لبنان به سرعت خود را جمع و جور کرد تا صاحب نخست وزیر مکلفی بشود تا دولت جدیدی تشکیل بدهد به جای آنکه به استقبال رئیس جمهوری فرانسه برود و این کار نخست وزیر مستعفی است که دولتش بیش از نیم سالی دوام نیافت آن هم در میانش«کرونا» ظهور کرد و فاجعه بندر روی داد و سخنرانی دکتر حسّان دیاب پس از صد روز از نخست وزیری که درآن اعلام کرد دولتش 97 درصد از برنامهاش را محقق ساخت. متأسفانه آن 3درصد محقق نشد.
نخست وزیر مکلف، سفیر مصطفی ادیب بیشتر از پیشینیانش مدرک دانشگاهی دارد. تجربه دیپلماتیک خوبی دارد. اما نمایندگانی که نام او را میبرند چیزی درباره او نمیدانند و بیشتر مردان قدرت و سیاست نیز. از نخست وزیران سابق که او را نامزد کردند جز نجیب میقاتی که ادیب را به سلک دیپلماسی وارد ساخت کسی او را نمیشناسد و به نظرمیرسد پشت مطرح ساختن او برای تشکیل دولت باشد.
آزمایش درعین اهمیتی که دارد نخست وزیر مکلف نیست بلکه دولتی است که تشکیل میشود. آیا به او این آزادی داده میشود که دولتش را تشکیل دهد یا اینکه نامها از طریق تلفن خواهند رسید؟ نخست وزیری که تکلیف کنندگانش نمیشناسند او نیز نمیداند چه کسانی را باید مکلف کند. دولت دیاب برخی نامها را داشت که هیچ صلاحیتی نداشتند جز اینکه مایه انس انتخاب کنندگان در قدرت بودند. همچنین دولتهای پیش ازآن که عملکردی ناقص داشتند و مایه بهت و حیرت بسیار بودند.
نخست وزیر جدید را غرق نامها خواهند ساخت. مردان قدرت در لبنان عادت ندارند بدون دلیل سفارش افراد شایسته را بکنند. در معرفی وزیر خارجه کار دشواری خواهد داشت پس از اینکه او خود کارمند آن بود. دراین بحران سنگین دولتش چگونه خواهد بود. آیا میتواند لبنان را از این انزوای عربی و بینالمللی خارج سازد که جبران باسیل طی سالهای وزارتش کشور را به آن افکند.
دکتر ادیب نمیتواند جریانهای سیاسی را در برنامه انتخاب نادیده بگیرد حتی اگر وزرایش را از میان غیر سیاسیها انتخاب کند. برعکس دیاب که او را یک جریان آورد، ادیب مبارکی سنت را نیز به همراه دارد. به نظرمیرسد مخالفی جز «القوات اللبنانیة» نداشته باشد که به نظر آنها دکتر نواف سلام مرد این مرحله و چالشهای سیاسی است. چون علاوه بر تاریخچه علمی و دیپلماتیک، همیشه بخشی از زندگی سیاسی و ملی بوده است. جز اینکه سلام با مخالفت «حزب الله» روبه رو شد و در نتیجه توسط متحدش رئیس جمهوری به عقب زده شد.
آیا لبنانیها خوشبیناند؟ لبنانیها آرزو میکنند خوشبین باشند. همه چیز برمیگردد به دولتی که این مرد به آنها معرفی خواهد کرد. آیا نسخه آخر را تکرار خواهد کرد؟ یا اینکه از اصحاب تخصص و تصمیم و وجدان برخواهد گزید؟ آیا پس از همه این فجایع به لبنان مردان و زنان حکومتی را در قد و قامت ریا الحسن خواهد آورد؟ کاری جز انتظار نداریم و امیدوارم مثل همیشه طولانی و مزخرف نباشد. هیچ چیز در لبنان تاب و توان انتظار را ندارد. و نه وضعی که روحیات و منافع سیاستمداران را تحمل کند. و دیگر کسی تحمل چهرههایی را ندارد که جز خودشان را نمیبینند.