار دارند!
در مورد مسائلی که افراطی‌های راست‌گرای مسیحی سفید، از جمله رسانه‌نویس‌ها مانند تاکر کارلسون و فعالانی چون نیک فوینتس و نماینده کنگره مارگوری تیلور گرین، مطرح می‌کنند مبنی بر وجود «سلطه یهودی»، آن‌ها اکنون فرصتی برای حمله به اسرائیل و نخست‌وزیر آن، بنیامین نتانیاهو، از دست می‌دهند.
بلکه آن‌ها بر این نکته تأکید دارند که اکثر افراد ذکر شده در بالا، از جمله بزرگ‌ترین «اولیگارش‌های» مالی و میلیاردرهای فناوری، یهودیانی هستند که به دنبال تسلط بر آمریکا و «کشاندن» آن به جنگ‌های خود هستند... جنگ‌هایی که علیه منافع و هویت ملی آن کشورها قرار دارد!
بی‌تردید، این وضعیت برای هر دو آمریکا و جهان عرب به شدت پیچیده و نگران‌کننده است. اما باید گفت که این وضعیت به هیچ‌وجه از پیچیدگی و خطر در سایر مناطق جهان کاسته نمی‌شود.
زیرا نه اروپا از مشکلات نژادی و روسی خالی است، و نه آسیا از آنچه روزهای آینده ممکن است در پی رقابت چین و هند به همراه داشته باشد، راحت. به طور قطع، هر منطقه‌ای در آفریقا و آمریکای لاتین نیز در معرض تأثیرات تحولات آینده در زمینه‌های تکنولوژیکی، اقتصادی و سیاسی است...
دنیا، به نظر من، امروزه بدون ضوابط، بدون ترمز، و به سرعت در حال تبدیل شدن به جایی بدون اصول، ارزش‌ها و عرف‌ها است...