در ماجرای ترور رئیس سازمان تحقیقات و نوآوریهای وزارت دفاع ایران محسن فخری زاده، انگشتهای اتهام با قدرت بسیار شدید به سمت اسرائیل و مشخصاً دستگاه جاسوسی آن موسوم به موساد گرفته شد. آن طور که مشخص است، عملیات به همان سبک «جراحی» دقیقی که اسرائیل از چند دهه پیش برای از بین بردن مخالفان و دشمنان خود به کارمیبرد، انجام شد چرا که به نظر آن کشور به عنوان نمونه این گزینه نتایجی مهمتر و بالاتر از هزینه رویارویی و آغاز عملیات نظامی گسترده علیه کشور هدف دارد. این کشور مثل همیشه، مسئولیت این عملیات اخیر را نپذیرفت و به آن اعتراف نکرد. در آینده اسرائیل و با گذشت دورهای دستکم در حدود ربع قرن جزئیات این عملیات (و البته عملیات دیگررا) علنی خواهد کرد، همانگونه که اخیراً با انتشار کتابی قطور و بسیار جنجال برانگیز با عنوان جنجالی«برخیز و اول بکش» اثر نویسنده رانین برگمن همین کار را کرد. این کتاب قهرمانی و کارهای حیرتآور سازمان موساد اسرائیلی را نشان میدهد( هرچند هیچ کسی نمیتواند از درستی یا دقت آنها مطمئن بشود). این کتاب یکی از کتابهای بسیار و برنامههای مستند تلویزیونی گوناگونی است که به عنوان نوعی تبلیغ و ترویج شهرت دستگاه به کارمیبرد و آن را دائماً در همان جایگاهی که سازمان اطلاعات مرکزی، «کا گ ب» پیشین یا اطلاعات بریتانیایی داشتند قرارمیدهد.
این عملیات اخیر نشان میدهد که موساد(اگر ادعاها و اتهامات درست باشند) تا کجای منظومه امنیتی ایران نفوذ کرده و درآن وارد شده است. همچنین تعداد هولناک عوامل و عناصر نزدیک به آن که به خدمت گرفته شدهاند روشن میشود تا امروز عملیاتی علیه یکی از مهمترین اهداف امنیتی در نظام آن هم در روز روشن و به شکلی دقیق و موفق انجام دهند.
اسرائیل موفق شد تعدادی از رهبران مقاومت فلسطینی را در لبنان و وتونس و اروپا ترور کند، همچنین در شرایطی که همچنان مبهم باقی مانده، موفق به ترور دانشمندان عرب در مصر و عراق و سوریه و دیگر کشورها شد؛ در نتیجه روش اسرائیل در این نوع کارها دستکم «شبیه هم» باقی میماند.
کشور یهودی اسرائیل(آن طور که خود را معرفی میکند) از زمان تأسیس چهرهای استاندارد و ذهنیتی ثابت و مکرر از خود تبلیغ میکند، براین اساس که کشوری کوچک، ظریف و ضعیف است و از هر طرف در محاصره دشمنان قراردارد و با این حال «میتواند» پیروز شود. در این پاسخ خود روایت مشهور تورات را یادآوری میکند که جنگ و رویارویی میان داود نبی(ضعیفترین و کم تعدادترین ارتش در برابر جالوت قویتر و ارتشی با شمار بیشتر پیروز میشود)روایت میکند. اسرائیل با همین روایت توراتی به تبلیغ برای خود ادامه داد به خصوص این روایت در میراث انجیلی مسیحی در غرب که حامی مهم اسرائیل است وجود دارد، اما این تشبیه پس از اشغال توسعه طلبانهای که پس از جنگ 67 روی داد، دیگر باور پذیر نبود؛ جنگی که سازمان ملل با صدور دو قطعنامه خواستار عقبنشینی اسرائیل از زمینهای اشغال شده درآن جنگ شد.
همچنین مهمترین عامل شهرت دستگاه موساد، در موفقیت گروه ویژه شکارچهرههای برجسته نازیهای آلمانی در سراسرجهان بود، پس از اینکه گریختند و مخفی شدند و چهره عوض کردند، که موجب محقق شدن نتایج مثبت سریع و مهم توسط این دستگاه شد.
اما موساد شکستهای خوارکنندهای داشته مانند ناتوانی از شناسایی زمان جنگ اکتبر 1973 که ارتش مصر به شکل غافلگیر کنندهای انجام داد و کانال سوئز و بخشهایی از سیناء را با آن بازپس گرفت و شکست تکان دهندهای به ارتش اسرائیل وارد ساخت و اسطورهاش را درهم شکست که منجر به کنار زدن ایلی زعیرا از مقام خود به عنوان رئیس دستگاه جاسوسی نظامی به دلیل «ناکامی در پیشگویی جنگ علیه اسرائیل» همچنین بازجویی و محاکمه دیگر مقامات در همین دستگاه شد.
در این میان ماجرای جاسوس امریکایی جاناتان پولارد وجود دارد که بازداشت و به اتهام جاسوسی از ایالات متحده به نفع اسرائیل محاکمه و محکوم شد و به زندان افتاد. این خبر موجب رسوایی دیپلماتیک دردسرسازی برای اسرائیل شد و عامل آن کوتاهی موساد بود و یکی از پروندههای پیچیده میان دو کشور باقی ماند تا اینکه اخیراً با دستور رئیس جمهوری امریکا دونالد ترامپ آزاد شد.
تلاش ناموفق دیگری برای ترور هم وجود دارد که علیه رهبر جنبش «حماس» خالد مشعل در خاک اردن و مشخصاً پایتخت آن عمان صورت گرفت و همین حادثه موجب بحران دیپلماتیک واقعا شدیدی با پادشاه فقید اردن ملک حسین شد که به لغو پیمان صلح میان دوکشور تهدید کرد.
خلاصه سخن: دستگاه موساد اسطوره نیست، اما در نفوذ در نظامهای شکنندهای همچون ایران تأثیرگذار است.