​الجزائری‌ها حالا آزادی می‌خواهند و بعدا انتخابات

با اینکه سه ماه از شروع اعتراضات خیابانی الجزایر گذشت و هنوز در آرامش برگزار می‌شود و علیرغم اینکه موفق به ساقط کردن رئیس جمهوری عبدالعزیز بوتفلیقه شد و اجازه نداد برای بار پنجم نامزده ریاست جمهوری کشور بشود، با اینکه تاکنون هیچ کشور خارجی در امور داخلی الجزایر دخالت نکرده، اما الجزایر به بن بست رسیده است. بسیار روشن است که رئیس جمهوری موقت کنونی عبدالقادر بن صالح خوب می‌داند نقش واقعی او چیست و دستورات رسیده از منبع واقعی قدرت(تصمیم گیرنده) فرمانده ستاد ارتش الجزایر ژنرال احمد قاید صالح را اجرا می‌کند. واضح است که فرمانده ستاد ارتش برای اجرای انتخابات ریاست جمهوری در روز 4 جولای آینده اصرار می‌کند علیرغم اینکه جنبش اعتراضات خیابانی مخالف این گام‌اند. ژنرال قاید صالح 20 می به صراحت و مستقیم در این باره سخن گفت و هشدار داد که الجزایر بر لبه فاجعه‌ای ناگزیر خواهد بود اگر انتخابات ریاست جمهوری درموعد مقرر پیش گفته برگزار نشود.
به نظرمی‌رسد نظام سیاسی تلاش می‌کند پس از رفتن بوتفلیقه برگردد و به نظر می‌رسد احزاب سیاسی طرفدار نامزدی بوتفلیقه برای پنجمین بار، اکنون بر سر برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در روز 4 جولای آینده به توافق رسیده‌اند. گفتنی است که جبهه آزادی ملی که رهبرش ماه گذشته از مردم الجزایر به دلیل خطای جبهه در عدم حمایت از بوتفلیقه عذرخواهی کرد، روز 21 می حمایت جدی و تمام و کمال خود از ارتش الجزایر و انتخابات ریاست جمهوری در روز4 جولای را اعلام کرد. همچنین جبهه ملی دموکراتیک که رهبرش احمد اویحیی که چندین سال بر مسند نخست وزیری کشور تکیه زد و اکنون با اتهامات متعدد فساد مالی روبه رواست، با نظر ارتش و تصمیم بر اجرای انتخابات ریاست جمهوری موافقت کرد. به نظرمی‌رسد بوتفلیقه و برخی چهره‌های همیشگی نظام حاکمش صحنه سیاسی الجزایر را ترک گفته‌اند، اما ارتش و متحدان سیاسی‌اش هنوز در جایگاه خود باقی مانده‌اند. انتظار می‌رود انتخابات جدید چهره جدیدی را به ریاست جمهوری برساند اما منجر به تغییر واقعی در نظام حاکم برکشور نمی‌شود.
جنبش اعتراضات الجزایر که مردم الجزایر نام (حراک/جنبش) برآن می‌گذارند، می‌داند این یک بازی کاملا سیاسی است. مردم الجزایر در ربع قرن گذشته شاهد انتخابات متعدد میان اختلاف احزاب سیاسی متعدد بوده‌اند. اکنون مردم به خیابان‌ها ریخته‌اند چون نظر سنجی‌ها و انتخابات گذشته در نهایت به نتجیه قابل ذکری نرسیده‌اند. همان رئیس جمهوری، همان نخست وزیران، همان سطح فساد و همان سرکوب و جور. دانشجویی در راهپیمایی روز 21 می در شهر وهران به یکی از روزنامه‌های الجزایری گفته:« همان نظام همان نتایج را می‌گیرد».
جنبش مردمی الجزایر رهبر شناخته شده‌ای ندارد، همچنین برنامه‌ای معلوم و مشخص وجود ندارد جز رفتن همه مقامات حکومتی از جمله خود ژنرال قاید صالح. برخی متفکرین از طیف‌های مخالف الجزایری پیشنهاد می‌کنند مذاکراتی میان ارتش و جنبش و مخالفان و جامعه مدنی برگزار شود که به تشکیل حکومت انتقالی به ریاست چهره جدید یا شورای رهبری جدید برای کشور برسد. رهبری جدید باید شامل شخصیت‌های مستقل بشود که فوری دست به انجام اصلاحات بزنند و در وقتی دیگر انتخابات را برگزار کنند. ژنرال قاید صالح روز 20 می این پیشنهاد را رد کرد.
