سمير عطا الله
نویسنده و روزنامه‌نگار لبنانی، در روزنامه‌های النهار و دو مجله الاسبوع العربی و الصیاد لبنانی و روزنامه الانباء کویتی فعالیت کرده است
TT

پیام‌های ریاض

در جنگ داخلی لبنان، هیچ کشوری یا گروهی نماند که سلاح کشتار به لبنان نفرستاده باشد. برخی از آن‌ها حتی علاقه بیشتری نشان دادند و علاوه بر سلاح، افراد خود را نیز اعزام کردند. در اوج ویرانی و کشتار و تفرقه، کاروان‌هایی از کامیون‌های سعودی به بیروت رسیدند که حامل مواد غذایی و دارویی بودند. این جنگ همچنان گورستان‌ها و مهاجرت‌ها را گسترش می‌داد تا اینکه سعودی طرف‌های مختلف را به شهر طائف دعوت کرد، پشت درهای بسته به آن‌ها گفت تا پیمان صلح دائمی را امضا نکرده‌اند، نباید از اینجا بیرون بروند؛ پیمانی که به «توافق طائف» معروف شد.
به‌محض پایان یافتن جنگ عرب‌ها در لبنان، صدام حسین کویت را اشغال کرد. ریاض جنگ آزادی کویت را در سه سطح مدیریت کرد: اول سیاسی، دوم حفظ کرامت کویتی‌ها اعم از امیر و ملت، و سوم در سطح نظامی. سپس، ریاض در اجلاس بیروت اولین ابتکار عربی برای حل دائمی در خاورمیانه را ارائه داد، راه حلی که بدون ایجاد کشور فلسطینی مستقل با پایتختی قدس شرقی امکان پذیر نیست.
این نقش سعودی که از یک قرن پیش آغاز شده، تغییر نکرده است: وحدت و امنیت عربها و رشد و شکوفایی اقتصاد کشور. در این اجلاس، مهمانان متوجه شدند که این اصل همچنان پابرجاست و دگرگونی ندارد. آن‌ها شاهد شهری بودند که در میان پایتخت‌های جهان نادر است. اینگونه رهبر ابتکارات عمرانی به هدف خود رسید و این مسیر توسط ولیعهدش ادامه می‌یابد.
اجلاس عربی-اسلامی پیام‌های اساسی در همه جهت‌ها، به عرب‌ها و جهان، فرستاد: هیچ تغییری حتی به اندازه سر سوزن در اصول ثابت نیست. هیچ تفسیر یا تعبیر و اجتهادی وجود ندارد. سیاست‌های بزرگ بر اساس دیدگاه‌های بلندمدت بنا می‌شوند. در این دیدگاه‌های بلندمدت، مسائل موقتی در نظر گرفته نمی‌شوند. به همین دلیل است که وقتی محمد بن سلمان تجاوز اسرائیل به غزه و لبنان را به شدت محکوم کرد، حملات به خاک ایران را نیز محکوم کرد. حسن همسایگی یک اصل عام است، نه انتخابی. از ریاض، به‌ویژه در زمانی که میزبان دو ملت بزرگ اسلامی است، تنها آنچه به نفع مردمشان باشد، صادر خواهد شد، مردمی که اکنون یک‌سوم جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند. این یک‌سوم در اجلاس به‌مثابه «رنگین‌کمانی» متنوع از رنگ‌ها ظاهر شد، همان‌گونه که آسمان پس از ابری تیره روشن می‌شود.
اما همچنان بسیاری از ابرها آسمان منطقه را تیره می‌کنند. حقیقت این است که منطقه به دو بخش تقسیم شده است: یکی که پر از آبادانی است و دیگری که گرفتار ویرانی و بدتر از آن، یعنی اصرار بر تداوم آن است.
چه تصادفی و چه عمدی، این اجلاس پیامی آشکار به رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا پیش از نشستن پشت میز کارش در کاخ سفید بود.