وقت آن رسیده که فلسطینی‌ها روش زیرکانه‌ای به کار ببرند

حالا می‌دانیم طرح صلح رئیس جمهوری دونالد ترامپ که مدت‌ها منتظرش بودیم روشن شد. رئیس فلسطینی محمود عباس بارها گفته که حتی پیش از آنکه آن را ببیند، با آن مخالف است و دلیل آن این است که دولت ترامپ جانبدارانه عمل کرده و سیاست‌های خصمانه‌ای علیه فلسطینی‌ها درپیش گرفته است. آری، سیاست‌هایی وجود دارند که فلسطینی‌ها را با قطع کمک‌هایی که به آنها می‌شد، تحت فشار قرار داد. و باز هم واقعا سخت است هر اقدامی که دولت ترامپ تاکنون دست به آن زده تلاش داشته اعتراضات و هراس فلسطینی‌ها را برانگیزد.
با این حال چرا چیزی را پیش ازآنکه دیده باشند رد می‌کنند؟ مخالفت و چالش در بسیاری اوقات نشانه جنبش میهنی فلسطینی بود. واقعیت کنونی فلسطینی ما را به یاد این می‌آورد که مخالفت و چالش هزینه دارد. چرا دست‌کم نگاهی به طرح نیاندازیم؟ اعتراف می‌کنم که انتظار زیادی از طرح ندارم، اما شاید وقت آن رسیده که فلسطینی‌ها روش زیرکانه‌ای به‌کار ببرند. شاید اولین واکنش فلسطینی‌ها این باشد که بگویند با توجه به بی اطلاعی ما از طرح و چون اولین بار از آن مطلع می‌شویم، دوست داریم طرح را بررسی کنیم. می‌خواهیم ببینیم اگر چشم اندازی در خود دارد یا بندهای از آن الزام آورند، تصمیم بگیریم. پس از آن می‌خواهیم با دولت امریکا دیدار کنیم و مشکلاتی که در دل طرح می‌بینیم را بگوییم، به سخنان نمایندگان دولت در باره نگرانی‌ها‌یمان گوش می‌دهیم و می‌بینیم چه چیزی را می‌توان تعدیل کرد و روشن می‌سازیم چه مواردی را می‌توان الآن اجرا کرد و چه بخشی را به بررسی‌های دیگر وامی‌گذاریم.
حتی اگر فرض کنیم که در طرح بخش‌هایی وجود دارد که فلسطینی‌ها در نهایت نمی‌توانند بپذیرند، آیا بهتر نیست آنها با دولت امریکا وارد چند و چون بشوند پیش از آنکه به آن نتیجه برسند؟ در این مرحله، شاید دولت ترامپ فرض را براین بگذارد که طرح هر دست‌آوردی داشته باشد، محمود عباس می‌گوید: نه.
دولت ترامپ را شگفت زده کردند و ممکن است نتیجه آن تمایل رئیس جمهوری ترامپ باشد که سازنده معامله‌های تغییر درسمت‌گیری دولت‌اش باشد. راه طولانی خواهد بود، اما فلسطینی‌ها چه چیزی را ازدست می‌دهند؟ شاید برخی بگویند که آمادگی فلسطینی‌ها برای تعامل با دولت امریکا مانع از این بشود که بقیه مانند اروپایی‌ها هم به همان مسیر کشیده بشوند و واکنش منفی‌تری نسبت به طرح نگیرند-و توضیح نمی‌دهند که آنها اصلا موافق آن نیستند. این درست است اما اگر فلسطینی‌ها طرح را بررسی کردند و پاسخی از دولت نگرفتند به احتمال زیاد اروپایی‌ها مخالفت خود را اعلام خواهند کرد.
پیشنهاد من تناقضی با نظر محمود عباس ندارد که گفته او این کار را نمی‌کند همین، اما او با گرایش مخالفت با هر نوع طرحی که مجموعه شرط‌های مورد نظر را که همیشه خواستار آن بوده از جمله مسئله مرزها و پناهندگان و قدس و امنیت نداشته باشد مخالف است.
مشکل در این نکته نهفته است که هیچ طرح صلحی وجود ندارد که همه خواسته‌های فلسطینی‌ها را تأمین کند. مسئله این است که به آنها همه آنچه که می‌خواهند از جمله استقلال و کرامت و امنیت و قدرت بر ماندن را بدهد.
