زاهی حواس
وزیرمشاور سابق درامور آثار باستانی مصر و مدیر آثار جیزه
TT

ماجراجویی در جهان آثار باستانی

دست به ماجراجویی‌های زیادی دردنیای آثار باستانی زده‌ام و هنوز هم وارد زیرزمین‌ها و تونل‌ها و مقبره‌ها می‌شوم و احساس می‌کنم شیرین‌ترین ماجراجویی جهانند؛ ماجراجویی هیجان انگیز و عجیب، ورود به پنج اتاقی است که بالای اتاق سوم دفن داخل هرم پادشاه خوفو قراردارند. کسی به این اتاق‌ها پا نمی‌گذارد و حتی کسی از مردم عادی چیزی درباره آنها نمی‌داند. تعداد انگشت شماری باستان‌شناس وجود دارند که دست به این ماجراجویی زده‌اند.

یاد این ماجراجویی افتادم که چند بار تکرار کردم به خصوص که حالا یک مقاله گرافیتی درباره نقش‌های روی آن اتاق‌ها در دست انتشار دارم. ورود به این اتاق‌ها عبارت است از ماجراجویی حقیقی مانند همه ماجراجویی‌های باستان‌شناس امریکایی درجهان هالیوود که همان اندیانا جونز باشد. هیچ کسی نمی‌تواند تصور کند، هر وقت وارد این اتاق‌ها می‌شدم احساس می‌کردم هرگز باردیگر به اینجا برنمی‌گردم. چون ورود پس از پا گذاشتن در هرم از راهروی اول آغاز می‌شود تا به سرسرای عظیم می‌رسیم. پس از آن به ورودی اتاق سوم می‌رسیم و بر آن مدخل نردبانی وجود دارد که ازآن استفاده می‌کنیم تا تقریبا 7 متر بالاتر برویم و پس از بالا رفتن به شکاف خیلی کوچکی می‌رسیم که ابتدای آن میخی طناب پیچ قرار دارد و به وسیله همین طناب‌ها بلند می‌شوم و به طرز دشواری فاصله‌ بیش از 5 متری را سینه خیز می‌روم تا به اتاق اول برسم که از سنگ گرانیت ساخته شده و مصری‌های باستان سنگ‌های آن را از معادن اسوان استخراج کرده‌اند.

در اتاق اول هیچ نقش و نگاری وجود ندارد. برای ثبت نقوش خانم نُهی عبدالحفیظ هنرمند همراهم بود. نقش‌ها از اتاق دوم تا اتاق پنجم وجود دارند و این نقوش سال یازدهم از دوره حکومت پادشاه خوفو را ترسیم می‌کنند، همین طور نام گروه‌های کارگرانی که هرم را ساختند مانند« دوستان پادشاه خوفو» و همچنین گروه «خوفو صاحب تاج سفید». درماجراهای ماه ژوئن که آلمانی‌ها تلاش کردند عزیزترین داشته‌های ما را بدزدند، و موفق شدند به برخی کارکنان رشوه بدهند تا شبانه وارد هرم بشوند و پس ازآ ن نردبانی برای بالا رفتن پیدا کردند( و نمی‌دانم این اتفاق چطور افتاده) و موفق شدند به نمونه‌هایی از گرافیتی موجود در اتاق پنجم دست پیدا کنند که «دوستان پادشاه خوفو» خوانده می‌شود. این گرافیتی با استفاده از ماده‌ای نوشته شده که مصریان قدیم آن را «مافت» می‌نامیدند، یعنی رنگ قرمز. آلمانی‌ها دست به تجزیه و تحلیل آن زدند و عمر آن را 15 هزار سال اعلام کردند. البته آنها قصد دارند بگویند، هرم پادشاه خوفو به قاره آتلانتیس برمی‌گردد و ربطی به فراعنه ندارد. آنها به همه جهان اعلام کردند که ماده «مافت» از معدنی در صحرای غربی می‌آمد و عمر آن معدن به نیم میلیون سال می‌رسد. عمر معدن هیچ ربطی به عمر هرم ندارد چون ماده به کار رفته در نوشتن عمرش شاید به 15 هزار سال برسد، اما خود نوشتن به دوران ساختن هرم پادشاه خوفو می‌رسد.