شایان ذکر است که برخی شهرداری‌های الجزایر از جنبش مردمی حمایت می‌کنند و یکی از استادان علوم سیاسی روز 18 می به تلویزیون الجزایری گفت، 400 شهرداری از 1500 شهرداری الجزایر با اجرای انتخابات ریاست جمهوری جدید مخالفت کردند. علاوه برآن هزاران قاضی الجزایری در جنبش اعتراضی مردمی شرکت کردند و متعهد شدند در انتخابات مورد نظر به عنوان ناظر شرکت نخواهند کرد که طبق قانون انتخابات باید حضور داشته باشند. دولت عبدالقادر بن صالح و نخست وزیر نورالدین بدوی کمیته سازمان‌دهی انتخابات را تأسیس نکرده‌اند. آنچه باید به آن اشاره کرد این است که74 شهروند الجزایری نامزدی خود را اعلام کردند، البته هیچ چهره سیاسی معروفی در فهرست‌ها به چشم نمی‌خورد. سیاست‌مداران خوب می‌دانند که اگر خود را نامزد کنند با انتقاد شدید جنبش اعتراضات خیابانی رو به رو خواهند شد. اتفاق نظری میان همه طیف‌ها و احزاب مخالف بر محال بودن برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در چهارم جولای آینده وجود دارد.
میان سال‌های 1995 تا 1997 در الجزایر خدمت کردم، وقتی مخالفان اعلام کردند برگزاری انتخابات محال است اما دولت و ارتش براجرای آن اصرار کردند. انتخابات سختی بود نه به دلیل مخالفت شهرداری‌ها و قضات با آن بلکه به دلیل وجود گروه‌های تروریستی که اعلام کرده بود هرکسی در انتخابات شرکت کند را می‌کشد. واقعا هم موفق به ترور گروهی از قضات و ناظران برانتخابات شدند. خوشبختانه الجزایر تاکنون با مسئله خشونت به آن شکل مواجه نشده. جنبش اعتراضات خیابانی نهایت احتیاط را به کار بست تا از خشونت فاصله بگیرد و راه‌پیمایی‌ها کاملا آرام باشند و روابط خوب انسانی با نیروهای امنیتی که کارها را در خیابان‌ها و مسیرها زیر نظر دارند را حفظ کنند. اما این بدین معنا نیست که الجزایری‌ها درانتخابات آینده اگر برگزار شود شرکت می‌کنند. تعدادی از شخصیت‌های برجسته الجزایری هشدار می‌دهند، اگر ژنرال قاید صالح و ارتشش بر اجرای انتخابات در 4 جولای اصرار کنند، کشور با بحران جدیدی روبه رو می‌شود. پیش بینی می‌شود، بخش بزرگی از مردم الجزایر انتخابات را تحریم کنند و نظام حاکم برنده انتخابات را صرف نظر از تحریم مردم اعلام می‌کند و در نتیجه رئیس جمهوری جدید از مشروعیت و حمایت مطلوب مردمی برخوردار نخواهد بود. از قدرت و اختیارات مواجهه با سیطره ارتش و تلاش برای تغییر نظام برخوردار نخواهد بود. و این علت واقعی اصرار ارتش و متحدانش برای اجرای آن انتخابات به هر قیمتی است.
برخی شخصیت‌ها در غرب، از جمله کسانی که به حل و فصل بحران‌های کنونی عراق، سوریه یا الجزایر از طریق اجرای انتخابات باور دارند، نیاز دارند اندکی درنگ کنند تا بدانند شهروند الجزایری چطور به وضعیت کنونی می‌نگرد به گفته مثل عربی که می‌گوید«فی العجله ندامه/در شتاب پشیمانی است». گاهی اوقات اگر خواستار آزادی و دموکراسی حقیقی برای ملتی از ملت‌ها شدی، باید تأمل کنی و انتظار بکشی تا اول نظام اصلاح بشود پیش از آنکه به فکر برگزاری انتخابات بیفتی که فایده چندانی ندارد.