این معیارها باید مد نظر فلسطینی‌ها و رهبران عرب باشند. آیا رهبران عرب می‌توانند کمک کنند؟ به نظرم بله. از اینجا شروع کنند که تا طرح به طور رسمی ارائه نشده باشد رأی صادر نکنند. اگر نقاطی درآن با استقلال و کرامت و امنیت و توان ماندن در تضاد بود، چرا نگوییم ما در برخی زمینه‌ها مشکل داریم اما آمادگی داریم با دولت امریکا وارد گفت‌وگو بشویم تا ببینیم چه چیزی را می‌توان تعدیل کرد؟ اگر نخست وزیر اسرائیل بنیامین نتانیاهو بر مخالفت فلسطینی‌ها حساب باز می‌کند تا موفق شود مناطقی مانند وادی اردن را به اسرائیل ضمیمه کند که یکی از بندهای نقشه است، چرا بازی او را اجرا کنیم؟
دولت ترامپ از همان ابتدا اعلام کرد هدف از طرح تحمیل آن نیست بلکه گفت‌وگوی دوطرف برآن است.
به طور طبیعی بدون توافق دو طرف صلحی وجود ندارد. رهبران عرب می‌توانند بگویند آنها صلح را ترجیح می‌دهند و می‌دانند که با رفتار یک‌جانبه هیچ نتیجه‌ای برای یک طرف محقق نمی‌شود. به معنای دیگر، رهبران عرب می‌توانند در میان این سخنان‌شان بگویند، فقط فلسطینی‌ها می‌توانند برای آینده‌شان تصمیم بگیرند، اینکه به آنها توصیه کنند هوشیار باشند. اما باید برای محمود عباس توضیح دهند آنها بخشی از تلاش‌ برای بسیج جهان علیه طرح نخواهند بود- بدون شک این همان چیزی است که عباس تلاش می‌کند انجام دهد. به سمت اصول بازی قدیمی برمی‌گردد و دعوت به برگزاری نشست جامعه عرب می‌کند تا طرح ترامپ را محکوم کند. البته این هیچ تأثیری بر ترامپ و اطرافیان‌اش نخواهد گذاشت جز تأیید نظرشان  که در طرف فلسطینی چیزی تغییر نکرده و تغییر نخواهد کرد. ( درحقیقت به نظر می‌رسد این دیدگاه این نظریه‌شان را تقویت کرد که اکنون وقت آن رسیده تا فلسطینی‌ها ببینند مخالفت مستمرشان هیچ دست‌آوردی برای آنها نداشته بلکه برعکس به همان دلیل ضرر خواهند کرد).
می‌توانم ترس فلسطینی‌ها از افکاری که تهدیدی اساسی برای آمال و آرزوها و بلند پروازی‌های ملی خود می‌دانند درک کنم که اگر به شدت با آنها مخالفت نکنند رایج می‌شوند. مشکل در این نهفته است که آنها در مخالفت با همه طرح‌های صلح سابقه‌دارند- از جمله آنهایی که بسیار برای‌شان بهتر می‌شد از آن چیزی بود که در طرح ترامپ وجود دارد. آیا وقت آن نرسیده که روش متفاوتی را در پیش بگیرند؟ مشارکت به معنای پذیرفتن نیست. چرا این قاعده را نمی‌شکنند و شرکت کنند و به جای تکرار شعارهای شناخته شده آماده ارائه پیشنهاد شایسته توجه در مقابل طرح ترامپ بشوند؟ این اتفاق در کمپ دیوید تابستان سال 2000 نیفتاد، پاسخی به معیارهای کلینتون پس از پنج ماه داده نشد، همچنین به پیشنهاد اولمرت در سال 2008 و بر اصولی که اوباما در ماه مارس 2014 ارائه کرد.
رهبران عرب وقتی با فلسطینی‌ها در همان روش قدیمی همراه می‌شوند هیچ خدمتی به آن‌ها نمی‌کنند. فلسطینی‌ها امروزه کشوری ندارند با اینکه پذیرش معیارهای کلینتون یا پیشنهاد  اولمرت یا اصول اوباما می‌توانستند آن را برای‌شان محقق کنند. ​