ائتلاف‌ها نه محورها

در جنگ جهانی دوم، جهان به‌طور خودکار به دو بخش تقسیم شد: «متحدين» و «محور».
کشورهای «محور» ــ مهم‌ترینشان ژاپن و آلمان ــ شکست خوردند و به اردوگاه «متحدين» پیوستند و چهرهٔ جهان دگرگون شد. «جنگ سرد» جای جنگ بزرگ را گرفت و جایگاه‌ها، دوستی‌ها و دشمنی‌ها تغییر کرد، و جهان بار دیگر به‌صورت خودکار به دو بخش تقسیم شد:
بخشی «شرقی» به رهبری مسکو، و بخشی «غربی» به رهبری واشنگتن. سپس اتحاد شوروی فروپاشید و قدرت چین رو به صعود گذاشت، و موازنهٔ قدرت دوباره تغییر یافت.
اکنون نشانه‌های جهانی دیگر بار در حال تغییر است: «متحدين» و «محور».
گروه نخست نمایندهٔ بزرگ‌ترین قدرت اقتصادی، علمی، نظامی و فضایی در تاریخ است. در حالی که گروه دوم را کشوری مانند ونزوئلا نمایندگی می‌کند؛ کشوری که بزرگ‌ترین ذخایر نفتی را دارد اما به‌سبب تحریم‌ها تنها از یک درصد آن بهره می‌برد. همان تحریم‌هایی که کشوری نفتی چون ایران را نیز فلج کرده است؛ همان چیزی که رئیس‌جمهورى ایران با صراحت و سادگی از آن با عنوان «محور فقر» در برابر «ائتلاف تولید» یاد می‌کند.
رئیس‌جمهورى آمریکا، دونالد ترامپ، نخستین دورهٔ ریاستش را با سفری کم‌سابقه و تشریفاتی به ریاض آغاز کرد؛ و جهان به شکلی طبیعی خود را میان دو گزینه دید: مدل و الگویی که ریاض نمایندگی می‌کند، و «محوری» که ایران نمایانگر آن است.
سفر شاهزاده محمد بن سلمان به واشنگتن یک نقطهٔ عطف تاریخی است که فراتر از روابط دوجانبه می‌رود. این سفر، آغازِ ائتلافی است بر پایهٔ شکوفایی میان اعضا، و اطمینان و آرامش برای همه. دعوت نیز همچنان باز است، به‌ویژه برای ایران، اگر تصمیم بگیرد که «دولت» ــ نه «میلیشیا» ــ راه‌حل است.
با این حال، ملت‌ها و جوامع از رهبرانشان انتظار دارند که دارای «بینش» باشند و برای حال و آیندهٔ آن‌ها تلاش کنند؛ به‌ویژه دربارهٔ تشکیل کشور فلسطین. و تردیدی نیست که محور اصلی عربی در این زمینه، ولیعهد است، زیرا ریاض صاحب نخستین ابتکار در این پرونده بوده است.
پس از سفر واشنگتن، جهان میان «متحدان» و «محور» تقسیم خواهد شد. متأسفانه دیگر گزینهٔ سومی باقی نمانده است؛ نه «بی‌طرفی مثبت»، نه «عدم تعهد»، و نه آن اندیشه‌های شریف که روزگاری با نهرو و نکرومه آغاز شد و با احمد سوهارتو پایان یافت؛ کسی که برای فرار از بازجویی قضایی زبانی من‌درآورد که نه بازجو آن را فهمید و نه مترجمان.