ایران و فیل امریکایی

سعودی اعلام کرد، «گفت‌وگوها با ایران همچنان مقدماتی است و هنوز به نتایج جوهری نرسیدیم». همچنانکه کاخ سفید خبر از بیانیه چهارجانبه امریکایی-غربی داد که درآن نسبت به «شتاب اقدامات تحریک آمیز» ایران هشدار داده‌اند.
براین اساس آیا این بیانیه یا مذاکرات با سعودی موجب تغییر رفتار تهران می‌شود؟ آیا این احساس را به آن خواهد داد که چماقی هم وجود دارد و همیشه هویج نیست؟ درست است که اخیراً تحریم‌هایی توسط امریکا علیه ایران اعمال شد، اما آیا کافی است؟
گذشته از همه اینها، صداهایی در واشنگتن بلند ‌شده و خواستار ضرورت تهدید به عملیات نظامی علیه ایران هستند. برای مثال، فرستاده اسبق امریکا به خاورمیانه دنیس راس مقاله قابل توجهی در «فارن پالسی» نوشت و درآن می‌گوید، تهران دیگر واشنگتن را جدی نمی‌گیرد به همین دلیل ضروری است دولت بایدن وضعیت احتمال تنش نظامی را از نو روی میزبرگرداند، اگر امید به پیشرفت در پرونده هسته‌‌ای دارد.
و باز همان پرسش: آیا ایران درس عبرت می‌گیرد و هشدارها و مذاکرات را جدی می‌گیرد؟ شک دارم. ایران نه تنها وقت می‌خرد، بلکه اخیراً با پهپاد به پایگاه امریکایی حمله کرد. و مشاهده می‌کنیم گروه‌های مسلح وابسته به ایران تلاش می‌کنند برای تغییر نتایج انتخابات بغداد را به آتش بکشند و حوثی‌ها همزمان به حملات و تروریسم خود ادامه دهند.
تهران می‌داند دولت امریکا درگیر مشکلات داخلی است و در طبقه‌بندی دشمن کیست دچار تشویش شده است. همچنین ایران خوب می‌بیند که فیل امریکایی همچنان در اتاق متحدان است و نه دشمنان. و فراتر از این و آن، واشنگتن هنوز با ایران از طریق تیم کبوترها تعامل می‌کند و هیچ یک از عقاب‌ها در بین‌شان نیست و واشنگتن تاکنون درمقابل تخریب ایرانی چنگ و دندان نشان نداده است.
درست است که واشنگتن مثلا قرارداد فروش موشک به سعودی را تأیید کرد که سخنگوی وزارت خارجه امریکا درباره آن گفت این اتفاق پس از «افزایش حملات مرزی علیه سعودیی» صورت گرفت و وزارت خارجه اعلام کرد این قرارداد «برای همراهی با تعهد رئیس جمهوری بایدن در حمایت از دفاع منطقه‌ای سعودی» تصویب شد.
با وجود همه اینها، ایران از زمان کشته شدن تروریست قاسم سلیمانی با یک حمله امریکایی در بغداد، تاکنون اثر «چماق» را احساس نکرده است. و آنچه برای همیشه مسجل بوده اینکه، ایران جز زبان زور نمی‌فهمد به گونه‌ای که تهران به مذاکرات به عنوان یک راه حل دیپلماتیک نگاه نمی‌کند. همچنانکه از هشدارها هم درس نمی‌گیرد.
براین اساس نه بیانیه چهارجانبه تأثیری خواهد گذاشت و نه مذاکرات سعودی-ایرانی. به گفته سناتور جمهوری‌خواه جیم ریش رئیس حزب در کمیته روابط خارجه مجلس سنا، چشم تهران اکنون فقط به اسرائیل دوخته شده است. او در مصاحبه با روزنامه ما با اطمینان گفت« ایران هرگز به سلاح اتمی نخواهد رسید». او با تأکید براینکه« اسرائیل اجازه چنین چیزی را نمی‌دهد» افزود، این امریکا نیست که این کار را متوقف می‌کند« و نه هیچ یک از طرف‌هایی که پشت میز مذاکره نشسته‌اند» و گفت:«می‌دانید چه کسی را می‌گویم».
همان‌طور که در جزئیات این مصاحبه مهم آمد، درباره این سئوال که آیا نگرانی این را دارد که اسرائیل دست به چنین کاری بزند، پاسخ داد:« من نگران نیستم، مطمئنم که (اسرائیل) این کار را خواهد کرد».
پس نگاه ایران و ترسش به و از اسرائیل است و نه دولت بایدن و این همان زبانی است که بدون شک تهران می‌فهمد.