روابط سعودی-امریکایی مهم و مستحکم است، اما در عین حال گاهی به سرعت تبدیل به توپی میشود که در درگیریهای حزبی داخلی امریکا به خدمت گرفته میشود. حزبگرایان در نهایت راه هدفشان سنگین شدن کفه ترازو به نفع حزبشان و انتخاب مجدد آنهاست و به همین دلیل به هرچیزی پناه میبرند تا از آن استفاده کنند؛ هر مسئله یا کشور یا بحران در این درگیری برای آراء و نفوذ میتواند مفید باشد. این درگیری گاهی به جنگی در مردابی میان شخصیتهای دماگوژی کشیده میشود.
در مسائل داخلی امریکا جنگی سخت و جدلی مربوط به مهاجرت برپاست. دموکراتها جمهوریخواهان را به نژادپرستی و مهاجر ستیزی و بستن درها به روی آنها متهم میکنند و جمهوریخواهان دموکراتها را به گشودن چارتاق درها که موجب میشود فرصتهای شغلی امریکاییها به مخاطره بیفتند و نسبت به ورود افراد متعصب خطرناک و توزیع کنندگان مواد مخدر سهلانگاری میکنند. درگیری در مسائل اجتماعی برپاست. جمهوریخواهان طرفدار ارزشهای خانوادهاند و مخالفان خود را متهم میکنند که آنها را نابود میکنند و دموکراتها موافق اندیشه آزادی در روابطاند و مخالفان خود را به واپسگرایی و بسته بودن متهم میکنند. در جنبه اقتصادی داستان همین است؛ جنگی میان سرمایهداری و سوسیالیزم برپاست. همچنین در مسئله حق حمل سلاح و کیفیت آن. درگیری به خصوص درسایه اختلاف درجامعه امریکایی براین خطوط ادامه دارد. همین مسئله در سیاست خارجه وجود دارد. مسائل خارجه به آسانی وارد درگیریهای حزبی میشوند، اما هدف خود آنها نیستند بلکه منکوب کردن طرف دیگر است و پیامدهای آن از این حد فراتر میروند.
پروندههایی همچون چین، روسیه و سعودی به دلایل مختلف هدف اصلی این حملاتاند به این دلیل که پروندههایی اثرگذارند و نسبت به کشورهای دیگر که دارای اهمیت کمتری در صحنه جهانی دارند چشم پوشی میشود.
سعودی و به دلیل داشتن روابط محکم با ایالات متحده خیلی زود وارد این درگیری داخلی شد. دولت ترامپ را به یاد بیاوریم که تاکنون از سوی برخی دموکراتها به دلیل دوستی نزدیک با ریاض مورد حمله قرارمیگیرد و اکنون برخی جمهوریخواهان به دولت بایدن به بهانه تخریب رابطه با ریاض حمله میبرند.
در هر دو حال سعودی به ابزاری برای جلب توجه داخلی تبدیل شد و بی شک این رو به افزایش خواهد رفت چون سعودی اکنون به دلیل رویکرد نوگرایانه به رهبری ولیعهد شاهزاده محمد بن سلمان و اصلاحات بزرگ اقتصادی، اجتماعی و قضایی که مخالف طرحهای قدرتهای افراطی و جریانهای انزوا خواه در منطقهاست، بیش از هرزمان دیگری در صف مقدم جهانی قرارگرفته است. اخیراً پس از انتشار گزارش خاشقجی دیدیم همان صحنه تکرار شد. اثر درگیریهای حزبی و انتقامهای داخلی که لزوماً ربطی به سعودی ندارد بر صفحات آن کاملاَ هویداست.
صحنه سیاسی امریکا برای لابیها و شرکتهای روابط عمومی بازاست که هدفشان بهبود چهره برخی کشورها و مخدوش ساختن رقیب آن است. همچنین در عین حال برای طرحهای فکری در مراکز پژوهشی که تلاش میکنند بر سیاستسازان تأثیربگذارند باز است تا ائتلافها و دوستیها را واژگون یا تقویت کنند. و البته هستند کسانی همچون «اخوان المسلمین» و ایرانی و دیگران که برنامهها و اهداف ایدئولوژیک خصمانهای دارند. از چندین دهه میدانی باز برای تبلیغات سیاسی و تبادل منافع و پول و ائتلافهای ایدئولوژیک است و درآنها همه اطراف بازیگری میکنند.
با این حال همه این تلاشهایی که هدفشان تخریب روابط میان ریاض و واشنگتن است موفق نشدهاند، اما آرام هم نگرفتهاند. همان طور که میدانیم، گروههای تندرویی همچون «القاعده» و شبه نظامیان ایرانی تلاش کردند و درعملیات تروریستی خود برای ایجاد بحران در روابط میان امریکا و سعودی شکست خوردند. به نظرمن نکته مهمی است که باید برآن درنگ کرد و آن هم اینکه سعودی خود را به واقعگرایی آراست و راه درست را با وجود دشواری انتخاب کرد و از اینکه طعمه احساس هدف قرارگرفتن و مورد تهاجم رسانهای و سیاسی قرار گیرد اجتناب کرد همانگونه که کشورها و دولتهای دیگری قرارگرفتند و کشورها و ملتهای خود را وارد شرایط عصبی ساختند و احساسات خصمانه را عمق بیشتری بخشیدند که در تئوریهای توطئه و هدف قراردادن شکوفا میشوند. آنچه پس از آن روی میدهد میبینیم تکرار میشود به طوری که این کشورها در انزوا قرار دارند و دچار احساس نگونبختی و عقده محرومیت میشوند و معمولاً بر اساس احساس خیالی یا حقیقی مورد ستم قرار گرفتن، تصمیمهای نادرست میگیرند. برخی کشورهای شکست خورده از چنین احساس ستمدیدگی به عنوان پاداش شکستهای اقتصادی و سیاسی برای آفریدن دشمنان استفاده کردند که از دشمنی آنها برای مشروعیت بخشیدن به خود کمک گرفتند. آراسته شدن به روح واقعگرایی و درک ماهیت درگیریهای حزبی داخلی و درک منابع حملات از اطراف خصم و کشیده نشدن به ادعاهای ستمدیدگی همانی است که رابطه بین ریاض و واشنگتن(واشنگتن جمهوری و دموکرات) را برای چندین دهه و با وجود سرو صدایی که هر روزه میشنویم قوی و استراتژیک ساخته است.
