عوامل بدبینی و خوش‌بینی بازار نفت درسال2020

مثل همیشه و درپایان هرسال میلادی، همه تحلیل‌گران و متخصصان تلاش می‌کنند نگاهی به افق‌های سال آینده بیاندازند و حوادث آن را پیش بینی کنند؛ حتی اگر پیش‌بینی‌ها همیشه درست از آب درنمی‌آیند.
درپایان سال جاری، نشانه‌های خوش‌بینی پیرامون بهای نفت درسال 2020 به چشم می‌خورند و مسائلی که مایه بدبینی‌اند. دلایل خوش‌بینی عبارتند از کاسته شدن از تندی جنگ تجاری میان ایالات متحده و چین است پس از اینکه دوطرف برامضای مرحله اول تفاهمنامه جدید تجاری به توافق رسیدند و همه شاهد بودیم چگونه بهای نفت از این اخبار متأثرشد و روز جمعه بهای هربشکه نفت برنت به 66 دلار رسید درحالی که نفت خام تکزاس حدود 61 دلار بود.
این بهبود منحصر به قیمت‌های نفت نبود بلکه قیمت مواد پتروشیمی را هم شامل شد که منبع درآمد مهمی برای بسیاری از کشورهای عضو «اوپک» و در رأس آنها سعودی ایجاد می‌کند. با حذف عوارض گمرکی توسط ایالات متحده و چین از واردات محصولات پتروشیمی، بسیاری از مواد چینی راه به بازار امریکایی می‌یابند و این به فشار بر حاشیه‌های سود پتروشیمی‌ها پایان می‌دهد. شرکت‌های پتروشیمی چینی از رفتن به سمت بازارهای اروپایی که راه حل جایگزین در غیاب بازارهای امریکایی بودند، تحت فشار قرار داشتند.
چین شش محصول پتروشیمی ایالات متحده را از عوارض گمرکی معاف کرد از جمله پلی اتیلن.
آنچه باز مایه خوش بینی می‌شود ادامه کار برای تهیه تفاهمنامه کاهش تولید از سوی سازمان کشورهای تولید کننده نفت(اوپک) و تولیدکنندگان بزرگ بیرون ازآن است که به اتحاد «اوپک+» معروف است. این ماه همه بر ادامه روند کاهش تولید تا میزان 900 هزار بشکه دیگر در روز توافق کردند که پادشاهی سعودی سهم بزرگی از آن را به عهده خواهد گرفت.
مسئله سومی نیز هست و آن تلاش سیاستمداران در ایالات متحده برای کنار گذاشتن رئیس جمهوری کنونی دونالد ترامپ است و این یعنی طبق دیدگاه رئیس جمهوری آینده از تیزی جنگ تجاری با دیگر کشورهای جهان کاسته می‌شود یا کاملا از بین می‌رود -اگر تلاش‌هایشان به ثمر نشست. این مسئله اثری مثبت براقتصاد جهانی می‌گذارد و تقاضای نفت رو به بهبود می‌رود.
اما آنچه به گونه‌ای مایه بدبینی می‌شود، کاهش رشد اقتصاد هند یکی از مصرف کنندگان بزرگ نفت و دومین اقتصاد بزرگ آسیا پس از چین است. هند پیش بینی می‌کند تقاضای نفت در سال مالی منتهی به 30مارس به مقدار1.3 درصد رشد می‌کند و این کمتر از میزان رشد از سال مالی 2013-2014 است وقتی که بهای هربشکه نفت به مرز 100 دلار رسیده بود.
این کاهش تقاضا به دلیل افزایش بهای نفت نیست بلکه عامل آن کاهش رشد اقتصاد هند و فعالیت‌های صنعتی آن است به گونه‌ای که رشد اقتصاد داخلی دراین سال مالی کمترین سطح را میان شش سال گذشته دارد و فعالیت‌های صنعتی هند برای سه ماه پیاپی در ماه دسامبر کنونی رو به کاهش گذاشت. اما آژانس بین‌المللی انرژی پیش بینی می‌کند تقاضای نفت در هند پس از کاهش در سال 2019 درسال  2020 روبه رشد خواهد گذاشت.
مسئله منفی دیگر برای قیمت‌های نفت، افزایش ذخایر نفتی است به گونه‌ای که ذخایرکشورهای صنعتی درماه اکتبر به میزان 82.5 میلیون بشکه از مقدار همان ماه درسال گذشته بیشتر شده است که خود از میانگین پنج سال گذشته به مقدار 32 میلیون بشکه در روز افزایش یافته است.
اگر نگاهی به تولید درخارج از «اوپک» بیاندازیم، براساس پیش بینی «اوپک» که در گزارش ماه دسامبر آمد، انتظار می‌رود در سال 2020 به مقدار2.2 میلیون بشکه در روز افزایش ‌یابد درزمانی که تقاضا به مقدار1.08 میلیون بشکه در روز افزایش می‌یابد و این یعنی افزایش تقاضای قابل پیش بینی در سال آینده 1.1 میلیون بشکه در روز خواهد بود، اگرتغییری در داده‌های کنونی روی ندهد.
ما اما همیشه خوش‌بینی را ترجیح می‌دهیم... و پیش بینی می‌کنیم که سال 2020 بهتر از سال 2019 خواهد بود اگر اتحاد «اوپک+» با عقلانیت به بازار نگاه کند و همه به کاهش سهمیه خود پایبند بمانند؛ هرچند پایبندی کامل به کاهش دادن‌ها یکی از مشکلات اتحاد است.